Manisa’da Seçilmiş İki Bölgede Meme Kanseri ve Erken Tanı Yöntemleri Açısından Bilgi, Tutum ve Davranış Araştırması

Yıl 2017, Cilt: 26 Sayı: 6, 221 - 230, 21.12.2017

Sevil Babuş

https://doi.org/10.17942/sted.375022

Cited By: 3

Öz

Öz
Amaç: Manisa’da seçilmiş kentsel ve yarı-kentsel iki bölgede 40 yaş üstü kadınların meme kanseri erken tanı yöntemlerine ilişkin bilgi, tutum ve davranışlarını saptamaktır.
Gereç ve Yöntem: Kesitsel tipteki çalışmanın verileri Ekim-Kasım 2014 tarihleri arasında toplanmıştır. Araştırmanın evreni, Manisa Şehzadeler Eğitim Araştırma Toplum Sağlığı Merkezi’ne (TSM) bağlı Kuşlubahçe (yarı-kentsel) ve Mimarsinan (kentsel) Aile Hekimliği Bölgelerini kapsamaktadır. Örnek, çok aşamalı küme örnekleme yöntemi ile seçilmiştir. Ankette kadınlara sosyademografik özellikleri, meme kanseri riskleri, meme kanseri erken tanı yöntemleri hakkındaki bilgi, tutum ve davranışları sorulmuştur.
Bulgular: Mimarsinan bölgesindeki kadınların bilgi puanı Kuşlubahçe’deki kadınlardan anlamlı olarak yüksektir. Her iki bölgede son bir yıl içinde Kuşlubahçe’de kadınların %44,2’si Mimarsinan’da %30’ı mamografi çektirmiştir. Son beş yıl içinde Kuşlubahçe’de kadınların %72,1’i Mimarsinan’da %45,7’si mamografi çektirmiştir (p<0.05).
Sonuç: Kuşlubahçe’deki kadınların daha sık mamografi çektirmeleri ilçedeki KETEM birimi tarafından yapılan tercihli bölge tarama uygulaması sırasında Kuşlubahçe bölgesine yönelik mamografi teşvik programına atfedilebilir. Koruyucu ve sağlığı geliştirici bilgi düzeyindeki müdahalelerin başarısı, sosyodemografik dezavantajları ortadan kaldırabilir.

Anahtar Kelimeler

Meme kanseri, Erken tanı, Tarama, Mamografi

Kaynakça

• 1. Globocan 2012. International Agency for Research on Cancer. http://globocan.iarc.fr/ Erişim tarihi:16 Aralık 2014. 2. Türkiye kanser raporu 2009. Gültekin M, Boztaş G. Türkiye Halk Sağlığı Kurumu/ Türkiye kanser istatistikleri, Ankara, Mayıs 2014. 3. Türkiye Halk Sağlığı Kurumu. http://thsk.saglik.gov.tr/2013-10-01-11-00- 51/halk-sagligina-yonelik-bilgiler/783-kanser- t%C3%BCrleri-meme-kanseri.html Erişim tarihi:15 Aralık 2014. 4. Dündar PE, Özmen D, Öztürk B, Haspolat G. The knowledge and attitudes of breast self- examination and mammography in a group of women in a rural area in western Turkey. BMC Cancer 2006; 6: 43. 5. Seçginli S, Nahcivan NO. Factors associated with breast cancer screening behaviours in a sample of Turkish women: A questionnaire survey. International Journal of Nursing Studies 2006; 43:161-171. 6. Biçen Yılmaz H, Aksüyek H. Bursa İlinde Meme Kanserinin Erken Tanısında Farkındalığın Önemi Alan Çalışması. J Breast Health 2012; 8:76-80. 7. Gürdal S, Saraçoğlu GV, Oran EŞ, Yankol Y, Soybir GR. The effects of educational level on breast cancer awareness: a cross-sectional study in Turkey. Asian Pacific J Cancer Prev 2012; 12:295-300. 8. Karadağ G, Güngörmüş Z, Surucu R, Savaş E, Biçer F. Awareness and Practices Regarding Breast and Cervical Cancer among Turkish Women in Gazientep. Asian Pac J Cancer Prev, 15 (3), 1093- 1098. 9. Yılmazel G. Determining practicing of breast self- examination and breast cancer risk factors in women aged twenty years and over living in rural area of Çorum. J Breast Health 2013; 9:82-87. 10. Ozmen V, Ozaydin AN, Cabioglu N, Gulluoglu NB. Survey on a Mammographic Screening Program in stanbul. The Breast Journal, March 2011:1–8. 11. Açıkgöz A. Risk assessment for breast and cervical cancer and the use of screening services İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2010. 12. Güçlü S, Tabak RS. Impact of health education on improving women’s knowledge and awareness of breast cancer and breast self-examination. J Breast Health 2013; 9:18-22. 13. Şen S, Başar F. Breast cancer and breast self- examination and knowledge of women who live in Kütahya region. J Breast Health 2012; 8:185-190. 14. Uncu F, Bilgin N. Birinci Basamak Sağlık Hizmetlerinde Çalışan Ebe ve Hemşirelerin Meme Kanseri Erken Tanı Uygulamaları Konusunda Bilgi, Tutum ve Davranışları. J Breast Health 2011; 7(3):167-75. 15. Meme kanseri taramaları değerlendirme raporları içinde Türkiye’de Meme Kanseri Epidemiyolojisi ve Meme Kanseri Taramalarında Son Durum. Türk Halk Sağlığı Kurumu. Kanser Daire Başkanlığı. Ankara, 30 Ekim 2012; Sayfa: 64-68. 16. DC Minassian. Sample size calculation for eye surveys: a simple method. Comm Eye Health Vol. 10 No. 23 1997; s: 42-44. 17. Yilmaz M, Sayin YY. Turkish translation and adaptation of Champion’s Health Belief Model Scales for breast cancer mammography screening. J Clin Nurs 2014 ;23(13-14):1978–89. 18. Boratav K. İstanbul ve Anadolu'dan Sınıf Profilleri. İstanbul: Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı Yayını; 1995. 19. Cancer. World Health Organization(WHO) http://www.who.int/mediacentre/factsheets/ fs297/en/index.html web ulaşım: Aralık 2014. 20. World Cancer Report 2014. Ed: Stewart BW, Wild CW. World Health organization/ International Agency for Research on Cancer 2014. 21. Benson JR, Jatoi İ, Keisch M, Esteva FJ, Makris A, Jordan VC. Early breast cancer. Lancet 2009; 373:1463-1479. 22. Dişcigil G, Şensoy N, Tekin N, Söylemez A. Meme Sağlığı: Ege Bölgesinde Yaşayan Bir Grup Kadının Bilgi, Davranış ve Uygulamaları. Marmara Medical Journal 2007; 20:29-36. 23. Açıkgöz A. Meme ve Serviks Kanseri Risk Düzeyleri ve Erken tanı Hizmetleri Kullanımı İlişkisi. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2010. 24. Davis NA, Koplan JP. Evaluation of three methods for improving mammography rates in a managed care plan. Am J Prev Med. 1997 July-Aug;13 (4):298-302. 25. DeFrank JT, Rimer BK, Gierisch JM, Bowling JM, Farrell D, Skinner CS. Impact of mailed and automated telephone reminders on receipt of repeat mammograms: a randomized controlled trial. Am J Prev Med. 2009 Jun;36(6):459-67.