Erişkinlerde Üriner İnkontinans ve Yaşam Kalitesine Etkileri: Tabakalı Örneklemli Saha Çalışması (Urinary Incontinence in Adults and Its Effects on Quality of Life: A Stratified Field Study)

Yıl 2020, , 422 - 430, 15.01.2021

Zeynep Aşık , Emine Serpil Demirel

https://doi.org/10.17942/sted.862559

Öz

Amaç: Üriner inkontinans toplumda sık görülen bir hastalıktır, ancak kolayca ifade edilemediği için çok ileri boyutlara ulaşmadığı sürece çoğu zaman şikayet konusu değildir. Bu nedenle özellikle kişiyi ilk gören hekimin üriner inkontinans ile ilgili değerlendirme yapması hastalığın gözden kaçmaması ve tedavisinin gecikmemesi yönünden büyük önem taşır. Bu araştırma ile bir aile sağlığı merkezine kayıtlı erişkinlerin üriner inkontinans sıklığının belirlenmesi ve bu durumun yaşam kalitesine etkisinin araştırılması amaçlanmıştır.
Gereç ve Yöntem: Araştırmaya Antalya Yeşilyayla ASM’ye kayıtlı, 40 yaş ve üzerinde 322 kişi katılmıştır. Katılımcılar yaş gruplarına göre tabakalı örneklem yöntemi ile belirlenmiştir. Araştırmada WHOQOL-Bref ölçeği ile, ICIQ-SF ölçeği kullanılmıştır.
Bulgular: Katılımcıların %39,8’i bazen idrar kaçırdığını belirtmiştir. Ancak katılımcıların %73,6’sı idrar kaçırma şikayeti için hiç doktora gitmemiştir. Araştırmada ayrıca üriner inkontinans ile yaşam kalitesi arasında negatif korelasyon olduğu tespit edilmiştir (r=-0,240; p<0,001).
Sonuç: Araştırma sonuçları üriner inkontinans sıklığının toplumda yüksek oranda olduğunu ve yaşam kalitesini olumsuz yönde etkilediğini göstermektedir. Ancak bu sebeple doktora başvuru sıklığı oldukça düşüktür. Bir diğer ifadeyle üriner inkontinans nedeniyle yaşam kalitesi düşen pek çok hasta sağlık hizmeti almamaktadır.

Anahtar Kelimeler

üriner inkontinans, yaşam kalitesi, birinci basamak sağlık hizmeti

Kaynakça

• 1. Andersen JT, Blaivas JG, Cardozo L, et al. ICS 7th report on the standardisation of terminologyof lower urinary tract function—Lower urinary tract rehabilitation techniques. Neurourol Urodyn 1992; 11: 593–603.
• 2. Tikkinen KA, Agarwal A, Griebling TL. Epidemiology of male urinary incontinence. CurrOpin Urol 2013; 23: 502-8.
• 3. Hampel C, Wienhold D, Benken N, Eggersmann C, Thuroff JW. Prevalence and natural historyof female incontinence. Eur Urol 1997; 32: 3-12.
• 4. Hunskaar S, Burgio K, Diokno A, Herzog AR, Hjälmås K, Lapitan MC. Epidemiology andnatural history of urinary incontinence in women. Urology. 2003;62:16-23.
• 5. Çetinel B, Özkan B, Can G. The validation study of ICIQ-SF Turkish version. Turk J Urol 2004;30:332-8.
• 6. Eser F, Fidaner H, Fidaner C, Elbi H ve ark. Measure of Quality of life WHOQOL-100 and WHOQOL-BREF. 3P Dergisi 1999;7(2):23-40.
• 7. Karaca ŞB, Demir AN. Üriner inkontinansın kadın hastalarda yaşam kalitesi ve duygudurum üzerine etkisi ve hastaların egzersiz farkındalık düzeyleri. Ankara Eğt. Arş. Hast. Derg. 2019;52(2):133-37.
• 8. Işıklı B, Yenilmez A, Kalyoncu C. Eskişehir Alpu İlçesi 18 yaş ve üzeri kadınlarda üriner inkontinans, risk faktörleri ve yaşam kalitesine etkisi: Bir toplum temelli çalışma. Nobel Med. 2011;7(2):34-9.
• 9. Karan A, Aksaç B, Ayyıldız H, Işıkoğlu M, Yalçın O, Eskiyurt M. Üriner inkontinanslı hastalarda yaşam kalitesi ve objektif değerlendirme parametreleri ile ilişkisi. Geriatri. 2000;3(3):102-6.
• 10. Cerruto M, D’Elia C, Aloisi A, Fabrello M, Artibani W. Prevalence, incidence and obstetric factors’ impact on female urinary incontinence in Europe: A systematic review. Urologia Internationalis, 2013;90(1):1-9.
• 11. Thom DH, van den Eeden SK, Ragins AI, Wassel-Fyr C, Vittinghof E, Subak LL, Brown JS. Differences in prevalence of urinary incontinence by race/ethnicity. J Urol 2006;175:259-64.
• 12. Hunskaar S, Lose G, Sykes D, Voss S. The prevalence of urinary incontinence in women in four European countries. BJU Int 2004; 93: 324-30.
• 13. Çetinel B, Demirkesen O, Tarcan T, Yalcin O, Kocak T, Senocak M, Itil I. Hidden female urinary incontinence in urology and obstetrics and gynecology outpatient clinics in Turkey: What are the determinants of bothersome urinary incontinence and help-seeking behavior? Int Urogynecol J Pelvic Floor Dysfunct. 2007;18:659-64.
• 14. Zengin N. Kadınlarda idrar kaçırma prevelansı ve risk faktörleri. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi 2010;13:45-60.
• 15. Onur R, Deveci SE, Rahman S, Sevindik F and Acik Y. Prevalence and risk factors of female urinary incontinence in eastern Turkey. International Journal of Urology June 2009;16:566–9.
• 16. Koçak I, Okyay P, Dündar M, Erol H, Beşer E. Female urinary incontinence in the west of Turkey: Prevalence, risk factors and impact on quality of life. Eur Urol, 2005;48:634-41.
• 17. Milsom I, Altman D, Cartwright R. Epidemiology of urinary incontinence (UI) and other urinary tract symptoms (LUTS), pelvic organ prolapse (POP) and anal incontinence (AI). In: Abrams P, Cardozo L, Khoury S, Wein AJ, eds. Incontinence, 5th ed. Paris: International Consultation on Urological Diseases and European Association of Urology 2013;17-107.
• 18. Osuga Y, Okomura K, Ando F, Shimokota H. Prevelance of lower urinary tract symptoms in middle-aged and elderly Japanese. Geriatr Gerontol Int 2013;4:1010-17.
• 19. Lo Giudice DC, Smith K, Atkinson D, et al. Preliminary evaluation of the prevalence of falls, pain and urinary incontinence in remote living indigenous Australians over the age of 45 years. Intern Med J 2012;42:102-7
• 20. Ateşkan Ü, Mas MR, Doruk H, Kutlu M. Yaşlı Türk popülasyonunda üriner inkontinans: Görülme sıklığı, muhtemel klinik tipleri ve birey açısından öneminin değerlendirilmesi. Turk J Geriatr 2000;3:45-50