Hemşirelerin İşyeri Zorbalığına Maruz Kalma Durumları ve Yaşam Kalitelerinin Değerlendirilmesi

Yıl 2017, Cilt: 26 Sayı: 6, 231 - 228, 21.12.2017

Nurgül Güngör Tavşanlı

Öz

Öz
Bu araştırmanın amacı, hemşirelerin işyeri zorbalığına maruz kalma durumları ve yaşam kaliteleri arasındaki ilişkiyi incelemektir. Tanımlayıcı tipte olan bu araştırmanın evrenini 109 hemşire oluşturmuştur. Verilerin toplanmasında sosyo-demografik soruların olduğu anket formu, Aydın ve Öcel tarafından geliştirilen İşyeri Zorbalığı Ölçeği ve SF-36 kullanılmıştır. Verilerin analizinde SPSS paket programı kullanılarak frekans, yüzde, ortalama, standart sapma ve korelasyona bakılmıştır. Hemşirelerin yaş ortalamaları 37.7± 9.07’dir. %94,5 bayan olup %50.5’i lisans mezunudur. Görev yıl ortalamaları ise 17,02± 10,4 olarak bulunmuştur. Hemşirelerin SF 36 yaşam kalitesi puan ortalamaları; Fiziksel Fonksiyon 89.77±15.20, Fiziksel Fonksiyona Bağlı Rol Kısıtlılıkları 38.3±44.94, Ağrı 52.21±21.54, Sağlığın Genel Algılanması 44.40±6.36, Vitalite / Enerji 61.74±14.27, Sosyal Fonksiyon 43.34±13.45, Emosyonel Sorunlara Bağlı Rol Kısıtlılıkları 31.19±39.35, Mental Sağlık 68.91±12.86’dır. Hemşirelerin iş yeri zorbalığı toplam puanı 34.78±5.5 olarak bulunmuştur. Hemşirelerin iş yeri zorbalığı toplam puan ortalaması orta düzeyden biraz yüksek bulunmuştur. Hemşirelerin işyeri zorbalığı toplam puanı ile yaşam kalitesi ölçek alt gruplarından fiziksel fonksiyon, fiziksel fonksiyona bağlı rol kısıtlılıkları, vitalite / enerji, ağrı, emosyonel sorunlara bağlı rol kısıtlılıkları arasında istatistiksel olarak ters yönlü anlamlı bir ilişki olduğu saptanmıştır (p<0.05). Hemşirelerin işyeri zorbalığı puanları arttıkça yaşam kalitesi alt alanlarından fiziksel fonksiyon, fiziksel fonksiyona bağlı rol kısıtlılıkları, vitalite / enerji, ağrı, emosyonel sorunlara bağlı rol kısıtlılıkları puanlarının düştüğü saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

İşyeri zorbalığı, Yaşam kalitesi

Kaynakça

• Kaynaklar 1. Piskin M. Ankara’daki ilköğretim öğrencileri arasında akran zorbalığının incelenmesi. Eğitim ve Bilim 2010;35 (156):175-89. 2. Rigby K. Bullying in schools and what to do about it. Australia: ACER Press;2007. 3. Leymann H. The content and development of mobbing at work. European Journal of Work and Organizational Psychology 1996;5(2):165-84. 4. Einarsen S, Hoel H, Zapf D, Cooper CL. Bullying and emotional abuse in the workplace: International Perspectives in Research and Practice. London &New York: Taylor & Francis, 2003. p.3-31. 5. Tetik S. Mobbing kavramı: Birey ve örgütler açısından önemi. KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi 2010;12(18):81-9. 6. Temizel Y. Mobbing ve türk hukuk sistemindeki yeri. Adalet Dergisi 2013;45:188-223. 7. Tutar H, Akbolat M. Sağlık çalışanlarının yönetici cinsiyetleri bakımından mobbing algıları. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 2012;28:19-29. 8. Björkqvist K, Österman K, Hjelt-Back M. Aggression among university employees. Aggressive Behavior 1994;20:173-184. 9. Cooper B, Curzio J. Peer bullying in a pre- registration student nursing population. Nurse Education Today 2012;32:939-44. 10. Salin D. Ways of explaining workplace bullying: a review of enabling, motivating and precipitating structures and processes in the work environment. Human Relations 2003;56:1213-32. 11. Yıldırım D. Bullying among nurses and its effects. International Nursing Review 2009;56:504-11 12. Efe SY, Ayaz S. Mobbing against nurses in the workplace in Turkey. International Nursing Review 2011;57:328-34. 13. Johnson SL, Rea RE. Workplace bullying: concerns for nurse leaders. Journal of Nursing Administration 2009;39(2):84-90. 14. Körükcü Ö, Yıldırım N, Kukulu K. Hemşirelikte Önemli Bir Sorun: Zorbalık (Bullying), Balikesir Sağlık Bilimleri Dergisi. 2014; 3(2): 126-9. 15. Cheung T, Yip PS. Workplace violence towards nurses in Hong Kong: Prevalence and correlates. BMC Public Health 2017;17(1):196. 16. Rutherford A, Rissel C. A survey of workplace bullying in a health sector organization. Australian Health Review 2004;28:65-72. 17. Park M, Cho SH, Hong HJ. Prevalence and perpetrators of workplace violence by nursing unit and the relationship between violence and the perceived work environment: Workplace violence against nurses. J Nurs Scholarsh 2015;47(1):87–95. 18. Bowles C, Candela L. First job experiences of recent RN graduates: improving the work environment. Journal of Nursing Administration 2005;35(3):130-7. 19. Lin YH, Liu HE. The impact of workplace violence on nurses in South Taiwan. International Journal of Nursing Studies 2005;42:773-8. 20. Randle J. Bullying in the nursing profession. Journal of Advanced Nursing 2003;43(4):395-401. 21. Testa MA, Simonson DC. Assessment of quality of life outcomes. The New England Journal of Medicine 1996;334:835-40. 22. Aydın O, Öcel H. İşyeri zorbalığı ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Türk Psikoloji Yazıları 2009;12(24):94-103 23. Einarsen S, Raknes BI. Harassment in the workplace and the victimization of men. Violence and Victims 1997;12:247–63. 24. Mikkelsen EG, Einarsen S. Bullying in Danish work-life: Prevalence and health correlates. European Journal of Work and Organizational Psychology 2001;10(4):393-413. 25. Çamcı O, Kutlu Y. Kocaelinde sağlık çalışanlarına yönelik işyeri şiddetinin belirlenmesi. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi 2011;2(1):9-16 26. Tınaz P. İşyerinde psikolojik taciz (Mobbing). Çalışma ve Toplum Dergisi 2006; 4(11):13-16. 27. Boz B, Acar K, Ergin A, Erdur B ve ark. Violence toward health care workers in emergency departments in Denizli, Turkey. Adv Ther 2006; 23: 364-9. 28. Fernandes C, Bouthillette F, Raboud JM, Bullock L, Moore C, Christenson JM ve ark. Violence in the emergency department: a survey of health care workers. CMAJ 1999;16:161-70. 29. Ayrancı U, Yenilmez C, Balci Y, Kaptanoglu C. Identification of violence in Turkish health care settings. J Interpers Violence 2006;21:276-96. 30. Çarıkçı Hİ, Yavuz H. Çalışanlarda Mobbing (Psikolojik Şiddet) Algısı: Sağlık sektörü çalışanları üzerine bir araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 2009;2(10):47-62. 31. Chipps E, McRury M. The development of an educational Intervention to address workplace bullying. Journal for Nurses in Staff Development 2012;28:94-98.