Fikri Mülkiyet Hukukunda Televizyon Program Formatlarının Korunması

Yıl 2009, Cilt: 17 Sayı: 2, 129 - 170, 21.12.2009

Mustafa Arıkan

https://doi.org/10.15337/SUHFD.2017.115

Cited By: 1

Öz

Televizyon
program formatı, programın birden fazla bölümlerinden her birisinin ne şekilde
yapılacağını gösteren, programın yayın akışına ilişkin olarak programın adı,
sunucunun konumu, stüdyo içi ve dışı izleyici konumları ile programa katılma
biçimleri, stüdyo tasarımı, kamera hareketleri, kullanılacak anahtar ifadeler,
sloganlar ve müzikler gibi programın tüm karakteristik özelliklerini içeren ve
sahibinin hususiyetini taşıyan çerçeve plan ya da taslaklar biçiminde
tanımlanabilir. Televizyon program formatları FSEK.’de düzenlenen ilim ve
edebiyat, müzik, güzel sanat, sinema eserleri ile işlenme ve derleme eser
grupları arasında bağımsız bir eser türü olarak ele alınmamıştır. Bu nedenle
program formatlarının FSEK. kapsamında korunup korunmayacağı tartışma konusu
olmuştur. Televizyon program formatlarının FSEK. de düzenlenen eser
kategorileri arasında yer almaması bunların FSEK ile korunamayacağı yönünde bir
kanaatin ortaya çıkmasına neden olmuştur. Program formatlarının eser olarak
nitelendirilmesinin önündeki en önemli sorun formatların soyut fikir olarak
değerlendirilmesidir. Söz konusu değerlendirmeye göre program formatları soyut
fikirlerden farksızdır ve modern düzenlemelerin hiçbirinde de soyut fikirler
korunmamaktadırlar. Dolayısıyla program formatlarının korunması da mümkün
değildir. Ancak program formatları soyut fikir olarak değerlendirilemez. Zira
formatlar salt fikir olarak değerlendirilecek kadar basit yapılar değildir.
Soyut fikir, düşüncenin eser olma sürecindeki başlangıç noktasıdır. Bu süreç
içerisinde soyut fikir giderek somutlaşmakta ve tamamlanmış bir ürün haline
gelmektedir. Televizyon program formatlarının yapılacak kanuni düzenlemeyle
açık bir şekilde eser grupları arasında sayılması hukuki istikrarın sağlanması
ve mağduriyetlerin önlenmesi adına da oldukça önemlidir.

Anahtar Kelimeler

Televizyon Program Formatları, Eser Kavramı, Fikri Mülkiyet Hukuku, Soyut Fikir, Somut Ürün

Kaynakça

• TEKİNALP, Ünal, Fikri Mülkiyet Hukuku, 3. Bası, İstanbul 2004.
• ULMER, Eugen, Elektronische Datenbanken und Urheberrecht, 1971.