1163 Sayılı Kooperatifler Kanunu Geçici 11. Maddesinin Anayasa Mahkemesi’nin 16/2/2023 Tarihli ve E.: 2022/126, K.: 2023/29 Sayılı Kararı ile İptalinin Derdest Davalara ve Yargılama Giderlerine Etkisi

Yıl 2023, Cilt: 31 Sayı: 2, 461 - 487, 28.07.2023

Ahmet Başözen , Ferhat Büyükay

https://doi.org/10.15337/suhfd.1271601

Öz

7410 sayılı “Çevre Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun”un 2. maddesinde Kayseri İli özelinde geçerli olmak üzere 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu’na Geçici 11. madde eklenmiştir.
Geçici 11. maddenin uygulanmaya başlamasından kısa bir süre sonra düzenlemenin Anayasanın 2, 10, 13, 35 ve 36. maddelerine aykırı olduğu iddia edilmiştir.
Nihayetinde düzenleme Anayasa Mahkemesi’nin 16/2/2023 tarihli ve E.: 2022/126, K.: 2023/29 sayılı Kararı ile iptal edilmiştir.
Bu çalışmada iptal edilen geçici 11. madde çerçevesinde bir kanun hükmünün Anayasaya aykırılığı nedeniyle iptal edilmesi halinde, bu iptal kararının görülmekte olan davalara nasıl uygulanacağı, yargılama giderlerine ne şekilde hükmedileceği konusunda tartışmalara, yargı uygulamalarına yer verilmekte, Alman ve İsviçre Hukuku ve uygulaması da gözetilerek Kanun düzenleme önerisi sunulmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Kooperatifler Kanunu Geçici 11. madde, Anayasa Mahkemesi, iptal kararı, davanın konusuz kalması, davanın esastan reddi

Kaynakça

• ATALI, Murat, Pekcanıtez Usul Medeni Usul Hukuku, İstanbul 2017.
• BAUMBACH, Adolf/ LAUTERBACH, Wolfgang/ ALBERS, Jan/ HARTMANN, Peter, Zivilprozessordnung, 64. Auflage, München 2006.
• Berner Kommentar, ZPO, Band I: Art. 1-149 ZPO; Band II: Art. 150-352 ZPO und Art. 400-406 ZPO, Schweizerische Zivilprozessord-nung, Bern 2012. (STERCHI, BK ZPO; KILLIAS, BK ZPO).
• BOHNET, François/DROESE, Lorenz, Präjudizienbuch ZPO, 2018.
• BRUNNER, Alexander / GASSER, Dominik / SCHWANDER, Ivo, ZPO Schweizerische Zivilprozessordnung Kommentar, Dike Verlag 2016. (URWYLER, Adrian/ GRÜTTER, Myriam, DİKE ZPO).
• ÇELİK, Çelik Ahmet, “Anayasa Mahkemesi İptal Kararlarının Etkileri ve Sonuçları”, Terazi Hukuk Dergisi, 15(172), 2524-2543.
• GEHRİ, Myriam A./ Jent-SØRENSEN, Ingrid/ SARBACH, Martin, Schweizerische Zivilprozessordnung, OFK - Orell Füssli Kom-mentar, 2. Auflage 2015. (MOHS, Florian, OFK ZPO)
• IŞIK, Melih/ ÖZAY, Osman Levent, “Sınırdaş Tarımsal Arazi Malikle-rinin Önalım Hakkının Yürürlükten Kaldırılmasının Derdest Davalara Etkisi”, TBB Dergisi, 2021 (155), s. 379-408.
• KURU, Baki, Hukuk Muhakemeleri Usulü Cilt III, İstanbul 2001.
• MUSİELAK, Hans-Joachim/ VOİT, Wolfgang/ Flockenhaus, Jasmin, Zivilprozessordnung, 19. Auflage, Franz
• Vahlen, München 2022.
• PRÜTTİNG, Hans/ GEHRLEİN, Markus/ HAUSHERR, Annika, ZPO–Kommentar, 14. Auflage, Luchterhand, Köln 2022.
• RAUSCHER, Thomas/ KRÜGER, Wolfgang, Münchener Kommentar zur Zivilprozessordnung mit Gerichtsverfassungsgesetz und Nebengesetzen, 6. Auflage, C.H. BECK, München 2020 (Mü-KoZPO/ SCHULZ, Andreas).
• STEİN, Friedrich/ JONAS, Martin/ BORK, Reinhar, Kommentar zur Zivilprozessordnung, 22. Auflage, Band 2, Mohr Siebeck, Tü-bingen 2004.
• SUTTER-SOMM ,Thomas/ SEILER Benedikt, Handkommentar zur Schweizerischen Zivilprozessordnung, Art. 1-408 ZPO, Zürich - Basel - Genf 2021.
• SUTTER-SOMM, Thomas/ HASENBÖHLER, Franz/ LEUENBERGER, Christoph (Hrsg.), Kommentar zur Schweizerischen Zivilpro-zessordnung (ZPO), 3. Aufl., Zürich - Basel - Genf 2016. (JENNY, Schulthes ZPO;
• LEUMANN LIEBSTER, Schulthes ZPO).
• THOMAS, Heinz/ PUTZO, Hans/ HÜßTEGE, Rainer, Zivilprozessord-nung, 41. Auflage, C.H. BECK, München 2020.
• UMAR, Bilge, Hukuk Muhakemeleri Kanunu Şerhi, Ankara 2014.
• ZOTSANG, Dheden C., Prozesskosten nach der Schweizerischen Zi-vilprozessordnung, Zürich - Basel - Genf 2015.
• ZÖLLER, Richard/ HERGET, Kurt, ZÖLLER Zivilprozessordnung, 34. Auflage, Otto Schmidt, Köln 2022. (ALTHAMMER, Christoph, ZÖLLER ZPO).