Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesinin Uyarlanması

Yıl 2022, , 1443 - 1480, 15.09.2022

Gülistan Aşan

https://doi.org/10.15337/suhfd.1090148

Cited By: 1

Öz

Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi yüklenicinin, arsa sahibinin arsası üze-rinde yapı inşa ve teslim etmeyi, arsa sahibinin de buna karşılık arsasının belli paylarını veya bağımsız bölümlerini devretmeyi taahhüt ettiği bir sözleşmedir. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi kurulurken yükleniciye devredilecek arsa payları başlangıçta kesin ve net olarak belirlendiği için bu durumda, 6098 sayı-lı Türk Borçlar Kanunu’nun (TBK) 480 hükmünde yer alan götürü bedelin var-lığı gündeme gelmektedir. Bu tip sözleşmelerde götürü bedel, sözleşme kuru-luş aşamasında belirlendiği için kural olarak değiştirilemez. Ancak istisnai durumlarda TBK m. 480/2 hükmünde düzenlenen şartların varlığı halinde yüklenicinin sözleşmeyi değişen koşullara uyarlanmasını talep etme hakkı doğmaktadır. Çalışmamızda, götürü bedelin riskini taşıyan yüklenicinin hangi şartlarda sözleşmenin uyarlanmasını talep edebileceği, uyarlamada uyulması gereken usûl ve uyarlama talebinin sonuçları incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Uyarlama, Götürü Bedel, Yüklenici, Arsa, Sözleşme

Kaynakça

• KAYNAKLAR ACAR, Faruk, “Sözleşmelerin Uyarlanmasında Öngörülemez Olgu”, Döviz İle Sözleşme Yapma Yasağı ve Sözleşmelerin Uyar-lanması, Ed. Murat Topuz, 1. Baskı, Seçkin, Ankara 2019, s. 15-19.
• ACAR ÜNAL, Özlem, “Covid-19 Virüsünün Sözleşmelere Etkisinin TBK Md. 138 Hükmü Çerçevesinde Değerlendirilmesi”, Koronavi-rüs Döneminde Güncel Hukuki Meseleler Sempozyumu Bil-diri Tam Metin Kitabı, Ed. Yusuf Çalışkan, Yeliz Bozkurt Gümrükçüoğlu, Ömer Faruk Erol, Ahmet Dülger, Gülnihal Ah-ter Yakacak, Ömer Faruk Kafalı, İbn Haldun Üniversitesi Ya-yınları, İstanbul 2020.
• AKINCI, Elif, “İnşaat Sözleşmelerinde Götürü Bedelin Uyarlanması”, KTO KÜHFD, C. 3, S. 2, Temmuz 2018, s. 59-83 (Götürü Be-del).
• AKINCI, Şahin, “COVİD 19’un Borç İlişkilerine ve Bazı Borçlar Hukuku Sözleşmelerine Etkisi”, İTÜSBD, Y. 19, S. 38, 2020/2 (Covid-19 Özel Ek), s. 62-103 (COVİD 19’un Etkisi).
• AKIN SUNAY, Nesrin, “Kentsel Dönüşüm Uygulamaları Kapsamında Akdedilen Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmelerinde Karşılaşı-lan Hukuki Sorunlar ve Çözümlemeler”, İstanbul Barosu Der-gisi, C. 93, S. 2, Mart 2019, s. 272-291.
• ALDEMİR TOPRAK, İpek Betül, Anahtar Teslim İnşaat Sözleşmesi, 1. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2020.
• ANTALYA, O. Gökhan, Borçlar Hukuku Genel Hükümler Cilt: V/1, 3, Genişletilmiş 2. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2019.
• ARAL, Fahrettin/AYRANCI, Hasan, Borçlar Hukuku Özel Borç İlişki-leri, 12. Baskı, Yetkin Yayınları, Ankara 2019.
• AYBAY, Memet Erdem, “Sözleşmenin Değişen Koşullara Göre Uyar-lanması (Yargıtay Hukuk Genel Kurulu Kararının İncelenme-si)”, MÜHFHAD Prof. Dr. Cevdet Yavuz’a Armağan, C. 22, S. 3 (Özel Sayı), 2016, s. 323-347.
• AYDEMİR, Efrail, Yorum ve Çözümleriyle Aşkın Zarar, Sözleşmenin Uyarlanması, Ceza Koşulu, 1. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2013.
• AYDOĞDU, Murat/KAHVECİ, Nalan, Türk Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri, 4. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara 2019.
• ARAT, Ayşe, Sözleşmenin Değişen Şartlara Uyarlanması, 1. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2006.
• BAYSAL, Başak, “6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 480. Maddesinin Değerlendirilmesi”, İÜHFM, C. 69, S. 1-2, 2011, s. 477-484 (De-ğerlendirme).
• BAYSAL, Başak, Sözleşmenin Uyarlanması, 4. Bası, Oniki Levha Yayın-cılık, 2020 (Uyarlama).
• BAYSAL, Başak, “6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu m. 138 Hükmü Uya-rınca Gelir Paylaşımlı İnşaat Sözleşmelerinin Uyarlanması”, Ge-lir Paylaşımlı İnşaat Sözleşmeleri Çalıştayı, İstanbul 2015, s. 135-154 (GPİS Uyarlanması).
• BÜYÜKAY, Yusuf, Eser Sözleşmesi, 2. Baskı, Yetkin Yayınları, Ankara 2014 (Eser Sözleşmesi).
• BÜYÜKAY, Yusuf, “Götürü Ücretin Kararlaştırıldığı Eser Sözleşmele-rinde İş Sahibinin Ücretin İndirilmesini Talep Etme Hakkı”, Prof. Dr. Rona Serozan’a Armağan Cilt I, 1. Baskı, Oniki Levha Yayıncılık, İstanbul 2010, s. 663-691 (Götürü Ücret).
• COŞKUN, Mahmut, İnşaat Sözleşmelerinden Kaynaklanan Davalar, 2. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2020.
• DUMAN, İlker Hasan, İnşaat Hukuku, Güncellenmiş 11. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2021.
• DURAK, Yasemin, “Arsa Payı Karşılığı Kat Yapımı Sözleşmesi”, İÜHFD, C. 1, 2015 (Özel Sayı), s. 207-252.
• DOĞAN, Gülmelahat, “Aşırı İfa güçlüğü Nedeniyle Sözleşmenin Deği-şen Koşullara Uyarlanması”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, C. 26, S. 111, Mart 2014, s. 9-36.
• EREN, Fikret, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 24. Baskı, Yetkin Ya-yınları, Ankara 2019 (Genel Hükümler).
• EREN, Fikret, Borçlar Hukuku Özel Hükümler, 7. Baskı, Yetkin Yayın-ları, Ankara 2019 (Özel Hükümler).
• ERGÜNE, Mehmet Serkan, “Eser Sözleşmesinde Götürü Bedele Bağla-nan Sonuçların 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu Açısından İn-celenmesi”, Prof. Dr. Hasan Erman’a Armağan, Der, İstanbul 2015, s. 311-326.
• ERMAN, Hasan, Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesi, 3. Baskı, Der Yayınları, İstanbul 2010 (Arsa Payı).
• ERMAN, Hasan, İstisna Sözleşmelerinde Beklenilmeyen Hal, İstanbul 1979 (Beklenilmeyen Hal).
• GÖKYAYLA, K. Emre, Eser Sözleşmesinde Ek İş ve İş Değişikliği, Vedat Kitapçılık, İstanbul 2009.
• GÖNEN, Doruk, İnşaat Sözleşmelerinde Bedel, 1. Baskı, Oniki Levha Yayıncılık, İstanbul 2016 (Bedel).
• GÖNEN, Doruk, “İnşaat Sözleşmelerinin Uyarlanmasına İlişkin Sorun-lar”, İnşaat Hukuku ve Uygulaması, Ed. Emrehan İnal/ Başak Baysal, 1. Baskı, Oniki Levha, İstanbul 2017, s. 337-370 (Uyarla-ma).
• GÜVENÇ, İpek, Eser Sözleşmesinde Götürü Bedelin Aşılması Sebebiyle Sözleşmenin Uyarlanması, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilim-ler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara 2021.
• KAHVECİ, Ali Ziya, Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesinin Sona Er-mesi, İstanbul Ticaret Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul 2017.
• KAPLAN, İbrahim, Hakimin Sözleşmeye Müdahalesi, 2. Bası, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2007 (Müdahale).
• KAPLAN, İbrahim, İnşaat Sözleşmeleri Hukuku ve Endüstri Yatırım Sözleşmeleri, Yetkin Yayınları, Ankara 2013 (İnşaat Sözleşme-leri).
• KARADUMAN, Ece, Kentsel Dönüşüm Mevzuatı Çerçevesinde İnşaat Sözleşmesi, 1. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2021.
• KOCAAĞA, Köksal, İnşaat Sözleşmesi, 1. Baskı, Yetkin Yayınları, An-kara 2014.
• KOCAYUSUFPAŞAOĞLU, Necip, “İşlem Temelinin Çökmüş Sayılabil-mesi İçin Sosyal Felaket Olarak Nitelenebilecek Olağanüstü Bir Olayın Gerçekleşmesi Şart Mıdır ?”, Prof. Dr. M. Kemal Oğuzman’ın Anısına Armağan, Ed. Rona Serozan/ İlhan Ulu-san/ Nami Barlas, İstanbul 2000, s. 503-514.
• KURŞAT, Zekeriya, İnşaat Sözleşmesi, 1. Baskı, Filiz Kitabevi, İstanbul 2017.
• ÖZER, Tolga, “Eser Sözleşmelerinde Götürü Bedel ve Bu Bedelin Uyar-lanması”, TAÜHFD, C. 1, S. 2, 2019, s. 185-212.
• OĞUZMAN, M. Kemal/ ÖZ, Turgut, Borçlar Hukuku Genel Hükümler Cilt – 1, Gözden Geçirilmiş 11. Bası, Vedat Kitapçılık, İstanbul 2013.
• ÖZ, Turgut, İnşaat Sözleşmesi ve İlgili Mevzuat, 3. Bası, Vedat Kitapçı-lık, İstanbul 2016.
• REMZİ, Mehmet/ AYDIN, Sezer, Borçlar Hukuku Özel Hükümler, Gözden Geçirilmiş ve Güncellenmiş 9. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara 2019.
• RESULOĞLU, Özenç, Aşırı İfa Güçlüğü ve Sözleşmelerin Değişen Koşullara Uyarlanması, 1. Baskı, Seçkin, Ankara 2021.
• SELİÇİ, Özer, İnşaat Sözleşmelerinde Müteahhidin Sorumluluğu, Fa-külteler Matbaası, İstanbul 1978.
• SELİMOĞLU, Yaşar Engin, Eser Sözleşmesi, 4. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara 2017.
• SEROZAN, Rona, Sözleşmeden Dönme, 2. Baskı, Vedat Kitapçılık, İs-tanbul 2007.
• TANDOĞAN, Halûk, Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri Cilt II, 5. Basım, Vedat Kitapçılık, İstanbul 2010.
• TEKİNAY, Selahattin Sulhi/ AKMAN, Sermet/ BURCUOĞLU, Haluk/ ALTOP, Atilla, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 7. Baskı, Fi-liz Kitabevi, İstanbul 1993.
• TEZCAN, Mehmet, Clausula Rebus Sic Stantibus İlkesi ve Sözleşmenin Değişen Koşullara Uyarlanması, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, An-kara 2004.
• TOPUZ, Seçkin, Türk – İsviçre ve Alman Borçlar Hukukunda Denge Bozulması ve İfa Güçlüğü Durumlarında Sözleşmeye Müda-hale, Yetkin, Ankara 2009.
• TUNÇOMAĞ, Kenan, Türk Borçlar Hukuku II. Cilt / Özel Borç İlişki-leri, 3. Bası, Sermet Matbaası, İstanbul 1977.
• YAVUZ, Cevdet/ ACAR, Faruk/ ÖZEN, Burak, Türk Borçlar Hukuku Özel Hükümler, Güncellenmiş ve Yenilenmiş 10. Baskı, Beta Yayınları, İstanbul 2014.
• YAVUZ, Nihat, Borçlar Hukuku El Kitabı, 1. Baskı, Adalet Kitabevi, Ankara 2018.
• YENİOCAK, Umut, Gelir Paylaşımına Dayalı İnşaat Sözleşmesi, 2. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2014 (İnşaat Sözleşmesi).
• YENİOCAK, Umut, 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun Getirdiği Yenilikler ve Değişiklikler: Genel Hükümler, 2. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2013 (Genel Hükümler).
• YILDIRIM, Sümeyye Hilal, Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yük-sek Lisans Tezi, Ankara 2011.
• YÖRÜK, Işılay, Türk Hukukunda Sözleşmelerin Uyarlanması, 1. Baskı, Oniki Levha Yayıncılık, İstanbul 2021.
• ZEVKLİLER, Aydın/GÖKYAYLA, Emre, Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri, 17. Bası, Turhan Kitabevi, Ankara 2017.