YÜKSEK RİSKLİ GEBELİK YAŞAYAN KADINLARDA ORTAYA ÇIKAN STRESÖRLER VE BAŞ ETME YÖNTEMLERİ: NİTELİKSEL BİR ÇALIŞMA

Yıl 2018, Cilt: 27 Sayı: 5, 333 - 342, 24.10.2018

Yeliz Dinçer

Öz

Amaç: Gebelikte, annede daha önceden var olan veya gebelikle
beraber ortaya çıkan bazı durumlar, gebeliğin riskli olarak
adlandırılmasına sebep olmaktadır. Gebelikteki risk faktörleri, annenin ve bebeğin
hayatını direkt olarak etkileyecek tarzda ise yüksek riskli
gebelik olarak adlandırılır. Yüksek riskli gebeliklerde anne ve
bebekler için ciddi komplikasyonlar ortaya çıkabilmekte ve buna bağlı ciddi
sorunlar yaşanabilmesi sebebi ile gebenin iç dünyasında birçok çatışmaya da
sebep olabilmektedir. Bu araştırma benzersiz ve yoğun bir yaşam deneyimi olan
gebeliğin yüksek riskli grubunda yer alan kadınlarda ortaya çıkan stresörlerin
ve bunlarla baş etme yöntemlerinin incelenmesi amacı ile yapılmıştır.

 

Gereç
ve Yöntem: Bu çalışmada
karma araştırma yöntemlerinden triangülasyon modelinden yararlanılmıştır.
Çalışmanın nicel verilerin toplanmasında 18 sorudan oluşan soru formu ile
birlikte “Algılanan Stres Ölçeği” (ASÖ) kullanılmıştır. Nitel verilerin
toplanmasında ise “derinlemesine görüşme yöntemi”  uygulanmıştır.

 

Bulgular
ve Sonuç: Yüksek riskli
gebelere kendileri ve bebeklerine yönelik sağlık personeli tarafından verilen
bilgilendirmenin yetersiz olduğu ve bu alanda bilgi gereksiniminin çok yüksek
olduğunu görülmüştür. Yüksek riskli gebeler bu sürecinin yönetilmesinde en çok
manevi baş etme yöntemlerini kullandıklarını ifade etmiştir. Çalışmanın
sonuçları, yüksek riskli gebelik yaşayan kadınların fizyolojik sorunlar ile
birlikte en çok üzüntü, keder, endişe ve hastaneye yetişememe gibi psikososyal
sorunlar yaşadığını göstermiştir. Yüksek riskli gebelerin bu süreçleri ile baş
etmelerinde aile, sosyal çevre ve sağlık ekibi ile etkileşiminin önemli katkı
sağlayacağı düşünülmektedir.

 

Anahtar Kelimeler

Yüksek Riskli Gebelik, Stres, Başetme

Kaynakça

• 1.Aydemir H, Uyar Hazar H. Düşük Riskli, Riskli, Yüksek Riskli Gebelik ve Ebenin Rolü. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 2014; 3 (2): 815-833.
• 2.Pamuk S, Arslan H. Hastanede Yatan Riskli Gebelerde Hastane Stresörlerinin ve Bakım Gereksinimlerinin Belirlenmesi. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim Ve Sanatı Dergisi, 2009; 2(2): 23-32.
• 3.Karaçam Z, Şen E. Yüksek Riskli Gebelerin Evde Bakımı. Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Dergisi, 2012; 80-91.
• 4.Oskay Üy, Coşkun A. Hastanede Yatak İstirahatindeki Yüksek Riskli Gebelerde Ortaya Çıkan Sorunların Giderilmesinde Verilen Kapsamlı Hemşirelik Bakımının Etkinliği. TAF Prev Med Bull, 2012; 11 (2): 163-172.
• 5.Vasquez L, Pulido A, Monteanez C. The Phenomenology Of The Experience Of High-Risk Pregnancy. Enfermeria Global, 2012; 28 Octubre: 307-314
• 6.Yeşilçiçek Çalık K, Aktaş S. Gebelikte Depresyon, Sıklık, Risk Faktörleri ve Tedavisi. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 2011; 3 (1): 142-162.
• 7.Yılmaz S, Kızılkaya Beji N. Gebelerin Stresle Başa Çıkma, Depresyon ve Prenatal Bağlanma Düzeyleri ve Bunları Etkileyen Faktörler. Genel Tıp Derg., 2010; 20 (3): 99-108.
• 8.Gümüşdaş M, Ejder Apay Ş, Özorhan E Y. Riskli Olan ve Olmayan Gebelerin Psiko-Sosyal Sağlıklarının Karşılaştırılması. HSP 2014; 1(2):32-42.
• 9.Akbaş E, Vırıt O, Kalenderoğlu A, Savaş Ah, Sertbaş G. Gebelikte Sosyo-Demografik Değişkenlerin Kaygı ve Depresyon Düzeyleri İle İlişkisi. Nöropsikiyatri Arşivi, 2008; 45: 85-91.
• 10.Oskay Ü. Yüksek Riskli Gebelerde Hemşirelik Bakımı. Perinatoloji Dergisi, 2004; 12(1): 11-16.