Mükellef Bilgilerinin Korunması ve Vergi Mahremiyeti

Yıl 2019, Cilt: 27 Sayı: 3, 589 - 623, 27.12.2019

Muhammet Durdu

https://doi.org/10.15337/suhfd.578013

Cited By: 2

Öz

Vergi
mahremiyeti hakkı 2010 yılında Anayasaya giren kişisel verilen korunması ile
yakından ilişkilidir. Türk hukuk sisteminde önceki Vergi Usul Kanunu’ndan beri
var olan vergi mahremiyeti, kişisel verilerin korunması hakkının hukuk sitemine
dâhil olması ile yeni bir boyut kazanmıştır. Bu çalışmada vergi mahremiyeti
hakkının kavramsal çerçevesi ortaya konulmuş ve kişisel bilgilerin korunması
hakkı ile ilişkisi incelenmiştir. İlk bölümde vergi mahremiyeti hakkı literatür
taraması yapılarak araştırılmış ve netice itibariyle konulan istisnaların vergi
mahremiyetini zedeler nitelikte olduğu sonucuna varılmıştır. Ayrıca
mükelleflerin bilgilerini toplama konusunda defter tutma, beyanname verme ve
belge düzenleme konusunda Hazine ve Maliye Bakanlığı’na verilen yetkilerin
Anayasal korumaya sahip temel hakları ihlal ettiği sonucuna varılmıştır. İkinci
bölümde mükellef bilgileri ile ilgili olarak kişisel verilerin korunması
meselesi incelenmiş ve 6698 sayılı Kanun ile mükelleflere vergi mahremiyeti
hususunda ek güvenceler sağlandığı tespiti yapılmıştır. Ancak bu Kanun’da yer
alan istisnaların da azaltılması gerektiği sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Vergi mahremiyeti, kişisel verilerin korunması, özel hayatın gizliliği, mükellef bilgileri, yoklama

Protection of Taxpayers Data And Tax Privacy

Öz

The right to tax privacy
is closely related to the protection of personel data which was entered into
the Constitution in 2010. Tax privacy which is in the Turkish legal system
since the previous Tax Procedure Code has gained a new dimension with the right
to the protection of personal data in the legal system. In this study, the
conceptual framework of the right to tax privacy is put forward and the
relationship between the right to the protection of personal information has
examined. In the first part, the right to tax privacy has been researched by
making a literature review and consequently, the exceptions to be made are
considered to be damaging to tax privacy. In addition, it was concluded that
the powers given to the Ministry of Treasury and the Ministry of Finance in
respect of keeping the taxpayers' information, making declarations and issuing
documents are in violation of the fundamental rights of the Constitutional
Protection. In the second chapter, the protection of personal data regarding
taxpayer information is examined and with the Law No. 6698, taxpayers were
provided with additional guarantees for tax privacy. However, it is concluded
that the exceptions in this Law Code should be reduced.

Anahtar Kelimeler

Tax Privacy, Protection of Personal Data, Privacy, Taxpayer Information, Inspection

Kaynakça

• AĞAR Serkan, “Vergi Mahremiyeti vs Bilgi Edinme Hakkı”, Ankara Barosu Dergisi, 2012/2, s. 363-392.
• AKMAN İnci Solak, Vergi Mahremiyetini İhlal, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Hukuku Anabilim Dalı Doktora Tezi, Ankara 2012.
• AKTAŞ Deniz, Bilişim Alanındaki Gelişmeler Karşısında Vergi Mahremiyeti, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir 2015.
• ALPASLAN Nazlı Gaye, Vergi mahremiyeti nedir? Vergi mahremiyetinin yeniden düzenlenmesinin gerekliliği, https://www.hurses.com.tr/arsiv/Haber-Vergi_mahremiyeti_nedir_Vergi_mahremiyetinin_yeniden_duzenlenmesinin_gerekliligi/haber-12184 (ET: 28.04.2019).
• BUYRUKOĞLU Selçuk/ERASA İrem, “Vergi Bilincinin Oluşmasında Mükellef Haklarının Yeri ve Önemi”, Vergi Dünyası Dergisi, S. 375, 2012, s. 116-127.
• EGELİ Haluk/DAĞ Mehmet, “Türk Vergi Hukuku Açısından Mükellef Haklarının Değerlendirilmesi”, Maliye Dergisi, S. 163, 2012.
• ERGÜNEY Halit Kaan, Türk Vergi Hukukunda Vergi Mahremiyeti ve Banka Sırrı ile Karşılaştırılması, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Mali Hukuk Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, İstanbul 2014.
• EROL Ali, “Vergi Hukukunda Verilen Bilgilerin Gizli Kalma Zorunluluğu”, Kırklareli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, C. 7, S. 1, 2018, s. 87-94.
• EROL Ali, Vergi Hukukunda Bilgi Verme Ödevinin Sınırı Olarak Vergi Mahremiyeti İlkesi ve Sonuçları, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, İstanbul 2015 (Vergi Hukukunda Bilgi Verme Ödevinin Sınırı).
• GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI, Mükellefin Hakları ve Ödevleri Rehberi, Mükellef Hizmetleri Daire Başkanlığı Yayın No: 185, Ankara 2014.
• GÜLERCİ Burcu, Türk Hukukunda Vergi Mahremiyetinin Sınırları, On İki Levha Yayıncılık: İstanbul, 2017.
• KARAÇOBAN GÜNEŞ Tuğçe, “Vergi Ödevlilerinin Kişisel Verilerinin Korunması ve Kişisel Verilerin Korunması Kanun Tasarısı”, İstanbul Kültür Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 15, S. 1-2, 2016, s. 801-824.
• KARATAŞ DURMUŞ Neslihan, “Ticari Sırların ve Kişisel Verilerin Korunması Kapsamında Vergi Mahremiyeti”, Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, Y. 8, S. 31, 2017, s. 371-409.
• KARLIDAĞ Serpil, “Ekonomi Politik Açıdan Kişisel Verilerin Korunması”, Amme İdaresi Dergisi, C. 46, S. 1, 2013, s. 127-152.
• KILINÇ Doğan, “Anayasal Bir Hak Olarak Kişisel Verilerin Korunması”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 61, S. 3, 2012, s. 1089-1169.
• KİŞİSEL VERİLERİ KORUMA KURUMU (KVKK), Madde ve Gerekçesi ile Kişisel Verileri Koruma Kanunu (Bilgi Notu) ve Kişisel Bilgilerin Korunmasına İlişkin Terimler Sözlüğü, 2019, KVKK Yayınları: Ankara.
• KOCABIÇAK Merve, Vergi Mahremiyeti Hakkı, Başkent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Hukuku Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Ankara 2016.
• KOCATEPE Metin, Türk Vergi Hukukunda Mükellefin Vergi Mahremiyeti Hakkı, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Hukuku Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, İstanbul 2019.
• KUTLU Önder / KAHRAMAN Selçuk, “Türkiye’de Kişisel Verilerin Korunması Politikasının Analizi”, Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, C. 5, S. 4, 2017, s. 45-62.
• ÖZDİLER KÜÇÜK Eda, “Vergi Hukukunda Kişisel Veriler Bakımından Ölçülülük İlkesinin Uygulanması”, içinde Vergi Hukukuna Genç Yaklaşımlar (Ed. Billur YALTI), On iki Levha Yayınları: İstanbul, 2013, s. 143-165.
• SONSUZOĞLU Elif, “Çeşitli Yasalar Açısından Vergi Mahremiyetine İlişkin Düzenlemelerin Değerlendirilmesi”, Vergi Sorunları, 2000, S. 141, s. 116-134.
• ŞEN Ersan, “Kişisel Verilerin Toplanması mı, Korunması mı?”, HABER7, 09.02.2016, http://www.haber7.com/yazarlar/prof-dr-ersan-sen/1786898-kisisel-verilerin-toplanmasi-mi-korunmasi-mi, (ET:24.05.2019).
• T24, Zaman: Kimlik bilgileri skandalında köstebek CHP, 08.04.2016, https://t24.com.tr/haber/zaman-kimlik-bilgileri-skandalinda-kostebek-chp,335419, (ET: 21.05.2019).
• TABANCA Serhat, Vergi Mahremiyeti İlkesi, Bahçeşehir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, İstanbul 2018.
• TAŞ Fatma, Vergi Mahremiyetini İhlal Suçu ve Değerlendirilmesi, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye Anabilim Dalı Mali Hukuk Bilim Dalı Doktora Tezi, Bursa 2007.
• TAŞKIN Yasemin, “Transfer Fiyatlandırmasında Gizli Emsalin Açıklanmamasının Vergi Mahremiyeti ile İlişkisi”, Maliye Araştırma Merkezi Konferansları Serisi, 59. Seri, 2017, s. 29-49.
• TEKİN Nurullah, “Kişisel Verilerin Korunması İle İlgili Türkiye’deki Kanun Tasarısının Avrupa Birliği Veri Koruma Direktifi Işığında Değerlendirilmesi”, Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi, S. 4, 2014, s. 222-262.
• TÜRK DİL KURUMU, Güncel Türkçe Sözlük, http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.5cd425543b6eb4.87371329, (ET: 09.05.2019).
• ÜNSAL Hilmi, “Türk Vergi Hukukunda Vergi Mahremiyeti, Sağladığı Yararlar ve Uygulamada Karşılaşılan Güçlükler”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, C. 8, S. 3, 2003, s. 27-48.
• VERGİ DANIŞMANLIK, Vergi Mahremiyeti İle İlgili Özelge Özetleri, https://vergidanismanlik.net/2017/12/06/vergi-mahremiyeti-ile-ilgili-ozelge-ozetleri/, (ET: 11.05.2019).
• YILMAZ Binhan Elif/ERDOĞDU M. Mustafa/USER İnci, Kayıtdışı Ekonomiyle Mücadele Karşısında “Vergi Mahremiyeti Zırhı”, Türk Sosyal Bilimler Derneği 13. Ulusal Sosyal Bilimler Kongresi, ODTÜ Ankara, 2013.