The Effect of Training on Rational Drug Use on the Knowledge Level of Vocational School of Health Services Students

Yıl 2024, , 100 - 107, 13.09.2024

Nilay Şahin , Banu Cihan Erdoğan , Nefise Cevriye Sucu Çakmak

https://doi.org/10.17942/sted.1314196

Öz

Objective: The aim of this study was to determine the effect of the education on rational drug use on the knowledge level of students of vocational school of health services.
Method: A quasi-experimental study in pretest-posttest design was conducted with 176 students of a vocational school of health services in the spring semester of 2021-2022 academic year. Descriptive Characteristics Form and Rational Drug Use Awareness Scale in Adults were used to collect the research data. Students were trained for 60 minutes using presentations and videos on rational drug use. Data collection forms were applied before and after the training. Number, percentage, mean, standard deviation, Wilcoxon, Kruskal-Wallis H, Mann-Whitney U test were used to evaluate the data.
Results: The median value of the posttest total score of the Rational Drug Use Awareness Scale (68.29) was higher than the median value of the pretest total score (62.00), and a statistically significant difference was found between the pretest and posttest (p<0.001). A statistically significant difference was found between the post-test scores of the correct medication awareness sub-dimension of the students without continuous medication use compared to those with continuous medication use (p=0.039).
Conclusion: In this study, it was concluded that the training provided for rational drug use increased the knowledge level of students about rational drug use.

Anahtar Kelimeler

health occupations students, drug misuse, knowledge, education

Proje Numarası

-

Akılcı İlaç Kullanımına İlişkin Verilen Eğitimin Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Öğrencilerinin Bilgi Düzeylerine Etkisi

Öz

Amaç: Bu araştırma akılcı ilaç kullanımına ilişkin verilen eğitimin sağlık hizmetleri meslek yüksekokulu öğrencilerinin bilgi düzeylerine etkisini belirlemek amacıyla yapılmıştır.
Yöntem: Ön test, son test düzeninde yarı deneysel tipteki araştırma, bir sağlık hizmetleri meslek yüksekokulunun 176 öğrencisi ile 2021-2022 eğitim öğretim bahar yarıyılında gerçekleştirilmiştir. Araştırma verilerinin toplanmasında Tanıtıcı Özellikler Formu ve Erişkinlerde Akılcı İlaç Kullanımı Farkındalık Ölçeği kullanılmıştır. Öğrencilere akılcı ilaç kullanımına yönelik sunum ve videolar kullanılarak 60 dakika süre ile eğitim verilmiştir. Eğitim öncesi ve sonrası veri toplama formları uygulanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde sayı, yüzde, ortalama, standart sapma, Wilcoxon, Kruskal-Wallis H, Mann-Whitney U testi kullanılmıştır.
Bulgular: Öğrencilerin, Akılcı İlaç Kullanımı Farkındalık Ölçeği son test toplam puan ortanca değeri (68,29), ön test toplam puan ortanca değerinden (62,00) yüksek olup, ön test son test arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmuştur (p<0,001). Sürekli ilaç kullanımı olmayan öğrencilerin, olanlara göre doğru ilaç farkındalığı alt boyut son test puanları arasında istatiksel olarak anlamlı bir farklılık saptanmıştır (p=0,039).
Sonuç: Bu araştırmada akılcı ilaç kullanımına yönelik verilen eğitiminin öğrencilerin akılcı ilaç kullanımına yönelik bilgi düzeylerini artırdığı sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Sağlık meslek okulu öğrencileri, uygunsuz ilaç kullanımı, bilgi, eğitim

Destekleyen Kurum

-

Proje Numarası

-

Teşekkür

Yazarlar bu çalışmaya katılan tüm öğrencilere teşekkür eder.

Kaynakça

• The rational use of drugs. Conference of experts on the rational use of drugs. World Health Organization. Kenya, 1985
• Chauhan I, Yasir M, Kumari M, & Verma M. The pursuit of rational drug use: Understanding factors and interventions. Pharmaspire 2018; 10(2):48-4.
• Religioni U, Pakulska T. Rational drug use in hospital settings–areas that can be changed. Journal of Medical Economics 2020;23(10):1205-8.
• Sosyal güvenlik kurumu ilaç ve tedavi harcamaları. Türkiye İlaç Sanayi Derneği. Erişim Linki: https://www.tisd.org.tr/ilacTedavi.aspx Erişim tarihi:25.11.2023
• Öztürk S, Uçan O. Türkiye’de sağlık harcamalarında artış nedenleri: Sağlık harcamalarında artış–büyüme ilişkisi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 017; 22(1):139-52.
• Promoting rational use of medicines: Core components. WHO Policy Perspect Med. Erişim Linki: https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/67438/WHO_EDM_2002.3.pdf?sequence=1 Erişim tarihi: 25.02.2023
• Melku L, Wubetu M, Dessie B. Irrational drug use and its associated factors at Debre Markos Referral Hospital’s outpatient pharmacy in East Gojjam, Northwest Ethiopia. SAGE Open Medicine, 2021;9:20503121211025146.
• Shrestha B, Dixit SM. Assessment of drug use pattern using WHO prescribing indicators. Journal of Nepal Health Research Council 2018;16(3):279-84.
• Akılcı ilaç kullanımı. Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu. Erişim Linki: https://www.titck.gov.tr/faaliyetalanlari/ilac/akilci-ilac-kullanimi Erişim tarihi: 25.02.2023
• Mao W, Vu H, Xie Z, Chen W, & Tang S. Systematic review on irrational use of medicines in China and Vietnam. PloS one 2015; 10(3):e0117710.
• Ofori-Asenso R, Agyeman AA. Irrational use of medicines—a summary of key concepts. Pharmacy 2016;4(4):35.
• Barutçu A, Tengilimoğlu D, Naldöken Ü. Vatandaşların akılcı ilaç kullanımı, bilgi ve tutum değerlendirmesi: Ankara ili metropol ilçeler örneği. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 2017;19(3):1062-78.
• Şahin N, Sucu Çakmak NC, Sönmez DZ. Toplumun akılcı ilaç kullanımına ilişkin bilgi ve uygulamalarının belirlenmesi: Çankırı İli Örneği. Avrasya Sağlık Bilimleri Dergisi 2023;6(1):21-9.
• Armitage G, Knapman H. Adverse events in drug administration: A literature review. Journal of Nursing Management 2003;11(2):130-40.
• Yıldız İE, Yavuz A. Sağlık çalışanları ve öğrencilerin akılcı ilaç kullanımına yönelik tutum ve davranışlarının değerlendirilmesi. Çevrimiçi Türk Sağlık Bilimleri Dergisi 2020;5(3):493-502.
• Soysal A, Şahin E. Akılcı ilaç kullanımı: Üniversite öğrencileri üzerinde bir araştırma. Sağlık Akademisyenleri Dergisi 2020;7(3):175-82.
• Özatik FY, Babaoğlu ÜT, Özkaraman A, Yiğitaslan S, Erol K. Sağlık Yüksek Okulu Hemşirelik öğrencilerinin akılcı ilaç kullanımına yönelik bilgi ve tutumlarının değerlendirilmesi. Osmangazi Tıp Dergisi 2019;41(4):315-25.
• Aktaş H, Selvi H. Erişkinlerde akılcı ilaç kullanımı farkındalık ölçeğinin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2019;12(3):439-47.
• Akılcı İlaç Kullanımı sunumları. T.C. Sağlık Bakanlığı. Erişim Linki: https://akilciilac.titck.gov.tr/?lang=tr_TR Erişim Tarihi: 03.07.2024.
• Kartal SE, Gündoğar H. Üniversite öğrencilerinin akılcı ilaç kullanımı hakkındaki görüşleri. Bartın Üniversitesi Eğitim Araştırmaları Dergisi 2017;1(1):25-34.
• Öztürk H, Acar F. Yükseköğretim öğrencilerinin akılcı ilaç kullanımına yönelik algı ve tutumlarının değerlendirilmesi: Bir Devlet Üniversitesi örneği. Uluslararası Sağlık Yönetimi ve Stratejileri Araştırma Dergisi 2021;7(1):32-46.
• Değirmen N, Özyigit F. Evaluation of the awareness of midwifery students before and after on rational drug use and ethics education in pregnancy. Pharm Chem J 2020;7(1):29-34.
• Yeşildağ AY, Ağırbaş İ, Yılmaz G. Determination of the rational drug use awareness of University students. Hacettepe University Journal of the Faculty of Pharmacy 2022;42(1):1-12. Doi: 10.52794/hujpharm.1024991
• Aslan R, Ilıman E, Arslan A. Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu öğrencilerinin sağlık okuryazarlığı ve akılcı ilaç kullanım düzeylerinin belirlenmesi, International Social Mentality and Researcher Thinkers Journal 2019;5(21):1107-16.
• Akkaya A, Koçaşlı S. Sağlık bilimleri fakültesinde öğrenim gören üniversite öğrencilerinin akılcı ilaç kullanımı ile ilgili bilgi düzeylerinin belirlenmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2022;11(1):246-56.
• Kurt O, Oğuzöncül AF, Deveci SE, Pirinçci E. Bir sosyal bilimler meslek yüksekokulu öğrencilerinin akılcı ilaç kullanımı konusunda bilgi ve davranışlarının değerlendirilmesi. ESTÜDAM Halk Sağlığı Dergisi 2020;5(1):62-72.
• Çınar A, Mercan Y. Beş yaş altı çocuğu olan annelerin akılcı ilaç kullanım durumu ve etkileyen etmenler. TJFMPC 2020;14(4):530-9.
• Demirtaş Z, Dağtekin G, Sağlan R, Alaiye M, Önsüz MF, Işıklı B, Metintaş S. Akılcı ilaç kullanımı ölçeği geçerlilik ve güvenilirliği. ESTÜDAM Halk Sağlığı Dergisi 2018;3(3):37-46.
• Gordon K, Smith F, Dhillon S. Effective chronic disease management: patients’ perspectives on medication-related problems. Patient Education and Counseling 2007;65(3):407-15.
• Öz Yıldırım Ö, Korkmaz M, Aydın Avcı İ. Hemşirelik öğrencilerinin akılcı ilaç kullanımına yönelik farkındalıkları ile sağlık algılarının incelenmesi. Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi 2021;5(2):251-60. Doi: 10.46237/amusbfd.76263.