Kentsel Dönüşüm Uygulamalarının Kentsel Kimlik Üzerindeki Etkileri: İstanbul, Eskişehir ve Bursa Örnekleri

Yıl 2015, Sayı: 35, 47 - 64, 01.10.2015

Mehmet Akalın

Öz

Günümüzde küreselleşmenin etkileri en yoğun biçimde kentlerde hissedilmektedir. Küreselleşme kentsel mekânları sürekli değişime zorlamakta, kentlerin fiziksel, ekonomik ve sosyal olarak dönüşmesine yol açmaktadır. Değişime zorlanan kentlerde gerçekleştirilen kentsel dönüşüm projeleri ise kentlerin kimliklerini tahrip etmekte ve kentleri bir birine benzeterek tek tipleştirmektedir. Kent kimliği, bir kenti diğer kentlerden farklılaştıran, o kente anlam ve değer katan somut ve somut olmayan ögelerin bütünüdür. Bir kentin kimlik sahibi olması ise o kentin diğer kentlerde olmayan coğrafi, sosyal, ekonomik ve fiziksel birtakım özelliklerden en az bir ya da birkaçını bünyesinde barındırmasına bağlıdır. Bu çalışmada, öncelikle küreselleşmenin kentleri ne şekillerde değişime zorladığı kavramsal olarak ele alınmıştır. Daha sonra ülkemizde gerçekleştirilen kentsel dönüşüm uygulamalarının kentlerin kimlikleri üzerindeki etkileri örneklerle anlatılmış ve gerçekleştirilen projelerde kentsel kimlik kayıplarının en aza indirilebilmesi için önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Küreselleşme, Kentsel Dönüşüm, Kentsel Kimlik, Aidiyet

The Effects of Urban Renewal Projects On Urban İdentitiy: İstanbul, Eskişehir and Bursa Examples

Öz

Today, the effects of globalizationare felt most intensely in the cities. Globalization is forcing urban spaces to change continuously; it is transforming the city as physical, economical and socially. Forced to change the urban transformation projects which carried out in the cities, destroying the identity of the city and likening the city to each other. Urban identity, which differentiates a city from other cities. Urban identity is a set of tangible and intangible elements which makes the city a significant and valuable. Urban identity depends on socially, economical and physical properties which different from other cities. In this study, primarily the effects of globalization on cities were considered as conceptual. Then described the effects of urban transformation projects on urban identity in our cities. Finally suggestions were made about minimize the loss of urban identity.

Anahtar Kelimeler

Globalization, Urban Reneval, Urban Identity, Belonging

Kaynakça

• ARAPKİRLİOĞLU, Kumru. “Kentli Kimliği ve Kentsel Siyasal Hareketler”,Yerellik ve Politika, Ed.A. Mengi, 2007, ss.193-210.
• BAL, Hüseyin, Kent Sosyolojisi, Fakülte Kitabevi, Yayınlar, Isparta, 2002.
• BALİ, Rıfat, Tarz-ı Hayat’tan Life Style’a: Yeni Seçkinler, Yeni Mekânlar, Yeni Yaşamlar, İletişim Yayınları, İstanbul, 2002.
• BAŞTÜRK, Fethiye Nur, “Sulukule Kentsel Dönüşüm Projesi”, Kentsel Dönüşüm Hukuku, ed.ler: Melikşah Y., Şahin, C. İstanbul Üniversitesi S.S.ONAR İdare Hukuku ve İlimleri Araştırma ve Uygulama Merkezi Yayınları, No:2013/1:, 2013, ss.285-311.
• BİROL, Gaye “Bir Kentin Kimliği ve Kervansaray Oteli Üzerine bir Değerlendirme”, Arkitekt Dergisi, Kasım-Aralık; 514, 2007, ss. 46-54.
• ES, Muharrem, Kent Üzerine Düşünceler, Okutan Yayıncılık, İstanbul, 2007.
• HASOL, Doğan, Ansiklopedik Mimarlık Sözlüğü, Yem Yayınları 12. Baskı, 2012. http://v3.arkitera.com/h52012-kuresel-kentler.html, erişim tarihi 12/11/2014.
• İNGİN, Aslı ve İSLAM, Tolga, “The Reordering of a Romany Neighbourhood” Planning Theory and Practice. (12), 2011, ss. 125-131.
• KAYA, Erol, Kentleşme ve Kentlileşme, Okutan Yayınları, İstanbul, 2003.
• KAYPAK, Şenay “Küreselleşme Sürecinde Kentlerin Markalaşması ve Marka Kentler” ,C.Ü. İktisadi İdari Bilimler Dergisi, 14: 1, 2013, ss. 335-355.
• KELEŞ, Ruşen, Hamamcı Can ve Çoban Aykut, Çevre Politikası, İmge Yayın Evi, 6. Basım, 2009. KIRAY, Mübeccel, Kentleşme Yazıları, Bağlam Yayınları, Ankara, 2003.
• KİNG, Anthony. D., Global Cities: Post-İmperialism and the İnternationalization of London, 1990. MARCUSE, Peter. KEMPEN, Ronald Van, “Globalizing Cities:A New Spatial Order?”, Oxford: Blackwell Publishers, 2000, ss.1-22.
• MUTLU, Ahmet ve ÖZAYDIN, Özgür, Metropol Kent; Samsunda Kentlilik Bilinci, Orta Karadeniz Kalkınma Ajansı Raporu, 2011.
• ÖNEM, A. Buket ve Kılınçaslan, İsmet, “Haliç Bölgesinde Çevre Algılama ve Kentsel Kimlik”, İTÜ Dergisi, Cilt: 4(1), 2005, s.115–125.
• TEKELİ, İlhan, Bir Kentin Kimliği Üzerine Düşünceler, Kent Planlaması Konuşmaları. Ankara: TMMOB Mimarlar Odası Yayını, 1991.
• TUROK, Ivan. ve BAİLEY, Nick, “Twin Track Cities:Competitiveness And Cohesion İn Glasgow And Edinburg”, Progress in Planning, 62(3), 2004, ss.135- 204.
• YAYLI, Hasan, “Küreselleşmenin Kentler Üzerine Etkisi: İstanbul Örneği” , SÜ İİBF Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 2012.
• ZEYBEKOĞLU Sadri, S., Kentsel Dönüşüm ve İnsan Hakları, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 1.Baskı, 2013.