An Investigation on the Perceptions of School Principals About the Organizational Culture

Yıl 2012, Cilt: 2012 Sayı: 25, 259 - 272, 01.02.2012

Ahmet Yaşar Demirkol Ahmet Cezmi Savaş

Öz

Anahtar Kelimeler

-

Okul Müdürlerinin Örgüt Kültürü Algılarının İncelenmesi

Öz

Bu çalışmada, okul müdürlerinin okul kültürü algılarının demografik değişkenlere bağlı olup olmadığı sorusuna yanıt aranmıştır. Yöntem olarak ilişki arayıcı betimsel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma evrenini Gaziantep’teki tüm resmi okullar oluşturmaktadır, örneklemi ise rastlantısal kura yöntemi ile belirlenen 144 okuldur. Okul müdürlerine Kreitner ve Kinicki (2001) tarafından hazırlanan ve Kılıç (2006) tarafından geliştirip Türkçeye uyarlanan ‘Çok Boyutlu Okul Kültürü Ölçeği’ uygulanmıştır. Araştırma sonucunda okul müdürleri algılarına göre okul öncesi okul müdürlerinin, lise ve ilköğretim müdürlerine göre daha az saldırgan savunmacı örgüt kültürüne sahip olduğu görülmüştür. 11 yıl ve üzeri deneyime sahip okul müdürlerinin bulunduğu okullarda örgüt kültürlerinin, 5 yıl ve altı deneyime sahip okul müdürlerinin bulunduğu okulların örgüt kültürlerine göre fazla pasif savunmacı olduğu gözlenmiştir

Anahtar Kelimeler

örgüt kültürü, okul kültürü, okul müdürü, demografik değişkenler

Kaynakça

• AKIN, Hakan, ‘‘Yaratıcı Örgüt Kültürünü Oluşturan Yönetici Tutumları: Kamu ve Özel Sektör Karsılaştırması’’, Başkent Üniversitesi İşletme Anabilim Dalı, yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara 2001.
• ALVESSON, Mats, Understanding Organizational Culture, Thousand Oaks, CA: Sage 2002.
• AVCI, U. - TOPALOĞLU, C., ‘‘Hiyerarşik Kademelere Göre Liderlik Davranışlarını Algılama Farklılıkları’’, KMU İİBF Dergisi Yıl:11 Sayı:16 Haziran 2009.
• AYDIN, İnayet, Eğitim ve Öğretimde Etik, Pegem A Yayıncılık, Ankara 2003.
• BAKAN, İsmail, ‘‘Örgüt Kültürü ve Liderlik Türlerine İlişkin Algılamalar ile Yöneticilerin Demografik Özellikleri Arasındaki İlişki’’, KMU İİBF Dergisi Yıl:10 Sayı:14 Haziran 2008
• BAKAN, İsmail Bakan vd, Örgüt Sırlarının Çözümünde Örgüt Kültürü: Teorik ve Ampirik Yaklaşım, Aktüel Yayınları Alfa Akademi Ltd., 1.Baskı, Ağustos, İstanbul 2004.
• BRUSH, D.H. vd., “Individual demographic differences and job satisfaction”, Journal of Occupational Behaviour. 8, 1987.
• BÜYÜKBESE, Tuba, ‘‘Örgüt Kültürü: GAP Bölgesindeki Üniversitelerde Bir Alan Çalışması’’, K.S.Ü Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Kahramanmaraş, 2003.
• BÜYÜKÖZTÜRK Şener, Sosyal Bilimlerde Veri Analizi El Kitabı, Pegem Yayıncılık, Ankara 2003.
• ÇELİK, Vehbi, Okul Kültürü ve Yönetimi, Pegem A Yayıncılık, Ankara 2002.
• ÇINAR, Orhan, ‘‘Örgütsel Kültür ve Yöneticilerde Kendini Geliştirme: Elektronik ve Tekstil İşletmelerinde Bir Uygulama’’, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, yayınlanmış doktora tezi, Erzurum 1999
• DEAL, Terrence – KENNEDY, Allan, Corporate Cultures: The Rites and Rituals of Corporate Life, Addison-Wesley 1984.
• DEMİREL, Özcan – KAYA, Kaya; Öğretmenlik Mesleğine Giriş, Pegem A yayıncılık, 4. Baskı, Ekim, Ankara 2003.
• DURAN, Öznur, ‘‘Toplumsal Kültürün Örgüt Kültürü ve Örgüt Yapısı Üzerine Etkileri ve Bir Uygulama’’, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yönetim Organizasyon Bilim Dalı, yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara 2002.
• EDGAR, Schein, Organizational Culture and Leadership, John Wiley, New York, 2004.
• ERDEN, Münire, Öğretmenlik Mesleğine Giriş, Alkım Yayınları, İstanbul 2004.
• EREN, Erol, Örgütsel Davranış ve Yönetim Psikolojisi, Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş. İstanbul 1998.
• ESENBAY, Emine, ‘‘İlköğretim Okullarında Örgüt Kültürü’’, Balıkesir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, yayınlanmamış yüksek lisans tezi, 2008.
• FULLAN, Michael, What’s Worth Fighting For in the Principalship, New York, Teachers College Press, Colombia University 1997.
• GÜMÜŞELİ, Ali İlker, ‘‘Okul Kültürü ve Liderlik’’, artı@eğitim dergisi, sayı: 8, 2006.
• KILIÇ, Gülten, ‘‘Kayseri İlinde Eğitim Kurumlarında Liderlik Tarzları ve Örgüt Kültürünün Performans Üzerindeki Etkisi’’, Erciyes Üniversitesi İşletme Anabilim Dalı, yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Kayseri 2006.
• KREİTNER, Robert – KİNİCKİ, Angelo; Organizational Behavior, 5. Baskı, Irwin McGraw-Hill, New York 2001.
• LUNENBURG, F.C. – ORNSTEIN, A.C., Educational Administration, Wadsworth Cengace Learning, Belmont, 2008.
• MARKS, Helen – PRINTY, Susan, ‘‘Principal Leadership and School Performance:An Integration of Transformational and Instructional Leadership’’, Educational Administration Quarterly, August 2003.
• MASLOWSKİ, Ralf, School Culture and School Performance, Twente University Press, Enschede 2001.
• NAKTİYOK, Atılhan, “Örgüt Kültürü ve Örgüt Stratejisi Arasındaki Döngüsel İliski”, Gaziantep Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Cilt IV, Sayı 1, Ocak 2001.
• ÖZALP, İnan, İşletme Yönetimi, Birlik Ofset, Eskişehir, 2005
• PASCALE, Richard T., ‘‘The Paradoxs of Corporate Culture’’, California Management Review, 27, 1985.
• PETERSON, Kent D. – DEAL Terrance E., ‘‘How Leaders Influence the Culture of the School’’, Educational Leadership, 56, 1998.
• ROBBİNS, Stephen, P. - Mary, Coulter, Management, Pearson Prentice Hall, New Jersey, 2007.
• SCHEIN, E. H., ‘‘Coming to new awareness of organizational culture’’, Sloan Management Review, 25 (2), 1984.
• ŞAHİN, Fırat, ‘‘Okul kültürü ve öğretmenlerin değer sistemleri’’, İzmir Dokuz Eylül Üniversitesi, yayınlanmamış doktora tezi, 2008.
• ŞAHİN, Semiha, “Okul Müdürü ve Öğretmenler ile Okulun Bazı Özellikleri Açısından Okul Kültürü Üzerine Bir Değerlendirme”, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, Sayı 10, 2004
• ŞİMŞEK, Yücel, ‘‘Okul Müdürlerinin İletişim Becerileri ile Okul Kültürü Arasındaki İlişki’’, Eskişehir Anadolu Üniversitesi Yayınları, Eğitim Fakültesi, No: 1620/94, 2005.
• ŞİŞMAN, Mehmet, Eğitimde Mükemmellik Arayışı, Pegem A Yayınları, Ankara, 2002.
• TERZİ, Ali Rıza, Örgüt Kültürü, Nobel Yayın Dağıtım, Yayın no: 166, Ankara 2000.
• QUINN, R. E., Beyond rational management: mastering paradoxes and competing demands of highperformance, San Francisco, CA: Jossey-Bass, 1988.