Sağlık Çalışanlarının Çocuk İhmal ve İstismar Vakaları ile Karşılaşma Durumları, Bildirim Yükümlülükleri ve Eğitim Gereksinimleri

Yıl 2020, Cilt: 29 Sayı: 2, 85 - 94, 11.04.2020

Hasan Hüseyin Tekin

https://doi.org/10.17942/sted.567336

Cited By: 2

Öz

Amaç: Bu
çalışmanın amacı sağlık çalışanlarının çocuk ihmal ve istismar vakaları ile
karşılaşma durumları, bildirim yükümlülükleri ve eğitim gereksinimlerinin
incelenerek ortaya konulmasıdır.

Gereç-Yöntem: Araştırma
Nisan-Ekim 2018 tarihleri arasında, Sağlık Bilimleri Fakültesi Antalya Eğitim
ve Araştırma Hastanesinde görev yapan sağlık çalışanlarından toplanan verilerle
yapılan kesitsel ve tanımlayıcı tipte bir araştırmadır. Araştırmanın örneklemini
S.B.Ü. Antalya Eğitim ve Araştırma Hastanesinde görev yapan n=150 sağlık
çalışanı (hekim-hemşire) oluşturmuştur. Hazırlanan anket formu doğrudan tüm
katılımcılara yüz yüze uygulanmıştır. Veriler SPSS 22.0 istatistiksel paket
programı kullanılarak değerlendirilmiştir.

Bulgular: Bu çalışma,
70’i  hekim ve 80’i hemşire olmak üzere
toplam 150 sağlık çalışanının katılımı ile tamamlanmıştır. Katılımcıların
63’ünün (%42) meslek hayatları boyunca çocuk ihmal ve istismar vakaları ile
karşılaştıkları, 87’sinin (%58) ise bu tür vakalarla karşılaşmadıkları
saptanmıştır. Çocuk ihmal ve istismar vakaları ile karşılaşan sağlık
çalışanlarının 49’unun (%77.7) bu vakalarla ilgili bildirimde bulundukları,
14’ünün (%22.3) ise bildirimde bulunmadıkları görülmüştür. 47’sinin (%31.3) mesleki eğitim süreci (üniversite)
boyunca çocuk ihmal ve istismarına yönelik herhangi bir eğitim aldıkları,
103’ünün (%68.7) ise çocuk ihmal ve istismarına yönelik herhangi bir eğitim
almadıkları saptanmıştır.

Sonuç:  Sağlık çalışanlarının çocuk
ihmal ve istismar vakalarına ilişkin bildirim ve müdahale sürecine yönelik
yeterince bilgi sahibi olmadıkları belirlenmiştir. Sağlık çalışanlarına lisans
ve lisans üstü eğitim ve meslek sürecinde çocuk ihmal ve istismarı konusunda
eğitimlerin verilmesi oldukça önemlidir. 

Anahtar Kelimeler

Sağlık çalışanları, Çocuk istismarı

Kaynakça

• Corby B. Child Abuse Towards A Knowledge Base. Open University Press, McGraw Hill Education. England, 2006, s.79.
• Çoban İçağasıoğlu A, Bulut I. Cinsel istismara uğramış ergen kızlarla grup odaklı sosyal hizmet uygulaması. Başkent Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2016;1(1):80-94.
• Kempe CH, Silverman F, Steele B, Droegemueller W, Silver H. The battered child syndrome. JAMA 1962;181(17):17-24.
• Polat O. Cinsel İstismar Rehberi. İstanbul: Forart Matbaa, 2006, s.10-70.
• Daro D, Donnelly CA. Reflections on Child Maltreatment Research and Practice: Consistent Challenges. In: Advances in Child Abuse Prevention Knowledge. Springer, 2015:3-10.
• McCoy ML, Keen SM. Child Abuse & Neglect. New York: Psychology Press 2009:90.
• WHO (World Health Organization). Health for the world’s adolescents A second chance in the second decade, Geneva 27, Switzerland, Who Presss. 2014. https://www.who.int/maternal_child_adolescent/documents/second-decade/en/ 23.01.2019
• National Society for the Prevention of Cruelty to Children. (2010). Child Protection Fact Sheet-The definitions and signs of child abuse. London: TheNational Society for the Prevention of Cruelty to Children. http://www.attend.org.uk/sites/default/files/The%20definitions%20and%20signs%20of%20child%20abuse%20-%20NSPCC.pdf 27.02.2019
• Claussen A, Crittenden P. (1991). Physical and psychological maltreatment: Relations among types of maltreatment. child abuse neglect, 1991;15:5-18.
• Child Maltreatment, 2014. https://www.acf.hhs.gov/sites/default/files/cb/cm2014.pdf 27.02.2019
• T.C. Başbakanlık Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu. 2010. Türkiye’ de Çocuk İstismarı ve Aile İçi Şiddet Araştırması- Özet Rapor. Hazırlayanlar, Oral KÜ, Engin P, Büyükyazıcı C. http://www.unicef.org.tr/files/bilgimerkezi/doc/cocuk-istismari-raporu-tr.pdf 24.02.2019
• Horozgil D. Çocukların cinsel istismarı suçunun sabit şekli (TCK m.103/1), TBB Dergisi 2011:39
• Koca M. Çocuk istismarında ihbar yükümlülüğü. İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 2012;3(1):113-128.
• Tekin HH. Obligation to notify of healthcare professionals for child abuse cases. INESS, 2016;2669-2673.
• Tıraşçı Y, Gören S. Çocuk istismarı ve ihmali. Dicle Tıp Dergisi (2007);34(1): 70-74.
• Metinyurt HAI, Sarı HY. Sağlık çalışanlarının çocuk ihmali ve istismarını tanıma düzeyleri. Çocuk ve Medeniyet Dergisi, 2016;1:101-121.
• Güner CK, Yavuz HÖ, Dörtbudak Z. Çocuk istismarı-ihmali vakalarıyla karşılaşan hemşirelerin görüş ve uygulamaları. Sağlık Akademisi Kastamonu, 2016;1(1):39-55.
• Yücel D. Çocuk İstismarı ve İhmali, Adli Sosyal Hizmet Yaklaşım ve Müdahale, Edt. Yücel D, Gönültaş B, Nobel, Ankara, 2016:88-121.
• Polat O. Çocuk ve şiddet. İstanbul: Der Yayınları, 2001.
• Bernet W. Practice parameters for the forensic evaluation of children and adolescents who may have been physically or sexually abused. Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychiatry, 1997;36(10):37S-56S.
• Kara Ö, Çalışkan D, Suskan E. Ankara ilinde görev yapan çocuk asistanları, uzmanları ve pratisyen doktorların çocuk istismarı ve ihmali konusunda bilgi düzeyleri ve yaklaşımlarının karşılaştırılması. Türk Ped Arş, 2014;49:57-65.
• Lazenbatt A, Freeman R. Recognizing and reporting child physical abuse: a survey of primary healthcare professionals. J Adv Nurs 2006; 56: 227-36.
• Lewis J, Greenstock J, Caldwell K, Anderson B. Working together to identify child maltreatment: social work and acute healthcare. Journal of Integrated Care, 2015;23(5): 302-312.
• Yağmur F. Çocuk istismarı ve ihmali. Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi 2008;12:71-78.
• Kara B, Biçer Ü, Gökalp SA. Çocuk istismarı. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi 2004;47:140-151
• Acehan S, Bilen A, Ay MO, Gülen M, Avci A, İçme F. Çocuk istismarı ve ihmalinin değerlendirilmesi. Arşiv Kaynak Tarama Dergisi, 2013;22(4):591-614.
• Anıl BA, Anıl M, Astarcıoğlu G, Şen S, Aksu N. Fatal head trauma due to child abuse: two cases. J Child 2009;9(4):199-02
• Pelendecioğlu B, Sefa B. Çocuğa yönelik aile içi fiziksel istismar. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2009;9(1):49-62
• Türk Ceza Kanunu, 2004. https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5237.pdf. 28.03.2019
• Bahçecik N. Toplumumuzda kötü davranılan ve ihmal edilen çocukların erken tanı ve tedavisinde hemşirenin gözlemi ve eğitici rolünün değerlendirilmesi. Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. İstanbul. 1993.
• Koç F, Aksit S, Tomba A, Aydın C, Koturoğlu G, Aslan A, Kara, S. Çocuk istismarı ve ihmali olgularımızın demografik ve klinik özellikleri: Ege Üniversitesi çocuk Koruma Birimi’nin bir yıllık deneyimi. Turkish Pediatrics Archive/Turk Pediatri Arsivi, 2012; 47(3):119-124.