Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Determining Nursing Students' Knowledge and Attitudes on Organ Donation and Transplantation

Yıl 2023, Cilt: 32 Sayı: 4, 262 - 271, 30.10.2023
https://doi.org/10.17942/sted.1113859

Öz

Introduction: Although there have been great developments in organ transplantation, the number of organ donations has yet to reach the desired level worldwide for many years. The knowledge and attitudes of nursing students, who are future health professionals, are important in increasing the awareness of patients and their relatives about organ donation.
Objective: This study aimed to determine the knowledge and attitudes of nursing students about organ donation and transplantation.
Materials and Method: This descriptive study was conducted on 257 nursing students. The data were collected using the "Behaviour and Attitude Determination Form for Organ Donation" and "Organ-Tissue Donation and Transplantation Knowledge Scale" prepared by the researchers. Frequency, mean, percentage, standard deviation, and Tukey test were used to evaluate the data.
Results: 84.4% of the students wanted to donate organs. The majority of the students stated that they thought that society was not sufficiently informed about organ donation, 60.3% did not believe that the rights of organ donors were strictly protected by law in our country, and only 24% stated that they had received information during school education. 84.8% of the students indicated they did not want to donate their organs to someone of the opposite sex. The mean score of the "Organ-Tissue Transplantation and Transplantation Knowledge Scale" was 12.9±2.4, the mean score of the "Donor characteristics" sub-dimension was 3.5±0.9, and the mean score of "Legal, ethical and medical process related to organ donation" sub-dimension was 9.4±1.9. The total scale score of the students who wanted to donate organs and those who wanted to donate organs were significantly higher (p<0.05).
Conclusion: In the study, the student's knowledge level affected their willingness to donate organs. Organ donation should be supported by increasing the level of knowledge of nursing students on this subject.

Kaynakça

  • 1. Emiral GO, Atalay BI, Altunok H, Gokler ME, Onsuz MF, Metintas S. Development of a reliable and valid organ tissue donation and transplantation knowledge scale. In: Transplantation proceedings. Elsevier; 2017. p. 260–6.
  • 2. Şantaş G, Şantaş F. Türkiye’de organ bağışının mevcut durumu ve organ bağışında stratejik iletişimin önemi. SDÜ Sağlık Bilim Derg. 2018;9–14.
  • 3. Global Observatory on Donation and Transplantation [Internet]. [cited 2021 Dec 11]. Available from: http://www.transplant-observatory.org/
  • 4. International Regıstry In Organ Donation And Transplantation [Internet]. [cited 2021 Nov 11]. Available from: https://www.irodat.org
  • 5. Demir T. Organ Nakli Ve Diyaliz Ünitelerinde Çalışan Sağlık Profesyonellerinin Organ/Doku Bağışı Ve Nakline Yönelik Yaklaşımlarının Değerlendirilmesi. Marmara Universitesi (Turkey); 2008. 6. Kurtz SF, Saks MJ. The transplant paradox: Overwhelming public support for organ donation vs. under-supply of organs: The Iowa organ procurement study. J Corp L. 1995;21:767.
  • 7. Roels L, Spaight C, Smits J, Cohen B. Critical Care staffs’ attitudes, confidence levels and educational needs correlate with countries’ donation rates: data from the Donor Action® database. Transpl Int. 2010;23(8):842–50.
  • 8. Abidin ZLZ, Ming WT, Loch A, Hilmi I, Hautmann O. Are health professionals responsible for the shortage of organs from deceased donors in M alaysia? Transpl Int. 2013;26(2):187–94.
  • 9. Chung CK, Ng CW, Li JY, Sum KC, Man AH, Chan SP, et al. Attitudes, knowledge, and actions with regard to organ donation among Hong Kong medical students. Hong Kong Med J. 2008;14(4):278–85.
  • 10. Kavurmacı M, Karabulut N, Koç A. Üniversite öğrencilerinin organ bağışı hakkındaki bilgi ve görüşleri. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Derg. 2014;11(2):15–21.
  • 11. Altındas HK. Hemşirelik Bölümü Öğrencilerinin Organ Nakli ve Bağışı Konusundaki Bilgi, Tutum Ve Davranışlarının Belirlenmesi. Sağlık Akad Kastamonu. 2018;3(3):210–27.
  • 12. Soylar P, Kadioğlu BU. Theology and nursing students’ knowledge of organ donation and transplantation. In: Transplantation proceedings. Elsevier; 2018. p. 2961–5.
  • 13. Ozdag N, Bal C. The nurses knowledge, awareness and acceptance of tissue-organ donation. EDTNA-ERCA J. 2001;27(4):201–6.
  • 14. Yazici Sayin Y. Turkish validity and reliability of organ donation attitude scale. J Clin Nurs. 2016;25(5–6):642–55.
  • 15. Morgan S, Miller J. Communicating about gifts of life: The effect of knowledge, attitudes, and altruism on behavior and behavioral intentions regarding organ donation. J Appl Commun Res. 2002;30(2):163–78.
  • 16. Sanner MA. A Swedish survey of young people’s views on organ donation and transplantation. Transpl Int. 2002;15(12):641–8. 17. Pham H, Spigner C. Knowledge and opinions about organ donation and transplantation among Vietnamese Americans in Seattle, Washington: a pilot study. Clin Transplant. 2004;18(6):707–15.
  • 18. Smith SW, Morrison K, Kopfman JE, Ford LA. The influence of prior thought and intent on the memorability and persuasiveness of organ donation message strategies. Health Commun. 1994;6(1):1–20.
  • 19. Durur F, Akbulut Y. Türkiye’de Organ Nakline Yönelik Politikaların Değerlendirilmesi. Bus Manag Stud An Int J. 2017;5(3):570–85. 20. Altıntaş HK. Hemşirelik Öğrencilerinin Organ Nakli Ve Bağışı Konusundaki Bilgi Ve Düşüncelerinin İncelenmesi. Sağlık Akad Kastamonu. 2010;3(3):210–27.
  • 21. Lavee J, Ashkenazi T, Stoler A, Cohen J, Beyar R. Preliminary marked increase in the national organ donation rate in Israel following implementation of a new organ transplantation law. Am J Transplant. 2013;13(3):780–5.
  • 22. Golchet G, Carr J, Harris MG. Why don’t we have enough cornea donors? A literature review and survey. Optometry. 2000;71(5):318–28.
  • 23. Özer FG, Karamanoğlu AY, Beydağ KD, Fidancıoğlu H, Akıncı E, Şanlı İ, et al. Sağlık yüksekokulunda öğrenim gören bir grup öğrencinin organ nakli/bağışına yönelik görüşleri ve bilgi düzeylerine eğitimin etkisi. TSK Koruyucu Hekim Bülteni. 2008;7(1):39–46.
  • 24. López-Montesinos MJ, Saura JTM, Mikla M, Ríos A, López-Navas A, Martínez-Alarcón L, et al. Organ donation and transplantation training for future professional nurses as a health and social awareness policy. In: Transplantation proceedings. Elsevier; 2010. p. 239–42.
  • 25. Cebeci F, Dağ GS, Karazeybek E. Undergraduate nursing students’ opinions and attitudes toward organ donation: a survey in a Turkish university. J Nurs Educ Pract. 2015;5(9).
  • 26. Alex P, Kiran KG, Baisil S, Badiger S. Knowledge and attitude regarding organ donation and transplantation among medical students of a medical college in South India. Int J Community Med Public Heal. 2017;4(9):3449.
  • 27. AKTAŞ YY, KARABULUT N. Giresun Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesindeki hemşirelik öğrencilerinin beyin ölümü ve organ bağışına ilişkin bilgi ve tutumları. Fırat Tıp Derg. 2012;17(3):129–34.
  • 28. Sönmez Y, Zengin E, Öngel K, Kişioğlu N, Öztürk M. Attitude and behavior related to organ donation and affecting factors: a study of last-term students at a university. In: Transplantation proceedings. Elsevier; 2010. p. 1449–52.
  • 29. Savaser S, Sahiner NC, Dogan Z, Caglar S, Mutlu B. The effect of nursing education on the opinion of students regarding organ donation. Int J Nurs Clin Pr. 2015;2(124):2.
  • 30. Vicdan AK, Peker S, Üçer B. Akşehir Sağlık Yüksekokulu Öğrencilerinin Organ Bağışı ile İlgili Tutumlarının Belirlenmesi. TAF Prev Med Bull. 2011;10(2).
  • 31. Koçak A, Aktaş EÖ, Şenol E, Kaya A, Bilgin UE. Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi öğrencilerinin organ nakli ve bağışı hakkındaki bilgi düzeyi. Ege Tıp Derg. 2010;49(3):153–60.
  • 32. Kılıç S, Koçak N, Türker T, Gürpınar H, Gülerik D, Okulu GHY. Kız üniversite öğrencilerinin organ bağışı konusundaki tutumları ve bu tutumlarına etki eden faktörler. Gülhane Tıp Derg. 2010;52(1):36–40.
  • 33. Figueroa CA, Mesfum ET, Acton NT, Kunst AE. Medical students’ knowledge and attitudes toward organ donation: results of a Dutch survey. In: Transplantation proceedings. Elsevier; 2013. p. 2093–7.
  • 34. Goz F, Goz M, Erkan M. Knowledge and attitudes of medical, nursing, dentistry and health technician students towards organ donation: a pilot study. J Clin Nurs. 2006;15(11):1371–5.

Hemşirelik Öğrencilerinin Organ Bağışı ve Transplantasyon Konusundaki Bilgi ve Tutumlarının Belirlenmesi

Yıl 2023, Cilt: 32 Sayı: 4, 262 - 271, 30.10.2023
https://doi.org/10.17942/sted.1113859

Öz

Giriş: Organ nakli alanında büyük gelişmeler yaşanmasına rağmen uzun yıllardır tüm dünyada organ bağışı sayıları istenen düzeye getirilememiştir. Geleceğin sağlık profesyonelleri olan hemşirelik öğrencilerinin bu konudaki bilgi ve tutumları, organ bağışı konusunda hasta ve yakınlarının farkındalığının artırılması açısından önemlidir.
Amaç: Bu çalışmanın amacı, hemşirelik öğrencilerinin organ bağışı ve transplantasyon konusundaki bilgi ve tutumlarını belirlemektir.
Gereç-Yöntem: Bu araştırma 257 hemşirelik öğrencisi üzerinde tanımlayıcı olarak yapılmıştır. Veriler araştırmacılar tarafında hazırlanan “Organ Bağışına Yönelik Davranış ve Tutum Belirleme Formu” ve “Organ-Doku Bağışı ve Transplantasyon Bilgi Ölçeği” kullanılarak toplanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde frekans, ortalama, yüzde, standart sapma ve Tukey testi kullanılmıştır.
Bulgular: Öğrencilerin %84,4’ü organ bağışında bulunmak istediğini belirmektedir. Öğrencilerin çoğunluğu toplumun organ bağışı konusunda yeterince bilgilendirilmediğini düşündüğünü, %60,3’ü ülkemizde organ bağışı yapacak kişilerin haklarının yasalarla katı şekilde korunduğuna inanmadığını, yalnızca %24,0’ü okul eğitimi sırasında bilgi edindiğini belirtmiştir. Öğrencilerin %84,8’i karşı cinsten bir kişiye organını bağışlamak istemediğini belirtmiştir. “Organ-Doku Nakli ve Transplantasyon Bilgi Ölçeği” puan ortalaması 12,9±2,4, “Donör özellikleri” alt boyutu puan ortalaması 3,5±0,9, “Organ bağışı ile ilgili legal, etik ve medikal süreç” alt boyutu puan ortalaması 9,4±1,9’dir. Organ bağışında bulunmak isteyen öğrencilerin ve organ bağışında bulunmayı isteyenlerin ölçek toplam puanı anlamlı olarak daha yüksektir (p<0,05).
Sonuç: Çalışmada öğrencilerin bilgi seviyesi organ bağışında bulunmak isteme durumunu etkilemektedir. Hemşirelik öğrencilerinin bu konudaki bilgi düzeyi artırılarak organ bağışı desteklenmelidir.

Kaynakça

  • 1. Emiral GO, Atalay BI, Altunok H, Gokler ME, Onsuz MF, Metintas S. Development of a reliable and valid organ tissue donation and transplantation knowledge scale. In: Transplantation proceedings. Elsevier; 2017. p. 260–6.
  • 2. Şantaş G, Şantaş F. Türkiye’de organ bağışının mevcut durumu ve organ bağışında stratejik iletişimin önemi. SDÜ Sağlık Bilim Derg. 2018;9–14.
  • 3. Global Observatory on Donation and Transplantation [Internet]. [cited 2021 Dec 11]. Available from: http://www.transplant-observatory.org/
  • 4. International Regıstry In Organ Donation And Transplantation [Internet]. [cited 2021 Nov 11]. Available from: https://www.irodat.org
  • 5. Demir T. Organ Nakli Ve Diyaliz Ünitelerinde Çalışan Sağlık Profesyonellerinin Organ/Doku Bağışı Ve Nakline Yönelik Yaklaşımlarının Değerlendirilmesi. Marmara Universitesi (Turkey); 2008. 6. Kurtz SF, Saks MJ. The transplant paradox: Overwhelming public support for organ donation vs. under-supply of organs: The Iowa organ procurement study. J Corp L. 1995;21:767.
  • 7. Roels L, Spaight C, Smits J, Cohen B. Critical Care staffs’ attitudes, confidence levels and educational needs correlate with countries’ donation rates: data from the Donor Action® database. Transpl Int. 2010;23(8):842–50.
  • 8. Abidin ZLZ, Ming WT, Loch A, Hilmi I, Hautmann O. Are health professionals responsible for the shortage of organs from deceased donors in M alaysia? Transpl Int. 2013;26(2):187–94.
  • 9. Chung CK, Ng CW, Li JY, Sum KC, Man AH, Chan SP, et al. Attitudes, knowledge, and actions with regard to organ donation among Hong Kong medical students. Hong Kong Med J. 2008;14(4):278–85.
  • 10. Kavurmacı M, Karabulut N, Koç A. Üniversite öğrencilerinin organ bağışı hakkındaki bilgi ve görüşleri. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Derg. 2014;11(2):15–21.
  • 11. Altındas HK. Hemşirelik Bölümü Öğrencilerinin Organ Nakli ve Bağışı Konusundaki Bilgi, Tutum Ve Davranışlarının Belirlenmesi. Sağlık Akad Kastamonu. 2018;3(3):210–27.
  • 12. Soylar P, Kadioğlu BU. Theology and nursing students’ knowledge of organ donation and transplantation. In: Transplantation proceedings. Elsevier; 2018. p. 2961–5.
  • 13. Ozdag N, Bal C. The nurses knowledge, awareness and acceptance of tissue-organ donation. EDTNA-ERCA J. 2001;27(4):201–6.
  • 14. Yazici Sayin Y. Turkish validity and reliability of organ donation attitude scale. J Clin Nurs. 2016;25(5–6):642–55.
  • 15. Morgan S, Miller J. Communicating about gifts of life: The effect of knowledge, attitudes, and altruism on behavior and behavioral intentions regarding organ donation. J Appl Commun Res. 2002;30(2):163–78.
  • 16. Sanner MA. A Swedish survey of young people’s views on organ donation and transplantation. Transpl Int. 2002;15(12):641–8. 17. Pham H, Spigner C. Knowledge and opinions about organ donation and transplantation among Vietnamese Americans in Seattle, Washington: a pilot study. Clin Transplant. 2004;18(6):707–15.
  • 18. Smith SW, Morrison K, Kopfman JE, Ford LA. The influence of prior thought and intent on the memorability and persuasiveness of organ donation message strategies. Health Commun. 1994;6(1):1–20.
  • 19. Durur F, Akbulut Y. Türkiye’de Organ Nakline Yönelik Politikaların Değerlendirilmesi. Bus Manag Stud An Int J. 2017;5(3):570–85. 20. Altıntaş HK. Hemşirelik Öğrencilerinin Organ Nakli Ve Bağışı Konusundaki Bilgi Ve Düşüncelerinin İncelenmesi. Sağlık Akad Kastamonu. 2010;3(3):210–27.
  • 21. Lavee J, Ashkenazi T, Stoler A, Cohen J, Beyar R. Preliminary marked increase in the national organ donation rate in Israel following implementation of a new organ transplantation law. Am J Transplant. 2013;13(3):780–5.
  • 22. Golchet G, Carr J, Harris MG. Why don’t we have enough cornea donors? A literature review and survey. Optometry. 2000;71(5):318–28.
  • 23. Özer FG, Karamanoğlu AY, Beydağ KD, Fidancıoğlu H, Akıncı E, Şanlı İ, et al. Sağlık yüksekokulunda öğrenim gören bir grup öğrencinin organ nakli/bağışına yönelik görüşleri ve bilgi düzeylerine eğitimin etkisi. TSK Koruyucu Hekim Bülteni. 2008;7(1):39–46.
  • 24. López-Montesinos MJ, Saura JTM, Mikla M, Ríos A, López-Navas A, Martínez-Alarcón L, et al. Organ donation and transplantation training for future professional nurses as a health and social awareness policy. In: Transplantation proceedings. Elsevier; 2010. p. 239–42.
  • 25. Cebeci F, Dağ GS, Karazeybek E. Undergraduate nursing students’ opinions and attitudes toward organ donation: a survey in a Turkish university. J Nurs Educ Pract. 2015;5(9).
  • 26. Alex P, Kiran KG, Baisil S, Badiger S. Knowledge and attitude regarding organ donation and transplantation among medical students of a medical college in South India. Int J Community Med Public Heal. 2017;4(9):3449.
  • 27. AKTAŞ YY, KARABULUT N. Giresun Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesindeki hemşirelik öğrencilerinin beyin ölümü ve organ bağışına ilişkin bilgi ve tutumları. Fırat Tıp Derg. 2012;17(3):129–34.
  • 28. Sönmez Y, Zengin E, Öngel K, Kişioğlu N, Öztürk M. Attitude and behavior related to organ donation and affecting factors: a study of last-term students at a university. In: Transplantation proceedings. Elsevier; 2010. p. 1449–52.
  • 29. Savaser S, Sahiner NC, Dogan Z, Caglar S, Mutlu B. The effect of nursing education on the opinion of students regarding organ donation. Int J Nurs Clin Pr. 2015;2(124):2.
  • 30. Vicdan AK, Peker S, Üçer B. Akşehir Sağlık Yüksekokulu Öğrencilerinin Organ Bağışı ile İlgili Tutumlarının Belirlenmesi. TAF Prev Med Bull. 2011;10(2).
  • 31. Koçak A, Aktaş EÖ, Şenol E, Kaya A, Bilgin UE. Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi öğrencilerinin organ nakli ve bağışı hakkındaki bilgi düzeyi. Ege Tıp Derg. 2010;49(3):153–60.
  • 32. Kılıç S, Koçak N, Türker T, Gürpınar H, Gülerik D, Okulu GHY. Kız üniversite öğrencilerinin organ bağışı konusundaki tutumları ve bu tutumlarına etki eden faktörler. Gülhane Tıp Derg. 2010;52(1):36–40.
  • 33. Figueroa CA, Mesfum ET, Acton NT, Kunst AE. Medical students’ knowledge and attitudes toward organ donation: results of a Dutch survey. In: Transplantation proceedings. Elsevier; 2013. p. 2093–7.
  • 34. Goz F, Goz M, Erkan M. Knowledge and attitudes of medical, nursing, dentistry and health technician students towards organ donation: a pilot study. J Clin Nurs. 2006;15(11):1371–5.
Toplam 31 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Hemşirelik (Diğer)
Bölüm Araştırma Makalesi
Yazarlar

Yasemin Eda Tekin 0000-0003-1567-0042

Ayşegül Abdullayev 0000-0002-6199-7372

Yayımlanma Tarihi 30 Ekim 2023
Yayımlandığı Sayı Yıl 2023 Cilt: 32 Sayı: 4

Kaynak Göster

Vancouver Tekin YE, Abdullayev A. Hemşirelik Öğrencilerinin Organ Bağışı ve Transplantasyon Konusundaki Bilgi ve Tutumlarının Belirlenmesi. STED. 2023;32(4):262-71.