Satrapy System in Persian Management Organizatıon

Yıl 2015, Sayı: 34, 61 - 86, 20.04.2015

Muzaffer Duran

Öz

The Persian Kings had reached enormous width border of the Empire with conquests. Persians aree needed to form a government for contiunity of Persian influence spread over three continents. They found the solution to this problem with a kind of province system known as “satrapy”. Called “satrap” and usually appointed from center governors are appointed to the Management of province that changing from time to time boundaries and obligations. Directly appointed by the kings to satraps have been encumber a number of duties and responsibilities. The kings led to take some precautions depending on width boundary both distance from central authorities and the presence of troops deployed to satrapy garrisons -especially appointment of members of the royal family to important satrapy. The kings has appointed several officers to satrapy so as to preclude any negative situations that may arise such as riot, upheaval, independence struggle. Furthermore kings are connecting each satrapy with road networks that serving military and commercial purposes. Has been used by a number of changes to the system by Alexander the Great and the system came to an end after his death.

Anahtar Kelimeler

Persians, Satrapy, Satrap

Satraplık Sisteminin Pers Yönetim Teşkilatındaki Yeri

Öz

Pers kralları yapmış oldukları fetihlerle imparatorluk sınırlarını muazzam genişliğe ulaştırmıştı. Üç kıtaya yayılan Pers nüfuzunu daim kılabilmek için bir yönetim sistemine ihtiyaç duyan Persler bu meseleye “satraplık” olarak bilinen bir nevi eyalet sistemi ile çözüm bulmuşlardır. Sınırları ve yükümlülükleri zaman zaman değişen eyaletlerin yönetilmesi için “satrap” adı verilen ve genelde merkezden atanan valiler görevlendirilmiştir. Doğrudan kral tarafından atanan satraplara bir takım görev ve sorumluluk yüklenmiştir. Sınırların genişliğine bağlı olarak gerek merkezi otoriteye uzaklık, gerekse satraplık garnizonlarına konuşlandırılan askeri birliklerin varlığı ve özellikle önemli satraplıklara kraliyet aile üyelerinin atanması kralların bir takım önlemler almasına neden olmuştur. İsyan, ayaklanma, bağımsızlık mücadelesi gibi çıkabilecek herhangi bir olumsuz durumu önceden engellemek amacıyla satraplıklara çeşitli memurlar atayan krallar, esasen askeri ve ticari amaca hizmet eden yol ağları ile satraplıkları birbirine bağlamıştır. Büyük İskender tarafından bir takım değişikliklerle kullanılan bu sistem onun ölümünden sonra sona ermiştir.

Anahtar Kelimeler

Persler, Satraplık, Satrap

Kaynakça

• ABBOT, J., Cyrus the Great, New York-London 1994.
• Ach.Hist., Achaemenid History.
• AESCHYLUS, Persians (transl. Herbert Weir Smyth), Harvard University Press, 1926.
• AESCHYLUS, Persler (çev. Güngör Dilmen), Eski Yunan Tragedyaları 1, İstanbul 1997.
• Aischyl. Pers. Aeschylus, Persae
• AJPh, The American Journal of Philology
• ARISTOPHANES, Acharnians, The Eleven Comedies, Anonymous, New York, Liveright. 192?
• Aristoph. Ach. Aristophanes, Acharnenses
• Arr. an., Arrianos, Anabasis
• ARRIANOS, Aleksandrou Anabasis (çev. Furkan Akderin), İstanbul 2005.
• BAELIEU, A.P., “World Hegemony 900-300 B.C” A Companion to the Ancient Near East, Ed. Daniel Snell, Oxford 2005, 48-61.
• BALCER, J.M., “The Athenian Episkopos and the Achaemenid King’s Eye”, AJPh., Vol. 98, 3/1977, 252-263.
• BALCER, J.M., A Prospographical Study of the Ancient Persians Royal and Noble 550-450 B.C., New York 1993.
• BLOIS, D.,-SPEK, V.D., An Introduction to the Ancient World, London-New York 2008.
• BOSWORTH, A.B., Büyük İskender’in Yaşamı ve Fetihleri: Fetih ve İmparatorluk (çev. Hamit Çalışkan), Ankara 2005.
• BRIANT, P., “Historie de I’empire Perse de Cyrus à Alexandre”, AchHist X, Leiden 2006
• BRIANT, P., From Cyrus to Alexander: A History of the Persian Empire, Winona Lake, Indiana Eisenburg 2002.
• BROSIUS, M., “Pax Persica and the Peoples of the Black Sea Region”, Achaemenid Impact in the Black Sea Communication of Power, Black Sea Studies 11, Aarhus 2010, 29-40.
• BROSIUS, M., The Persians, New York 2006.
• CAH., Cambridge Ancient History
• CASABONNE, O., “Akamenid İmparatorluğu Büyük Kral ve Persler”, Arkeoatlas, 6, 2007, 20- 35.
• CAUER, D., “Achaimenidai” RE, Band 1, Stuttgart 1894, 200-204.
• CTESIAS, Persica. Ctesias’ History of Persia (transl. By Lloyd Llewellyn-Jones and James R. Robson), London-New York 2010. Çev., Çeviren
• DB., Darius Behistun Kitabesi
• DIODOROS, Siculus, Diodori Bibliotheca Historica, Ed. F. Vogel and K.T. Fischer, Leipzig 1906. Diod. Diodorus Siculus
• DNP, Der Neue Pauly
• DUSINBERRE, E., Aspects of Empire in AchaemenidSardis, Cambridge 2003. EIr., Encyclopædia Iranica
• FARROKH, K., Shadows in the Desert: Ancient Persia at War, Oxford-New York 2007.
• FOL, A.-HAMMOND, G.L., “Persia in Europe Apart From Greece”, CAH., Vol. 4, 1988, 234-253.
• FRYE, R., The History of Ancient Iran, München 1983.
• GARTWAITE, G., The Persian, Oxford 2005.
• GHIRSHMAN, R., Iran from the Earliest Times to the Islamic Conquest, Montreal-Victoria-Cape Town 1954.
• GOODSPEED, G.S., “The Persian Empire from Darius to Artaxerxes”, The Biblical World, Vol. 14, 4/1899, 251-257.
• GRAF, D., “Palestine in the Persian Throught Roman Periods”, Oxford Encyclopedia of Archaeology in the Near East, Vol. 4, 1997, 222-228.
• GRAF, D., “Persian Royal Road System”, AchHist. VIII, Ed. by Heleen Sancısı-Weerdenburg, Amelie Kuhrt, Margaret Cool Root, Leiden 1994, 167-189.
• GRAY, G.B.- CARY, M.- LITT, D., “The Reign of Darius”, CAH., Vol. 4, 1988, 173-228.
• HALLOCK, R.T., Persepolis Fortification Tablets, Chicago 1969.
• Hdt., Herodotos, Historia
• HEAD, D., The Achaemenid Persian Army, Yorkshire 1992.
• HERODOTOS, Histories (çev. Müntekim Ökmen), İstanbul 2009.
• HERZFELD, E., The Persian Empire: Studies in Geography And Ethnography Of The Ancient Near East, ed. G. Walser, Wiesbaden 1968.
• HOLLAND, T., Persian Fire, New York 2007.
• HORNBLOWER, S., The Greek World 479 – 323 B.C., New York 2011.
• JACOBS, “Achamenid Satrapies”, http://www.iranicaonline.org/articles/achaemenid-satrapies
• KAPTAN, D., “On the Satrapal Center in Northwestern Asia Minor”, Achaemenid Anatolia; Proceedings of the First Symposium on Anatolia in the Achaemenid Period, Bandırma 15-18 August 1997, 57-64.
• KİTAB-I MUKADDES (Tevrat), Kitabı Mukaddes Şirketi, İstanbul 1997.
• KONAÇ, V., Anadolu’da Pers Dönemi Süvari Betimlemeleri (Arkaik Dönem), Selçuk Üniversitesi Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Konya 2007.
• KSENEPHON, Hellenica (transl. Rex Warner), Penguin Classics, Harmondsworth, 1966.
• KSENEPHON, Oeconomicus, (transl. H.G. Dakyns), 1897.
• KSENOPHON, Anabasis (çev. Tanju Gökçöl), İstanbul 1998.
• KSENOPHON, Kyrupaideia (çev. Furkan Akderin), İstanbul 2007. Ktes., Ktesias
• KUHRT, A., Eskiçağda Yakın Doğu (çev. Dilek Şendil), Cilt 2, İstanbul 2009.
• KUHRT, A., The Persian Empire. A Corpus of Sources from the Achaemenid Period, Vol. 2, LondonNew York 2007.
• LLOYD, S., Türkiye’nin Tarihi (çev. Ender Varinlioğlu), Ankara 2000.
• LORENTZ, H., “Achaemenid Dynasty”, Historical Dictionary of Iran I, Lanham-MarylandToronto- Plymouth 2007, 4- 6.
• MAGIE, D., Anadolu’da Romalılar 2: Batı Anadolu ve Zenginlikleri (çev. Nezih Başgelen-Ömer Çapar), İstanbul 2002.
• MANSEL, A.M., Ege ve Yunan Tarihi, TTK, Ankara 1970.
• MEADOWS, A., “The Administration of the Achaemenid Empire”, Forgotten Empire the World of Ancient Persia, London 2005, 181-209.
• MELLINK, M., “Anatolia”, CAH., Vol. 4, 1988, 211-233.
• MEMİŞ, E., Eski Mezopotamya Tarihi, Bursa 2007.
• MIEROOP, M.V., Antik Yakındoğu’nun Tarihi İ.Ö. 3000-323 (çev. Sinem Gül), Ankara 2006.
• MORRIA, I.-SCHEIDEL, W., The Dynamics of Ancient Empire: State Power from Assyria to Byzantium, New York 2009.
• OLMSTEAD, A.T., “Persia and the Greek Frontier Problem”, Classical Philology, Vol. 34, 4 / 1939, 305- 322.
• Plut. Plutarchus, PLUTARCHOS, Plutarch’s Lives (Artaxerxes) XI (transl. Bernadotte Perrin), London 1943.
• RE., Realencyclopädie RÖLLIG, W., “Satrapes”, DNP, Band II, Stuttgart 1996, 111.
• SCHMITT, R., “Achaemenid Dynasty; from the Persian Clan of the Same Name ca. 700 to 330. B.C.”, Elr., Vol.1, Londra-Costa Mesa 1986, 414-426.
• SEKUNDA, N., “Achaemenid Settlement in Caria, Lycia and Greater Phrygia”, AchHist. VI, Leiden 1991, 83-143.
• SEVİN, V., “Anadolu’da Pers Egemenliği”, Anadolu Uygarlıkları 2, İstanbul 1982, 268-277. Strab. Strabon
• STRABON, Geographike X-XII (transl. Horace Leonard Jones), London 1944.
• STRABON, The Geography Of Strabo (LOEB-transl. Horace Leonard Jones), Book X-XII, Vol. V, Cambridge, Massachusetts Harvard Unıversıty Press, London 1928.
• STRABON, The Geography Of Strabo (LOEB-transl. Horace Leonard Jones), Book XV-XVI, Vol. VII, London, New York 1917.
• TEKİN, O., Eski Yunan ve Roma Tarihine Giriş, İstanbul 2008.
• THUKYDIDES, Peloponnessos Savaşları (çev. Furkan Akderin), İstanbul 2010.
• TOLMAN, H.C., Ancient Persian Lexicon and the Texts of the Achaemenidan Inscriptions Transliterated…, Nashville 1908.
• TUPLIN, C., “All the King’s Men”, The World of Achaemenid Persia, Ed. by John Curtis, St John Simpson, London-New York 2005, 51-61.
• WATERS, M.-CLAIRE, E., “Applied Royal Directive: Pissouthnes and Samos”, Der Achämenidenhof, Harrassowitz Verlag, Wiesbaden 2010, 817-828.
• WEISKOPF, M., The So-Called Great Satrap’s Revolt 366-360 B.C., Wiesbaden, Stuttgart 1989.
• WİESEHÖFER, J., “Satrap”, DNP, Band II, Stuttgart 1996, 108-110.
• WİESEHÖFER, J., Antik Pers Tarihi (çev. Mehmet Ali İnci), İstanbul 2003.
• Xen. an., Ksenophon, anabasis (On Binlerin Dönüşü)
• Xen. hell., Ksenophon Hellenica
• Xen. Kyr., Ksenophon, Cyrupaideia
• Xen. oik., Ksenophon, Oeconimicus
• YILDIRIM, Nimet, İran Edebiyatı, İstanbul 2012.
• YILDIRIM, Nimet, İran Mitolojisi, İstanbul 2012.a
• YOUNG, T.C., “Persians”, Oxford Encyclopedia of Archaeology in the Near East, Vol. 4, 1997, 295- 300.