Ülke Seçim Çevresi Milletvekilliği

Yıl 2005, Cilt: 13 Sayı: 2, 61 - 77, 20.12.2005

Faruk Bilir

https://doi.org/10.15337/SUHFD.2017.178

Öz

Anayasanın 80. maddesine göre, “Türkiye Büyük Millet Meclisi
Üyeleri, seçildikleri bölgeyi veya kendilerini seçenleri değil, bütün milleti
temsil ederler”. Daha önceki Anayasalarımızda da yer alan bu hüküm, klasik
temsili rejimin yerleşmiş bir ilkesidir. Bu ilkeye göre milletvekilleri tüm
milletin temsilcisidir. Türkiye Milletvekilliği konusu iki farklı gerekçe ile
zaman zaman gündeme gelmiştir. Bunlardan birincisi 1995 yılında,  görevleri dolayısıyla siyasi partilere
giremeyen, herhangi bir seçim bölgesinde, seçmen tabanı da olmayan değerli
uzman ve bürokratları milletvekili olmalarını sağlamak gerekçesiyle
düşünülmüştür. İkincisi ise, Ülke genelinde uygulanan %10’luk genel barajın
engel olduğu temsil adaleti ve yönetimde istikrarı bu yolla dengelemek.
Anayasanın 80. maddesi, milletvekillerinin mutlaka belli bir bölgeden
seçilmelerini emretmemektir. Anayasanın bu düzenlemesinden anlaşılması gereken,
belli bir bölgeden seçilmiş olsalar dahi seçildikleri bölgeyi değil, bütün bir
milleti temsil edecekleridir. Madde başlığının “Milletin temsili” olması da
bunu kanıtlamaktadır. Dolayısıyla,  bu
düzenleme milletvekillerinin bir bölümünün bir bölgeden veya ülke genelinden
seçilebilmelerini yasaklamamaktadır. 

Anahtar Kelimeler

Milletvekili, Parlamento, Seçim, Ülke Seçim Çevresi, Seçim sistemi

Kaynakça

• ARSEL, İlhan, Türk Anayasa Hukuku, Ankara 1959.