Sınırlı bir Çalışma: Hekim ve Hemşirelerin Gözünden Psikiyatri ve Etik

Yıl 2019, Cilt: 28 Sayı: 4, 281 - 289, 02.08.2019

Şenay Gül İlknur Genç Kuzuca Berna Arda

https://doi.org/10.17942/sted.412350

Öz

Amaç: Bu sınırlı çalışma
farklı kurumlarda psikiyatri alanında hekimler ile hemşirelerin uygulamada
karşılaştıkları etik sorunlarda ve çözüm önerilerinde yaklaşım farkı bulunup
bulunmadığını ortaya koymayı amaçlamaktadır.

Yöntem: Çalışma Ankara Üniversitesi Tıp Tarihi ve Etik
Anabilim Dalı Doktora programında yer alan Tıp Etiği Özel Konular dersi
kapsamında 2017 güz yarıyılında Ankara’da yürütülmüştür.  Psikiyatri alanında uzman 3 hekim ve 3
hemşire ile yüz yüze yapılandırılmış görüşmeler gerçekleştirilmiş, ses kaydına
alınarak çözümlenmiştir. Görüşmeler ilgili literatür ışığında bağımsız
olarak analiz edilmiştir.

Bulgular: Psikiyatri
alanında çalışan hekimler ve hemşireler açısından etik eğitiminin gerekliliği,
psikiyatride etiketlenme, psikoterapi / psikofarmakolojik tedavi ve 
hasta mahremiyeti,  psikiyatriye
özgü tanı koyma ve tedavi yöntemleri (zorla hastaneye yatırma/tedavi etme, EKT,
izole etme), yardımlı intihar ve ötanazi başlıklarındaki yaklaşımlar etik
açıdan ayrıntılı olarak irdelenmiştir. Tüm katılımcıların ortak yakınması ruh
hastalıkları ile ilgili bir kanun/ yönetmelik eksikliği olmuştur.

Sonuç:
Psikiyatri
alanında hizmet veren hekim ve hemşirelerin günlük uygulamaları sırasında etik
sorunları fark etmeleri çok değerlidir. 
Görüşülen uzmanların psikiyatri alanında karşılaştıkları sorunlar ile
önerdikleri çözümlerin, ortak pek çok öğe içerdiği sonucuna varılmıştır. 

Anahtar Kelimeler

Psikiyatri, tıp etiği, sağlık hukuku, hekim, hemşire

Kaynakça

• 1. Demir B, Oğuz Y. Psikiyatri Eğitimi ve Etik. Klinik Psikiyatri 1999; 2: 95-100
• 2. Arslantaş H. Ruh Sağlığı ve Psikiyatri Hemşireliğinde Etik Konular, Kodlar ve Standartlar. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi 2015;6(1):47-56
• 3. Balıbey H, Günay H, Ateş M. A. Psikiyatrik Hastalıklar ve Yanlış Uygulamalar. Turkiye Klinikleri J Fam Med-Special Topics 2013;4(3):51-55
• 4. Oğuz NY. Temel yönleriyle psikiyatride hasta hakları. Psikiyatri, Psikoloji ve Psikofarmakoloji Dergisi.1993; 3(1): 232-7.
• 5. Oral T. Bitmeyen uğraşımız: Ruh Sağlığı Yasası. TPD Bülteni. 2017; 20(1):7-8.
• 6. Ruh Hekimliği (Psikiyatri) Meslek Etiği Kuralları. erişim tarihi: 05.12.2017 at http://www.psikiyatri.org.tr/tpd-kutuphanesi/belge/311
• 7. Yıldırım S, Dülgerler Ş. Psikiyatride Etik ve Psikiyatri Hemşireliği Uygulamasına Yansıması. Türkiye Klinikleri J Med Ethics 2010;18(2):103-8
• 8. Soygür, H, Arda, B. Elektrokonvulsif Tedavi: Etik Sorunlar Işığında Genel Bir Değerlendirme. Türkiye Klinikleri Journal of Medical Ethics-Law and History 1996; 4(1): 28-33.
• 9. Yanos PT, Rosenfield S, Horwitz AV ve ark.. Negative and supportive social interactions and quality of life among persons diagnosed with severe mental illness. Community Ment Health J 2011; 37(5): 405-419.
• 10. Saillard K.E. Ruhsal Hastalara Yönelik Damgalamaya İlişkin Psikiyatrist Görüşleri ve Öneriler. Türk Psikiyatri Dergisi 2010; 21(1): 14-24