DOĞUM HASTANELERİNDE ÇALIŞAN EBELERİN MESLEKİ ÖRGÜTLENME DURUMLARININ VE BEKLENTİLERİNİN İNCELENMESİ: İZMİR İLİ ÖRNEĞİ

Yıl 2021, Cilt: 30 Sayı: 1, 53 - 59, 28.02.2021

Aysun Ekşioğlu Mahide Demirelöz Akyüz Emine Serap Sarıcan Aytül Hadımlı Zehra Baykal Akmeşe Yeliz Çakır Koçak Hafize Öztürk Can

https://doi.org/10.17942/sted.455938

Öz

Amaç: Bu
çalışmada, İzmir il merkezinde görev yapan ebelerin mesleki örgütlenme
durumlarının ve beklentilerinin incelenmesi amaçlanmıştır.

Yöntem:
Tanımlayıcı nitelikteki araştırma İzmir’de bulunan üç doğumevinde
yürütülmüştür. Araştırmanın evrenini oluşturan 306 ebe arasından anket
doldurmayı kabul eden ve ulaşılabilen 131 kişi ile çalışma tamamlanmıştır.
Araştırma verilerinin toplanmasında çalışma ekibi tarafından oluşturulmuş 24
soruluk bir anket formu kullanılmıştır. Verilerin analizinde tanımlayıcı
istatistikler yapılmıştır.

Bulgular: Çalışmaya
katılan ebelerin yaş ortalaması 35.98±6.04 olup, %57.3’ünün 16 yıl ve daha uzun
süredir çalıştığı belirlenmiştir. Katılımcıların %13.7’si Ebeler Derneği’ne
üyedir ve yaklaşık üçte biri derneğe üye olmak istemekte, %70’ i ise kararsız
ya da üye olmayı düşünmemektedir. Üye olmama nedenlerinin başında derneği
bilmiyor olmaları gelmektedir. Ebelerin %84.0’ı derneğin şubelerinin açılmasını
istemektedir. Ulusal meslek örgütü tarafından yapılması istenen etkinliklere
yönelik en fazla görüş bildirimi; çalışanların mesleki hak, yetki ve
sorumluluklarının korunması yönündedir.

Sonuç:
Doğumevinde çalışan ebelerin ulusal meslek örgütüne üye olma durumlarının istenen
düzeyde olmadığı, ulusal ve uluslararası ebelik örgütlerini yeterince
bilmedikleri belirlenmiştir. Ebelerin meslek örgütünden beklentileri yönünde en
fazla bildirdiği görüşler; mesleki hak, yetki ve sormululuklarının korunması,
ebelik yasası revizyon çalışmalarının yürütülmesi ile mesleki farkındalık,
tanıtım ve bilimsel faaliyetlere ağırlık vermesidir.

Anahtar Kelimeler

Ebelik, Ebeler Derneği

Kaynakça

• 1. Abaan S. Mesleki kimlik tasarımı. III. Ulusal Klinisyen Hemşire ve Ebeler Kongresi Bildiri Kitabı;03-05 Eylul 2003 İzmir; s. 32-37.
• 2. Adıgüzel O, Tanrıverdi H, Özkan DS. Mesleki Profesyonellik ve Bir Meslek Mensupları Olarak Hemşireler Örneği. Yönetim Bilimleri Dergisi 2011;9(2) :239-259
• 3. Bayındır Ü, Durak Hİ. (2008) Türkiye’de Ebe İnsan Gücü “Mevcut Durum ve 2013 Yılı Vizyonu”. Türkiye’de Tıp-Sağlık Bilimleri Alanında Eğitim ve İnsan Gücü Planlaması. Üniversitelerarası Kurul (ÜAK) Tıp - Sağlık Bilimleri Eğitim Konseyi Başkanlığı: 1-14, Erişim tarihi: 15.12.2014, ttp://www.tead.med.ege.edu.tr/Dosyalar/5/tp-salk%20bilimleri%20eitim%20konseyi%20SGP%20rapor.pdf
• 4. Bilgin, Z., Kocabey MY, Yeşilyurt G, Öztürk D. Ebelerde Örgütlenme Ve İş Doyumunun Belirlenmesi. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi, 2017; 4 (2):105-110.
• 5. Duygulu ÖGDS, Kublay G. Yönetici hemşirelerin ve birlikte çalıştıkları hemşirelerin liderliğe ilişkin değerlendirmeleri ve yönetici hemşirelerin sahip oldukları liderlik özellikleri. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 2008; 15(1); 001-015.
• 6. Ebelikte Eğitim Araştırma Geliştirme Derneği (EBEARGE), 2018. http://ebearge.org.tr/dernek-tuzugu/
• 7. Anadolu Ebeler Derneği (AED), 2018. Dernek başkanı ile görüşme notu. (İletişim tarihi: 27.06.2018)
• 8. Fullerton J, Sipe TA, Hastings‐Tolsma M, McFarlin BL, Schuiling K, Bright CD, Krulewitch CJ. The midwifery workforce: ACNM 2012 and AMCB 2013 core data. Journal of Midwifery & Women’s Health, 2015; 60(6): 751-761.
• 9. Güner S, Yurdakul M, Yetim N. Türkiye’de Ebelik Mesleğinin Sorunlarına Akademik Bakışı Yansıtan Nitel Bir Çalışma. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 2015; 5(1):80-87.
• 10. Halldorsdottir, S., & Karlsdottir, S. I. The primacy of the good midwife in midwifery services: an evolving theory of professionalism in midwifery. Scandinavian journal of caring sciences, 2011;25(4):806-817.
• 11. Hayta G, Kıvrak A, Baybek H. Hemşirelerin mesleki örgütlenme konusundaki düşüncelerinin belirlenmesi. 8. Ulusal ve Uluslararası Katılımlı Hemşirelik Öğrencileri Kongresi (Kongre Özet Kitabı). Ankara, 2009. s.71.
• 12. Kahriman İ, Karadeniz Mumcu H, Kaptan D, Candaş AA. Bir Üniversite Hastanesinin Pediatri Kliniklerinde Çalışan Hemşirelerin Mesleki Dernekler ile İlgili Görüşleri. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi, 2(3), 132-141.
• 13. Karahan N. 2012. Ebeler Derneği. Erişim Adresi: https://www.medimagazin.com.tr/assoc/tr-ebeler-dernegi-675-0-200.html
• 14. Ebeler Derneği, 2018. Dernek başkan yardımcısı ile görüşme notu. (İletişim tarihi: 22.06.2018)
• 15. Korkmaz F, Görgülü S. Hemşirelerin, Meslek Ölçütleri Bağlamında Hemşireliğe İlişkin Görüşleri. Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Dergisi, 2010; 1–17
• 16. Korkmaz F. Meslekleşme ve Ülkemizde Hemşirelik. Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Dergisi 2011; 59-67
• 17. Küçükoğlu S, Çelebioğlu A, Miroğlu A, Çağlar G, Bağcı N. Hemşirelik Öğrencilerinin Mesleki Dernekler Hakkındaki Farkındalıklarının Belirlenmesi. Cumhuriyet Hemşirelik Dergisi, 2014; 3 (1):9-14.
• 18. Merih YD, Arslan H. Hemşire ve Ebelerin Mesleki Bilinç, Örgütlenmeye Yönelik Görüşlerinin ve İş Doyumlarının Belirlenmesi. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 2012;9 (3): 40-46
• 19. Nursing, A., & Council, M. Code of professional conduct for nurses in Australia. Australian Nursing and Midwifery Council, 2008.
• 20. Sağlık Bakanlığı. Sağlık Personelinin Hizmet Birimlerine Göre Dağılımı, Sağlık İstatistikleri Yıllığı 2016. https://dosyasb.saglik.gov.tr/Eklenti/13183,sy2016turkcepdf.pdf?0 (Erişim tarihi: 22.06.2018)
• 21. Özdelikara A, Boğa NM, Alkan SA. Hemşirelik Öğrencilerinde Mesleki Örgütlenme Tutumunun Belirlenmesi. Uluslararası Sağlık Yönetimi Ve Stratejileri Araştırma Dergisi, 2016; 2 (3): 58-70.
• 22. Sabancıoğulları S, Doğan S. Profesyonel Kimlik Gelişimi ve Hemşirelik. Journal of Anatolia Nursing and Health Sciences, 2012; 15(4).
• 23. Sezgin M, Bulut B. Örgüt Kültürü ve Halkla İlişkiler. Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2013; 3(2); 182-194.
• 24. Ebeler Derneği (2014). Ebeler Derneği Resmi Sayfası Erişim tarihi: 16.12.2014, http://www.turkebelerdernegi.com/index.php?limitstart=15
• 25. Turkmani S, Nicolás CD, Gohar F, Zyaee PANeeds and Expectations: A Membership Survey of the Midwifery Association in Afghanistan. Journal of Asian Midwives (JAM), 2016; 3(1): 4-17.
• 26. Yıldırım G, Koçkanat P, Duran Ö. Ulusal ebelik kodları ve meslek değerleri. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi (STED), 2014; 23(4): 148-155.
• 27. Yükseköğretim Kurulu, Sağlık Bakanlığı, Maliye Bakanlığı, Kalkınma Bakanlığı. Türkiye’de Sağlık Eğitimi ve Tüm Sağlık İnsan gücü Durum Raporu, Kurumların Öğrenci ve Akademik Personel, Fiziki Mekân ve Kapasite, Cihaz ve Donanım Durumu, 20