Cerrahi Menopozun Cinsel Yaşam Üzerine Etkileri

Yıl 2018, Cilt: 27 Sayı: 4, 267 - 279, 04.09.2018

Meltem Meltem Mecdi Kaydırak

Öz

Öz
Amaç: Cerrahi menopozun cinsellik üzerindeki etkilerini tanımlamak amacıyla planlanmıştır.
Yöntem: Bu çalışma İstanbul Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalı’nda, premenopozal dönemde histerektomi+bilateral ooferektomi ya da ooferektomi ameliyatı olarak, menopoza giren ve operasyondan sonra en az 6 ay geçen 20 kadının cinsel yaşamındaki değişiklikleri belirlemek amacıyla fenomenolojik yöntemin kullanıldığı nitel bir çalışma olarak planlandı. Çalışmaya dahil edilecek kadınlar arşiv taraması sonucu, amaçlı örneklem yöntemiyle seçildi. Veriler araştırmacılar tarafından literatür doğrultusunda hazırlanan tanıtıcı bilgi formu ve kadınların cerrahi menopoz sonrası cinsel yaşamındaki değişiklikleri sorgulayan açık uçlu sorulardan oluşan görüşme formu kullanılarak, yüz yüze görüşülecek dolduruldu. Elde edilen veriler kodlanarak, içerik analizi yöntemiyle konuyla ilişkili temalar oluşturuldu.
Bulgular: Çalışmaya katılan kadınların 18’i histerektomi+bilateral ooferektomi, 2’si ooferektomi sonucu menopoza girdiğini ve kadınların 9’u bir süre hormon tedavisi kullandığını belirtti. Çalışmada cerrahi menopoz sonrası kadınlarda menopozal semptomların yanısıra beden imgesi değişiklikleri ve eşlerin cinsel yaşamına ilişkin olumsuz etkilerini ortaya koyan temalarda belirlendi.
Sonuçlar: Cerrahi menopozala birlikte organ kaybı yaşanması, aniden ve erken yaşta menopoza girmek sorunları daha şiddetli ve karmaşık duruma getirmektedir.
 

Anahtar Kelimeler

Menopoz;, Cinsellik

Kaynakça

• Kaynaklar 1. Coşkun AM. Kadın sağlığı ve hastalıkları hemşireliği el kitabı. 1.baskı. İstanbul; Koç Üniversitesi Yayınları; 2012. s. 444-445 2. Nappi RE, Albani F, Santamaria V, Tonani S, et al. Menopause and sexual desire: the role of testosterone. Menopause International. 2010; 16(1):168-162. doi:10.1258/mi.2010.010041 3. Shuster LT, Gostout BS, Grossardt BR, Rocca WA. Prophylactic oophorectomy in premenopausal women and long-term health. Menopause International. 2008; 14(1):116-111. doi: 10.1258/mi.2008.008016 4. Varma GS, Oğuzhanoğlu NK, Karadağ F, Özdel O, Amuk T. Doğal ve cerrahi menopozda depresyon ve anksiyete düzeyleri ile cinsel doyum arasındaki ilişki. Klinik Psikiyatri. 2005; 8:115-109. 5. Selam B, Topcuoğlu A. Mopozda hormon replasman tedavisi kullanımı ile ilgili tartışmalar ve güncel yaklaşım. Düzce Tıp Fakültesi Derg.2004; 3: 43-38. 6. Mokate T, Wright C, Mander T. Hysterectomy and sexual function. Journal of the British Menopause Society. 2006; 12(4): 157-153. 7. Pearce G, Ntoumani TC, Duda JL, McKenna J.Changing bodies: Experiences of women who have undergone a surgically ınduced menopause. Qualitative Health Research. 2014; 24(6): 748 -738. doi: 10.1177/1049732314529664 8. Kapdağlı D. Postmenopozal kadınlarda cinsel yaşam kalitesinin değerlendirilmesi (Uzmanlık Tezi). Adana: Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı; 2009. 9. Fışkın G, Beji N. Cinsel fonksiyonun değerlendirilmesi ve hemşirenin rolü. Androloji Bülteni. 2014; 16(56) :76-73. 10. Ertüngealp E. Türkiye menopoz ve osteoporoz derneği & türk jinekoloji derneği hormon replasman tedavisi konsensus grubu kararları. Artemis. 2003;4(1): 8-7. 11. Fakılı FE. Menopoza girmiş kadınların beslenme durumları İle fiziksel aktivite ve beslenme bilgi düzeylerinin belirlenmesi (Y.Lisans Tezi). Ankara: T.C. Başkent Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Beslenme Ve Diyetetik Programı; 2013 12. Chen X, Guo T, Li B. Influence of prophylactic oophorectomy on mood and sexual function in women of menopausal transition or postmenopausal period. Arch Gynecol Obstet. 2013; 288: 1106- 1101. Doi: 10.1007/s00404-013-2865-1 13. 2013 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması (TNSA). Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü, T.C. Kalkınma Bakanlığı ve TÜBİTAK, Ankara, Türkiye. 14. Rees M, Stevenson J, Hope S, Rozenberg S, Palacios S, editors. Management of the menopause. 5th ed. Meeeting challenges of menopause. Britain: BMS; 2011. 15. Karlıdere T, Özşahin A. Menopozda semptom örüntüsünün anksiyete, depresyon düzeyleri ve sosyal destek ile ilişkisnin incelenmesi. Klinik Psikiyatri. 2008;11: 166-159. 16. Taylor M. Psychological consequences of surgical menopause. J Reprod Med. 2001; 46(3):324-317. 17. Topcuoğlu A, Koç A, Duran B, Dönmez M. Cerrahi ve doğal yolla menopoza giren kadınların anksiyete ve depresyon açısından karşılatırılması. Şişli Etfal Hastanesi Tıp Bülteni. 2009; 43(2):92- 89. 18. Kızıltepe S. Hormon tedavisi alan premenapozal ve postmenapozal kadınların mammografi bulgularındaki değişiklikler (Uzmanlık Tezi). Adana: T.C. Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları Ve Doğum. Uzmanlık Tezi; 2006. 19. Lo SST, Kok WM. Sexuality of Chinese women around menopause. Maturitas. 2013;74: 195-190. 20. Nappia RE, Lachowskyc M. Menopause and sexuality: Prevalence of symptoms and impact on quality of life. Maturitas. 2009; 63: 141-138. 21. Dooley M, Bell BB. Psychosocial aspects of the menopause. Psychological Challenges in Obstetrics and Gynecology. Ed. Jayne Cockburn, Michael E.Pawson. Springer-Verlag London Limited; 2007. 22. Boğa MN. Cerrahi menopozdaki kadınlara roy adaptasyon modeline göre evde verilen eğitimin semptom kontrolü depresyon sosyal destek ve yaşam kalitesine etkisi (Doktora Tezi).Erzurum: Halk Sağlığı Hemşireliği Anabilim Dalı; 2013 23. Çoban A, Nehir S, Demirci H, İnceboz Ü. Klimakterik dönemdeki evli kadınların eş uyumları ve menopoza ilişkin tutumlarının menopozal yakınmalar üzerine etkisi. F.Ü. Sağ. Bil. Derg. 2008; 22 (6): 349-343. 24. Kıroğlu F. Menopoz döneminin kadının sosyal ilişkilerine olan etkileri (Y.Lisans Tezi). Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü; 2005. 25. Ayranci U, Orsal O, Arslan G, Figen D.E. Menopause status and attitudes in a Turkish midlife female population: an epidemiological study. BMC Women’s Health. 2010;10(1): 14-1. http://www.biomedcentral.com/1472-6874/10/1 26. Wilcox L, Koonin L, Pokras R, Strauss L, Xia Z, Peterson H. Hysterectomy in the United States, 1988-1990. Obstet Gynecol. 1994;83:549-55. 27. Gompel A, Rozenberg S, Barlow DH; EMAS board members.The EMAS 2008 update on clinical recommendations on postmenopausal hormone replacement therapy. Maturitas. 2008; 20;61(3):227-32. doi: 10.1016/j.maturitas.2008.10.009. Epub 2008 Nov 28. Görgel Bayraktar E, Çakıroğlu PF. Menopoz döneminde kadın. Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi; 2007. s. 11.