Tip 1 Diyabetli 12-18 Yaş Arasında olan Çocukların Kan Şekeri Ölçüm Becerilerinin İncelenmesi

Yıl 2021, , 325 - 334, 02.11.2021

Sevgim Küçük , Nurdan Akçay Didişen

https://doi.org/10.17942/sted.980223

Öz

Amaç: Bu araştırma, Tip 1 diyabet tanısı almış 12- 18 yaş arasındaki çocukların kan şekeri ölçüm becerilerini değerlendirmek amacıyla uygulanmıştır.
Yöntemler: Araştırma Eylül 2019- Haziran 2020 tarihleri arasında Sağlık Bakanlığına bağlı eğitim araştırma hastanesinde Tip 1 diyabet tanısı almış 12-18 yaş arasındaki çocuklarla (n=309) yapılmıştır. Verilerin toplanmasında çocukların sosyodemografik özelliklerini içeren “Tanıtıcı Bilgi Formu” ve “Kan Şekeri Ölçüm Becerileri Değerlendirme Ölçeği” kullanılmıştır.
Bulgular: Çocukların diyabet yönetimi ve HbA1c değerleri karşılaştırıldığında özellikle 3 aylık HbA1c değerlerinde istatistiksel olarak anlamlı farklılık bulunmuştur. Yapılan ileri analizde bulunan bu farklılığın ebeveyn ve sağlıklı kardeş-diyabetli çocuk HbA1c değerlerindeki farktan kaynaklandığı tespit edilmiştir. Diyabet tanısını 5 yıl ve üzerinde olan çocukların ebeveynleri tarafından diyabetlerinin yönetilmesi %23,8 çocuğun kendi kendine yaptığı diyabet yönetimi ise %50,6 olarak belirlenmiştir.
Sonuç: Tip 1 diyabetli çocuklara bakım veren sağlık çalışanlarının kan şekeri ölçüm becerilerini değerlendirme ölçeğini kullanarak diyabet yönetimini değerlendirmeleri önemlidir. Özellikle bu dönemde sağlık durumuna yönelik oluşabilecek ve bu sürecin olumsuz etkilerinden daha düşük düzeyde etkilenmelerini sağlamak için gerekli tedbirlerin alınması, erken dönemde fark edilmesi ve uygun şekilde değerlendirilmesi büyük önem arz etmektedir.

Anahtar Kelimeler

Tip 1 Diyabet, Çocuk, Kan Şekeri Ölçüm Becerileri

Destekleyen Kurum

yoktur.

Proje Numarası

yoktur.

Kaynakça

• N H Cho, J E Shaw, S Karuranga, Y Huang, J D da Rocha Fernandes, A W Ohlrogge, et al. IDF Diabetes Atlas: Global Estimates Of Diabetes Prevalence For 2017 And Projections For 2045. Diabetes Res Clin Pract 2018; 138: 271-281.
• Naranjo D, Mulvaney S, McGrath M, Garnero T, Hood K. Predictors Of Self-Management İn Pediatric Type 1 Diabetes: İndividual, Family, Systemic, And Technologic İnfluences. Curr Diab Rep 2014; 14 (11): 544.
• Ersig AL, Tsalikian E, Coffey J, Williams JK. Stressors İn Teens With Type 1 Diabetes And Their Parents: İmmediate And Long-Term İmplications For Transition To Self-Management. J Pediatr Nurs 2016; 31(4): 390- 396.
• Nathan DM, Group DER. The Diabetes Control And Complications Trial/Epidemiology Of Diabetes İnterventions And Complications Study At 30 Years: Overview. Diabetes Care 2014; 37(1): 9- 16.
• Hilliard ME, Perlus JG, Clark LM, et al. Perspectives From Before And After The Pediatric To Adult Care Transition: A Mixed-Methods Study İn Type 1 Diabetes. Diabetes Care 2014; 37(2): 346- 354.
• King PS, Berg CA, Butner J, Butler JM, Wiebe DJ. Longitudinal Trajectories Of Parental İnvolvement İn Type 1 Diabetes And Adolescents' Adherence. Health Psychol.2014; 33(5): 424- 432.
• World Health Organization (WHO). WHO Package Of Essential Noncommunicable (PEN) Disease İnterventions For Primary Health Care. 2020 September.
• W Fan, H Zheng, N Wei, DM Nathan. Estimating HbA1c from Timed Self-Monitored Blood Glucose Values. Diabetes Res. Clin. Pract (2018); 141:56-61.
• Mayer-Davis EJ, Kahkoska AR, Jefferies C, Dabelea D, Balde N, Gong CX, et al. ISPAD Clinical Practice Consensus Guidelines 2018: Definition, epidemiology, And Classification Of Diabetes İn Children And Adolescents. Pediatr Diabetes 2018; 27(Suppl 27):7- 19.
• Arman Bilir Ö, Mengen E, Kocaay P, Vidinlisan SM. Tip 1 Diabetes Mellitus’lu Çocuk ve Adolesan Hastaların Retrospektif Olarak Değerlendirilmesi: Tek Merkez Deneyimi.Türkiye Çocuk Hastalıkları Dergisi 2021;15: 142-149.
• Mahmud FH, Elbarbary NS, Fröhlich-Reiterer E, Holl RW, Kordonouri O, Knip M, Simmons K, Craig ME. ISPAD Clinical Practice Consensus Guidelines 2018: Other Complications And Associated Conditions İn Children And Adolescents With Type 1 Diabetes. Pediatr Diabetes 2018;19 Suppl 27:275-86.
• American Diabetes Association.13. Children and Adolescents: Standards of Medical Care in Diabetes-2021 American Diabetes Association. Children And Adolescent: Standarts Of Medical Care İn Diabetes- 2021 Diabetes Care. 2021 Jan;44(Suppl 1):S180-S199. doi: 10.2337/dc21-S013.
• DiMeglio LA, Acerini CL, Codner E, Craig ME, Hofer SE, Pillay K, et al. ISPAD Clinical Practice Consensus Guidelines 2018: Glycemic control targets and glucose monitoring for children, adolescents, and young adults with diabetes. Pediatr Diabetes 2018;19 Suppl 27:105-14.
• Ferrández S M , Montaner Gutiérrez T, Larramona Ballarín G, Ferrer Lozano M, G María Lou Francés Impact On The Well-Being Perceived By Caregivers Of Children And Adolescents With Type 1 Diabetes Following The Use Of Interstitial Glucose Measurement Systems, Volume 68, Issue 4, April 2021, Pages 243-250
• Chinwe Flora Ogugua, Ugo Nnenna Chikani, Chikosolu Yvonne Okiche, Ugochi Maryann Ibekwe Impact of COVID-19 Lockdown On Glycaemic Control And Lifestyle Changes İn Children And Adolescents With Type 1 And Type 2 Diabetes Mellitus. Endocrine, 2021;38:250
• Ngwiri T, Were F, Predieri B, Ngugi P, Iughetti L. Glycemic Control İn Kenyan Children And Adolescents With Type 1 Diabetes Mellitus. Int J Endocrinol. 2015:761-759.
• Goldberg A, Rickler KS. The Role Of Family Caregivers For People With Chronic İllness. Medicine And Health. 2011;94(2):41-42 .
• PS. King, CA Berg, J Butner et al. Longitudinal Trajectories Of Parental Involvement İn Type 1 Diabetes And Adolescents’ Adherence. Health Psychol 2014; 33: 424.
• Christina H. Vlahou, Goran Petrovski, Mona Korayem, Fawziya Al Khalaf, Ahmed El Awwa, Omar M. Mahmood, Muhammed Waqar Azeem. Outpatient Clinic-Wide Psychological Screening For Children And Adolescents With Type 1 Diabetes İn Qatar: An İnitiative For İntegrative Healthcare İn The Gulf Region. Pediatr Diabetes. 2021;22:667–674.
• Hilliard ME, Wu YP , Rausch J , Dolan LM , Hood KK . Tip 1 Diyabetli Ergenlerde Diyabet Yönetimi Ve Kontrolünde Bozulmaların Tahmin Edicileri. J Adolesc Sağlık 2013; 52: 28- 34.
• Perlberg M, Katz A, Loewental N, Kahil N, Haim A, Cehchik T, Hershkovitz E. The Role Of Autonomy-Supportive Parenting In The Competence, Adherence And Glycemic Control Of Adolescents With Type 1 Diabetes. Diabetes Res Clin Pract 2021;173:108679.
• Ekim A. Tip 1 Diyabetli Çocukların Yaş Dönemlerine Göre İnsülin Uygulama Becerileri, Marmara Üniversitesi Yüksek Lisans Tezi 2007 sayfa:74 Erişim Tarihi: 17 Temmuz 2021. Erişim Adresi: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezDetay.jsp?id=RLTiMoB4So7IRoxMV1pQVQ&no=8uzMxOL4mHaJ22CM7NtXsQ
• Sherifali D, Ciliska D, O’Mara L. Parenting Children With Diabetes: Exploring Parenting Styles On Children Living With Type 1 Diabetes Mellitus. The Diabetes Educator 2009;35(3):476-483.
• Hanberger L, Ludvingsson J, Nordfeldt S. Health-Related Quality; Of Life in Intensively Treated Young Patients With Type 1 Diabetes. Pediatric Diabetes 2009;10: 374-381.