Hemşirelik Öğrencilerinin Bakım Odaklı Hemşire-Hasta Etkileşimine Yönelik Tutum ve Davranışlarının Belirlenmesi

Yıl 2021, Cilt: 30 Sayı: 3, 160 - 169, 02.07.2021

Gözde Özsezer Kaymak , Sibel Karaca Sivrikaya , Merve Ataç

https://doi.org/10.17942/sted.724993

Cited By: 2

Öz

Giriş-Amaç: Bu çalışma, hemşirelik öğrencilerinin bakım odaklı hemşire-hasta etkileşimine yönelik tutum ve davranışlarının belirlenmesi amacıyla yapıldı.
Gereç-Yöntem: Tanımlayıcı ve kesitsel tipteki araştırma, Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Bölümü’nde 2017-2018 Bahar Yarıyılında 2., 3. ve 4. sınıfta öğrenim gören öğrencilerle yürütüldü. Araştırmada örneklem seçimine gidilmeyip evrenin tamamı (n= 230) araştırmaya dahil edildi. Araştırma 210 öğrenci ile tamamlandı. Veriler, sosyodemografik bilgi formu ve Bakım Odaklı Hemşire-Hasta Etkileşimi Ölçeği (BOHHEÖ) kullanılarak toplandı. Ölçeği geliştiren araştırmacıdan ölçeği kullanma izni, kurumdan yazılı izin ve araştırmaya katılan öğrencilerden sözlü izin alındı. Verilerin analizi SPSS 25.0 istatistik programı ile sayı-yüzdelik dağılımları, Mann-Whitney U, Kruskal Wallis, ANOVA testleri kullanılarak yapıldı.
Bulgular: Öğrencilerin BOHHEÖ’nün önemlilik, yeterlilik ve uygulanabilirlik boyutu toplam puan ortalamaları sırasıyla 287.72±40.01, 256.12±42.12 ve 255.68±44.95 olarak bulundu. Öğrencilerin cinsiyetine göre önemlilik ve yeterlilik boyutu; hemşirelik mesleğini seçme nedenine göre önemlilik boyutu; hasta ile ilişkilerinde güçlük yaşama durumuna göre önemlilik, yeterlilik ve uygulanabilirlik boyutu; sosyal ilişkilerinde güçlük yaşama durumuna göre uygulanabilirlik boyutu toplam puan ortalamaları arasında anlamlı bir fark olduğu belirlendi (p<0.05). İkinci sınıf öğrencilerinin hümanizm, umut, yardım edici ilişki, duyguların ifade edilmesi, sorun çözme ve gereksinimler alt boyutu için ölçek-yeterlilik düzeyi puan ortalamalarının diğer sınıflardan anlamlı derecede yüksek olduğu görüldü (p<0.05). Üçüncü sınıf öğrencilerinin duyarlılık alt boyutu için ölçek önemlilik, yeterlilik ve uygulanabilirlik düzeyleri puan ortalamalarının, ikinci ve dördüncü sınıf öğrencilerin puan ortalamalarından anlamlı derecede yüksek olduğu görüldü (p<0.05).
Sonuç: Öğrencilerin bakım odaklı hemşire-hasta etkileşimine ilişkin tutum ve davranışlarının olumlu yönde olduğu söylenebilir.
Anahtar kelimeler: Bakım, öğrenci hemşire, hemşire-hasta etkileşimi, tutum

Anahtar Kelimeler

Bakım, öğrenci hemşire, hemşire-hasta etkileşimi, tutum

Kaynakça

• 1. Velioğlu P. Hemşirelikte Kavram ve Kuramlar. İstanbul: Alaş Ofset; 1999.
• 2. Fleischer S, Berg A, Zimmermann M, Wüste K, Behrens J. Nurse-patient interaction and communication: A systematic literature review. J Public Health 2009; 17:339-53.
• 3. Aydın A, Hiçdurmaz D. Kişilerarası duyarlılık ve hemşirelik. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi 2016; 7(1):45-9.
• 4. Tutuk A, Al D, Doğan S. Hemşirelik öğrencilerinin iletişim becerisi ve empati düzeylerinin belirlenmesi C.Ü. Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi 2002; 6:36-41.
• 5. Korkmaz M, Tuna Hİ. Yoğun bakım ünitesinde hemşire-hasta iletişimi. Uluslararası Hakemli Akademik Spor Sağlık ve Tıp Bilimleri Dergisi 2014; 11(4):14.
• 6. Üstün B. Çünkü iletişim çok şeyi değiştirir. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2005; 8(2):88-94.
• 7. Yalçın Atar N, Atabek Aştı T. Bakım odaklı hemşire-hasta etkileşimi ölçeğinin güvenirlik ve geçerliği. İ.Ü.F.N. Hem. Derg 2012; 20(2):129-139.
• 8. Suikkala A, Leino-Kilpi H. Nursing student-patient relationship: a review of the literature from 1984 to 1998. Journal of Advanced Nursing 2001; 33(1):42-50.
• 9. Karaöz, S. Hemşirelikte klinik öğretime genel bir bakış ve etkin klinik öğretim için öneriler. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi 2003; 1:15-20.
• 10. Zaybak A, Günay İsmailoğlu E, Efteli E. Hemşirelik öğrencilerinin bakım odaklı hemşire-hasta etkileşimine yönelik tutum ve davranışları. Uluslararası Hakemli Hemşirelik Araştırmaları Dergisi 2014; 1(2):24-37.
• 11. Kalender N, Tosun N, Çınar Fİ, Bağçivan G, Yaşar Z. Hemşirelik yüksekokulu öğrencilerinin bakım odaklı hemşire-hasta etkileşimine yönelik tutum ve davranışlarının değerlendirilmesi. Gülhane Tıp Derg 2016; 58: 277-281.
• 12. Yılmaz D, Gökdere Çınar H. Hemşirelik bölümü son sınıf öğrencilerinin bakım odaklı hemşire-hasta etkileşimine yönelik tutumlarının incelenmesi. International Journal of Human Sciences 2017; 14(4): 3300-3309.
• 13. Şirin A, Öztürk R, Bezci G, Çakar G, Çoban A. Hemşirelik öğrencilerinin meslek seçimi ve mesleği uygulamaya yönelik görüşleri. Dirim Tıp Gazetesi 2008; 83:69-75.
• 14. Özpancar N, Aydın N, Akansel N. Hemşirelik 1. sınıf öğrencilerinin hemşirelik mesleği ile ilgili görüşlerinin belirlenmesi. C.U. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2008; 12(3):9-17.
• 15. Cunningham S, Copp G, Collins B, Bater M. Preregistration nursing students’ experience of caring for cancer patients. Eur Journal Oncol Nurs 2006; 10(1):59-67.
• 16. Larsen PD, McGill JS, Palmer SJ. Factors influencing career decisions: perpectives of nursing students in three types of programs. Journal of Nurs Educ 2003; 42(4):168-73.
• 17. Bayraktar D, Eşer İ. Hemşirelerin bakım odaklı hemşire-hasta etkileşimine yönelik tutum ve davranışları. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 2017; 20(3):188-194.
• 18. Erzincanlı S, Yüksel A. Öğrenci hemşirelerin bakım odaklı hemşire-hasta etkileşimine yönelik tutum ve davranışlarının bazı değişkenler açısından incelenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 2018; 21(1):10-17.
• 19. Kaçmaz ED, Çam MO. Psikiyatri hastalarına bakım veren hemşirelerin bakım odaklı hemşire-hasta etkileşim düzeylerinin incelenmesi. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi 2019; 10(1):65-74.