En Küçük Etkili Doz Düzeyini Belirleme Yöntemlerinin Karşılaştırmaları

Yıl 2010, Cilt: 2 Sayı: 36, 83 - 94, 01.06.2010

Murat Hüsrevoğlu Hamza Gamgam

Öz

Toksilojik ve İlaç geliştirme çalışmalarında maruz kalınan hastalığı iyileştirmede kullanılacak en küçük etkili doz düzeyi bulunmak istenir. Sınır olarak alınan sıfır kontrol dozunu (placebo kontrol) aşan ilk doz düzeyi en küçük etkili doz düzeyi olarak adlandırılır. En küçük etkili doz düzeyi varyans analizinde ortalamalar arasında fark yoktur hipotezi reddedilmesinden sonra yapılan çoklu karşılaştırma testleri ile belirlenmektedir. Bu çalışmada en küçük etkili doz düzeyinin belirlenmesi için kullanılan İkili ve Helmert karşılaştırmaları ele alınıp bu yöntemlerin parametrik ve parametrik olmayan uyarlamaları karşılaştırılmıştır.

Anahtar Kelimeler

En küçük etkili doz, geriye doğru kapalı test yöntemi, familywise hata oranı, çoklu karşılaştırmalar

Comparisons of the Methods for Finding the Minimum Effective Dose

Öz

In development studies of toxicological and medicine, minimum effective dose (MED) which deal with any illness, is wanted to be found. The first dose exceeds the zero control dose (or placebo control dose) which can be taken a boundary value, is called MED. The MED is detected by multiple comparsions after the null hypothessis which is “there is no differance between the means.”, is rejected in ANOVA. In this study pairwise and Helmert comparsions which is used for detecting MED are studied. For this comparisions parametric and non-parametric step-down closed analysis methods are compared according to their empirical significance levels.

Anahtar Kelimeler

Minimum effective dose, step-down closed analyze method, familywise error rate, multiple comparisons

Kaynakça

• Milliken, G.A., Jonhson, D.E., “Analysis of Messy Data”, Chapman and Hall, (2000).
• Hüsrevoğlu, M., “En Küçük Etkili Doz Düzeyini Belirleme Yöntemleri ve Karşılaştırmaları.”, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, (2009).
• Somerville, P.N. “Critical Values for Multiple Testing and Comparisons: One Step and Step Down Procedures”, J. Stat. Plan. İnfer., 82: 129-38 (1999).
• Ruberg, S.J. “Contrasts for Identifying The Minimum Effective Dose”, J. Am. Statist. Assoc., 84: 816- 822 (1989).
• Williams, D.A., “A Test for Differences Between Treatment Means When Several Dose Levels are Compared With A Zero Dose Level”, Biometrics, 27: 103-117 (1971).
• Williams, D.A., “The Comparison of Several Dose Levels With A Zero Dose Control”, Biometrics, 28: 519-531 (1972).
• Tamhane, A.C., Hochberg, Y., Dunnett, C.W. “Multiple Test Procedures for Dose Finding”, Biometrics, 52: 21-37 (1996).
• Shirley, E. “A Nonparametric Equivalent of Williams’ Test for Contrasting Increasing Dose Levels of A Treatment”, Biometrics, 33: 386-389 (1977).
• Williams, D.A., “A Note on Shirley’s Nonparametric Test for Comparing Several Dose Levels With A Zero-Dose Control” Biometrics 42: 183-186 (1986).
• Chen, Y.I., Wolfe, D.A. “Nonparametric Procedures for Comparing Umbrella Pattern Treatment Effects With A Control in A One-Way Layout”, Biometrics , 49: 455-465 (1993).
• Chen, Y.I. “Nonparametric Identification of The Minimum Effective Dose”, Biometrics, 55: 126-130 (1999).
• Jan, S., Shieh, G., “Nonparametric Multiple Test Procedures for Dose Finding”, Com. in Stat., 33(4), 1021-1037 (2004).
• Hochberg, Y., Tamhane A.C., “Multiple Comparision Procedures”, Willey and Sons., New York (1987).
• Hettmansperger, T.P. “Statistical Inference Based on Ranks”, Wiley and Sons., New York, 280-320 , (1984).
• Dunnett, C. W., “A Multiple Comparison Procedure for Comparing Several Treatments With A Control”, J. Amer. Statist. Assoc., 50: 1096-121 (1955).
• Gupta, S.S., Nagel, K., Panchapakesan, S. “On The Order Statistics from Equally Correlated Normal Random Variables”, Biometrika, 60: 403-413 (1973).