Alman Öğretisinde İnsan Onuru ve Güncel Sorunlar Hakkında Kısa Bir Giriş

Yıl 2005, Cilt 13, Sayı 2, 51 - 59, 20.12.2005

İlyas DOĞAN

https://doi.org/10.15337/SUHFD.2017.177

Cited By: 1

Öz

Bu çalışmada özellikle Almanca kaynaklarda “insan onuru” kavramının gelişimi felsefi, teolojik ve anayasal sistem açısından incelenmesi amaçlanmıştır. Alman öğretisinin antik yunan düşüncesi, Hristiyan öğreti ve aydınlanma felsefesinden etkilenmesi bu noktalara işaret etmeyi zorunlu kılmaktadır. Konunun felsefi yanı bir tarafa ortaya çıkan yeni teknolojiler, sosyal devletin maruz kaldığı yıpranma ve sivil gruplar arasında gelişen yatay düzeyde insan hakkı ihlalleri insan onurunu yeniden düşünmek gerektiğini göstermektedir.

Liberal öğretinin yeniden tek egemen ideoloji haline gelmesi, savaş ve yayılmacılığın haklılaştırmaya çalışıldığı tek kutuplu dünyada bazı insani değerleri göz ardı edildiği endişelerine hak verecek yönde gelişmektedir. Devletler arası ilişkilerde sömürgecilik dönemini andıran tablolar bu endişelerin haklılığını göstermektedir. Daha önemlisi insan haklarının sadece (adı konmadan) üstünlük iddialarını tarihsel kökeninde örtük şekilde bünyesinde barındıran kültür çevrelerine özgülenmesi, bu kültür çevresi dışında kalan dünya bölgelerine ön yargılı yaklaşmayı teşvik edici işlev görmektedir. Bu durum klasik temel hakların bile uygulamada zayıflamasına sevk edecek ip uçlarını bünyesinde barındırmaktadır.

Konuya iç hukuk açısından bakıldığında ortaya çıkan yeni tablo devleti birey karşısında özellikle sosyal haklar konusunda daha umursamaz davranmaya cesaretlendirmektedir. Konunun Almanca kaynaklarla sınırlı tutulmasında amaç, belli bir öğreti çerçevesinin bakış açısını daha açık şekilde ortaya koyma ana fikrine dayanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

İnsan Onuru, Kilise öğretisinde insan onuru, Weimar Anayasası, sosyal haklar, Bonn Anayasası

Kaynakça

• Akad, Mehmet, Terori ve Uygulama Açısından 1961 Anayasasının 10. Maddesi, (Doçentlik Çalışması), Fakülteler Matbaası, İstanbul 1984.