Hukuk-Ahlak İlişkisi Bağlamında Türk Hukukunda Kumar

Yıl 2021, Cilt: 29 Sayı: 2, 1477 - 1499, 15.06.2021

Duygu Hatıpoğlu Aydın

https://doi.org/10.15337/suhfd.857934

Cited By: 1

Öz

Kumar sosyal gerçekliğin bir parçası olarak hukuksal düzenlemelere konu olmuştur ve hem ceza hukukunda hem özel hukukta düzenlenmiştir. Bu çalışmada kumar olgusu ve kumara ilişkin hukuksal düzenlemeler hukuk ve ahlak arasındaki ilişki açısından değerlendirilmiştir. Ahlak alanına ait olguların hukuksal yaptırımlara konu edilmesinde sınır belirsizleşmektedir. Türk hukukunda kumara ilişkin düzenlemelere bakıldığında, genel ahlak gibi belirsiz bir kavramın hukuki değer olarak ele alındığı ve yaptırım konusu haline getirildiği görülmektedir. Her türlü davranışın hukuksal yaptırımlarla düzenlendiği ve yasaklandığı bir toplumda bireysel özgürlükler tehlikeye girer. Öte yandan kumara ilişkin düzenlemelerde yasa koyucunun ekonomik saiklerle hareket ettiğinden, gelir getirici faaliyetlerin genel ahlakın korunmasını öncelediğinden söz edilebilir.

Anahtar Kelimeler

Kumar, Hukuk-Ahlak İlişkisi, Genel Ahlak, Ahlaksızlık, Ahlaksızlığın Cezalandırılması

Kaynakça

• AKBULUT, Uğur, “Tanzimat ve Meşrutiyet Dönemlerinde Kahvehanelerden Kaynaklanan Sosyal Sorunlara Dair Bazı Tespitler”, Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, S. 54 (2015), s. 561-83.
• BAYSAL, Başak, “Kişisel İlişkilere Hukuki Bir Müdahale: Ahlaka Aykırılık”, Prof. Dr. Necla Giritlioğlu’na Armağan, ed. Hasan Erman vd., On İki Levha Yayıncılık, İstanbul 2020, s. 193-202.
• BAYTEMİR, Erdal, Cinsel Dokunulmazlığa, Kişi Hürriyetine ve Genel Ahlaka Karşı Suçlar, Adalet Yayınevi 2007.
• BİLGE, Necip, “Kumar ve Bahisten Doğan Borçlar”, İstanbul Hukuk Mukayeseli Hukuk Araştırmaları Dergisi, C. 3, S. 1 (1958), s. 7-15.
• BLOCH, Herbert A., “The Sociology of Gambling”, American Journal of Sociology, C. 57, S. 3 (1951), s. 215-21.
• BULUT, Nihat, “Hak ve Özgürlüklerin Sınırlandırılma Nedeni Olarak Genel Ahlak”, AÜEHFD, C. 4, S. 1-2 (2000), s. 29-42.
• DEMİRTAŞ, Soner, “Türk Hukukunda Suç Olmaktan Çıkarma ve Ceza Vermekten Kaçınma Eğilimi”, D.E.Ü. Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 21, S. Prof. Dr. Durmuş TEZCAN’a Armağan (2019), s. 491-515.
• FEYZİOĞLU, Feyzi Necmeddin, “Cezaî ve Hukukî Cepheleriyle Kumar ve Bahis”, Ahmet Esat Arbek’ün Aziz Hatırasına Armağan, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları, Ankara 1958, s. 129-214.
• GREEN, Leslie, “Legal Positivism”, The Stanford Encyclopedia of Philosophy, ed. Edward N. Zalta, Fall 2009., 2009, s. , http://plato.stanford.edu/archives/fall2009/entries/legal-positivism/.
• GÜRİZ, Adnan, Hukuk Felsefesi, 8. Baskı, Siyasal Kitabevi, Ankara 2009.
• HART, H. L. A., Hukuk, Özgürlük ve Ahlak, çev. Erol Öz, 3. Baskı, Dost Kitabevi Yayınları, Ankara 2014.
• HIMMA, Kenneth Einar, Hukukun Ahlaki Kriterleri- Kapsayıcı ve Dışlayıcı Pozitivistler Arasındaki Tartışma, çev. Saim Üye, BilgeSu, Ankara 2010.
• IŞIKTAÇ, Yasemin, METİN, Sevtap, Hukuk Metodolojisi, Filiz Kitabevi, İstanbul 2019.
• KARAKEHYA, Hakan, “Kumar Oynanması İçin Yer ve İmkân Sağlama Suçu”, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, C. 19, S. 2 (2013), s. 699-713.
• KÖKCÜ, Halil, Paternalizm Kavramı ve Örnek Uygulamalar, Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans, Trabzon 2016.
• KUÇURADİ, İoanna, Uludağ Konuşmaları- Özgürlük, Ahlak, Kültür Kavramları, Türkiye Felsefe Kurumu Yayınları, Ankara 2009.
• KULA, Ayşegül, “Kabahatler Kanunu’nun Genel Hükümleri”, TBB Dergisi, S. 140 (2019), s. 43-70.
• KURNAZ ŞAHİN, Feyza, “I. Dünya Savaşı ve Sonrasında Kumarın Yaygınlaşması ve Osmanlı Devleti’nin Aldığı Tedbirler”, Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, S. 41 (2019), s. 405-26, doi:10.21497/sefad.586668.
• KURNAZ ŞAHİN, Feyza, “II. Meşrutiyet Döneminde İstanbul’da Sosyal Bir Problem Olarak Kumar İlleti”, BELLETEN, C. 84, S. 301 (2020), s. 1143-74, doi:10.37879/belleten.2020.1143.
• MARAKOĞLU, Ozan A., Edepsiz Kitaplar- Edebiyat Eserleri ve Müstehcenlik Suçu Bağlamında Bir Hukuk Eleştirisi, Liberte Yayınları, Ankara 2014.
• ÖZDEMİR, Mehmet, “Talih Oyunları Salonları”, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, C. 3, S. 5 (1992), s. 34-37.
• ÖZEK, Çetin, “Türk Ceza Hukukunda Kumar Suçu”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, C. 29, S. 1-2 (1963), s. 121-56.
• TÜZÜNER, Özlem, “Kumar ve Bahis Borcu Hakkında De Lege Ferenda Düşünceler”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, C. 26, S. 107 (2013), s. 245-72.
• UYGUR, Gülriz, “Genel ahlakın vazgeçilmezliği(mi)?”, Güncel Hukuk Dergisi, (12.2008).
• UYGUR, Gülriz, “Hukuki Bakış Açısında Etik Dayanağa Yer Vermek”, Hukuk Felsefesini Yeniden Düşünmek: Hukuk Teorileri, İnsan Hakları ve Anayasalar, ed. İoanna Kuçuradi, Maltepe Üniversitesi Yayınları, İstanbul 2001, s. 99-111.
• UYGUR, Gülriz, “Hukuki Pozitivizmin Değişen Yüzü Mü?”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 3, S. 52 (2003), s. 145-76.
• - “Jandarmadan kumar operasyonu! Dozerle mekana baskı düzenlendi”, Milli Gazete, 02.01.2021, https://www.milligazete.com.tr/haber/5945863/jandarmadan-kumar-operasyonu-dozerle-mekana-baski-duzenlendi (E.T. 5.1.2021)
• - “Spor Toto Teşkilat Başkanlığı”, http://www.sportoto.gov.tr/sayfa/106/tarihce. (E.T. 2.1.2021)
• - “Tayyare Piyangosu 1926-1939/ İlk İlan” http://www.millipiyango.gov.tr/node/18?q=node/49, (E.T. 2.1.2021)
• - T.C. Başbakanlık Kanunlar ve Kararlar Genel Müdürlüğü Sayı:B.02.0.KKGI101-11461976, 2634 Sayılı Turizmi Teşvik Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Tasarısı 2634 Sayılı Turizmi Teşvik Kanunu ve 1072 Sayılı Rulet, Tilt, Langırt ve Benzeri Oyun Alet ve Makinaları Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi ve Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm Komisyonu Raporu (1/580, 2/114,2/223, 2/637), 10.03.1997, https://www.tbmm.gov.tr/tutanaklar/TUTANAK/TBMM/d20/c028/tbmm20028103ss0268.pdf (E.T. 27.12.2020)
• - “Türkiye’de Milli Piyango – Tarih Toplum”, , https://www.tarihtoplum.org/osmanlida-milli-piyango/. (02.01.2021)
• - Anayasa Mahkemesi'nin 28/01/1964 günlü ve 1963/128 E., 1964/8 K. sayılı kararı.
• - Anayasa Mahkemesi’nin 21/10/1975 günlü ve 1975/152 E., 1975/202 K. sayılı kararı.
• - Anayasa Mahkemesi 21.1.1998 günlü ve 1997/63 E., 1998/2 K. sayılı kararı, R .G. Tarih-Sayı 15.12.1998-23554
• - Anayasa Mahkemesi’nin 23.12.2015 günlü ve 2015/58 E., 2015/117 K. sayılı kararı, R.G. Tarih-Sayı: 13.1.2016 - 29592