Fanatizm, bir bağlanma biçimidir. Ancak fanatizmde sorunlu bir bağlanma söz konusudur. Bağlanma edimi, felsefi anlamda, bir söz verme veya ant fikriyle birlikte değerlendirilir. Bir istenç edimi olan bağlanma aktı, özgür ve aktif bir irade hareketidir. Oysaki fanatiğin körü körüne bağlılığını, özgür bir istenç edimi olan bağlılık terimi ile değil, bağımlılık terimiyle ifade etmek daha uygun olur. Fransız filozofu G. Marcel, fanatizmi, soyutlamanın yanlış kullanımı olan ‘soyutlama ruhu’ dediği tavır ile ilişkilendirerek değerlendirir. Ona göre fanatik olanın tavrında bir bütünü göz ardı etme ve bir şeyi diğerlerinden soyutlama eğilimi vardır. Fanatik, tüm diğerlerinden soyutladığı ve tek başına saklı tutmak istediği ögenin dışındakilere indirgeyici bir tavırla yaklaşmaktadır. Dolayısıyla fanatizm Marcel’e göre, somut gerçekliğin bütünlüğüne yönelik değer kaybına neden olan indirgeyici bir yaklaşımdır. Marcel, somut bütünlüğü göz ardı ederek, değer kaybına neden olan her indirgemenin zeka değil tutkularla ilgili olduğunu ve bir tür sevgi eksikliğinden kaynaklandığını düşünür
G. Marcel Varoluş Felsefesi fanatizm bağlanma soyutlama ruhu indirgeme
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Bölüm | Makaleler |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 1 Temmuz 2010 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2010 Cilt: 2010 Sayı: 22 |
Süleyman Demirel Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi