VERGİ İNCELEMELERİNDE NEMO TENETUR İLKESİ

Yıl 2024, Cilt: 32 Sayı: 4, 2309 - 2363, 28.12.2024

Arzu Laloğlu

https://doi.org/10.15337/suhfd.1380156

Öz

Nemo tenetur ilkesi, kişinin kendisi aleyhine ifade vermeye ve bu yönde delil sunmaya zorlanamamasını ifade etmektedir. Vergi mükellefinin nemo tenetur ilkesini kullanmasına izin veren başlangıç noktasının bilinmesi, vergi mükellefinin bir suç isnadının etkisine girdiği anın belirlenmesi gerekmektedir. Günümüzde kamu yararının gerektirdiği alanlarda idareye çeşitli kontrol ve denetim yetkileri verilmiştir. Vergi incelemesi gibi cezai işlemler öncesinde idare tarafından yapılan idari soruşturma veya denetimler açısından, nemo tenetur ilkesi ceza muhakemesi işlemleri öncesinde de gündeme gelmektedir. Vergi incelemeleri de idari denetimlerden birisidir. Vergiler, kamu hizmetlerinin devamlılığı açısından kabul edildiğinden, vergisel alanda düzeni ve vergilerin tam ve eksiksiz toplanmasını sağlamak amacıyla ibraz yükümlülükleri öngörülmüştür. Vergi incelemesi açısından öngörülen ibraz yükümlülüklerinden ilkeye başvurularak imtina etmenin hukuka uygun olup olmadığının belirlenmesi gerekmektedir. Bu bağlamda, çalışmamızda nemo tenetur ilkesine ilişkin genel bilgi verildikten sonra, vergi incelemelerinde ilkeye başvurulup başvurulamayacağına dair çeşitli ülke uygulamaları, yargı kararları ve öğreti görüşleri incelendikten sonra kendi görüşümüze yer verilecektir.

Anahtar Kelimeler

Vergi incelemesi, • Nemo tenetur ilkesi, • Gizleme suçu, • Suç şüphesi, • Kendi aleyhine delil sunmaya zorlanamama hakkı

Kaynakça

• AĞAR, Serkan: Vergi Kaçakçılığı Suçu Kapsamında Defter ve Belgele-ri İbraz Etmeme Suçu, Seçkin Yayıncılık, 1. Baskı, Ankara, 2016.
• AKDEMİR, Tuğçe/BAŞ, Eylem: “Aramalı Vergi İncelemelerinin Ceza Muhakemesi ve Vergi Hukuku Bakımından Değerlendirilmesi”, Vergi Sorunları Dergisi, 314, 2014.
• AKGÜL, Harun: Türk Vergi Hukukunda Vergisel Arama ve Hukuki Sonuçları, Adalet yayınevi, Ankara, 2023.
• AKIN, Emrah: “Aramalı Vergi İncelemesinde Temel Kişi Hakları Bağ-lamı”, Yaklaşım Dergisi, 167, 2006.
• AKYILMAZ, Bahtiyar: “Takdir Yetkisinin Yargısal Denetimi”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 1/1, 1998.
• ALPSOY, Zeliha: “Vergi Hukukunda Arama İşlemi”, Selçuk Üniversi-tesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 29/1, 2021.
• ALSCHULER, Albert W.: “A Peculiar Privilege in Historical Perspec-tive: The Right to Remain Silent”, Michigan Law Review, 94/8, Ağustos, 1996.
• AMAR, Akhil Reed/LETTOW, Renee B.: “Fifth Amendment First Principles: The Self-Incrimination Clause”, Michigan Law Re-view, 98, 1995, 857-928.
• ANAYURT, Ömer: Anayasa Hukuku: Genel Kısım, Seçkin Yayınları, Ankara, 2018.
• ARSLAN, Mehmet, Türkiye’de Vergi Kaçakçılığının Önlenmesinde Vergi Güvenlik Önlemlerinin Etkinliği, İstanbul Üniversitesi Sos-yal Bilimler Enstitüsü İktisat fakültesi Maliye Ana Bilim Dalı, Ya-yınlanmamış Doktora Tezi,1994.
• ATAY, Ender Ethem: İdare Hukuku, 3. Baskı, Ankara, Turhan Kita-bevi, 2012.
• BAŞARAN YAVAŞLAR, Funda: “İdari Nitelikli Vergi Suç ve Cezala-rı”, Danıştay ve İdari Yargı Günü 138. Yıl Sempozyumu (11-12 Mayıs 2006), Danıştay Tasnif ve Yayın Bürosu Yayınları, Anka-ra, 2008.
• BAŞARAN YAVAŞLAR, Funda: Vergi Ödevi İlişkisinin Tarafları Üzerinden Alman Vergilendirme Usulü, Seçkin Yayıncılık, An-kara, 2013.
• BİLGİN Sibel/YILMAZ Arzu: “Vergi Güvenliği Açısından Otomatik Bilgi Değişimi”, ASSAM Uluslararası Hakemli Dergi, 4, 2019.
• BÖREKÇİ, Eşref Barış: “Yeni Düzenlemeler Işığında Önleme Arama-ları,” Yeditepe Üniversitesi HFD, XVII/Özel Sayı, 2020.
• CANDAN, Turgut: “Danıştay Kararlarında Vergisel Kabahatler ve Yaptırımlar Hukukuna İlişkin Temel İlkeler”, Ulusan, İl-han/Başaran Yavaşlar, Funda (Editörler), İdari Ceza Hukuku Sempozyumu, İstanbul Kültür Üniversitesi, Seçkin Yayınları, Ankara, 2009.
• CHIESA, Luis E.: “Beyond Torture: The Nemo Tenetur Principle in Borderline Cases”. Pace Law Faculty Publications.Paper 642. http://digitalcommons.pace.edu/lawfaculty/642, 35-66, 2009.
• COLE, Lance: “The Fifth Amendment and Compelled Production of Personal Documents After United States v. Hubbell-New Protec-tion for Private Papers?”, American Journal of Criminal Justice, 29, 2002.
• ÇAĞLAYAN, Ramazan: İdare Hukuku Dersleri, 9. Baskı, Ankara, Adalet Yayınevi, 2021.
• ÇAMURCU, Zeynep Nihan: “Mükellefin Susma Hakkı: Anayasa Mahkemesi’nin 2019/80 E. 2022/31 K. Sayılı İçtihadına Yönelik Bir Değerlendirme” Vergi Sorunları Dergisi, 45/415, Nisan, 2023.
• DANN, B. Michael: “The Fifth Amendment Privilege Against Self-İncrimination: Extorting Physical Evidence From Suspect”, Sout-hern California Law Review, 43/4, 1970.
• DEĞİRMENDERELİ, Ali: “Alman Vergi Sisteminde Vergi İnceleme-si”, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Sosyal Bilimler Ensti-tüsü Dergisi, 2015/4.
• DEMARCO, Osep P./FORD, Paul J., Balancing in Ethical Delibera-tion: Superior to Specification and Casuistry”, Journal of Medici-ne and Philosophy, 31/5, 2006.
• DEMİRBAŞ, Timur: “Soruşturma Evresinde Şüphelinin İfadesi Alın-ması ve Müdafilik”, Legal Hukuk Dergisi, 32, 2005.
• DONAY, Süheyl: Ceza Mahkemesinde Yargılanan Vergi Suçları, Beta Yayınları, İstanbul, 2008.
• DÖNER, Ayhan, Anayasa Hukuku (Genel Esaslar), Yetkin Yayınları, Ankara, 2023.
• DURDU, Muhammet: “Mükellef Verilerinin Korunması ve Vergi Mahremiyeti”, Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 27/3, 2019.
• DÜLGER, Murat Volkan: Ceza Muhakemesi Hukukunda Dışlama Kuralı Ve Hukuka Aykırı Delillerin Uzak Etkisi (Zehirli Ağacın Meyvesi Bilimselsi), Seçkin Kitabevi, Ankara, 2014.
• EKİCİ, İskender: Türk Vergi Hukukunda Mükelleflerin Defter ve Belge Muhafaza ve İbraz Mecburiyetleri, Oniki Levha Yayınları, İstan-bul, 2021.
• ERDEM, Tahir: “Gizleme Suçu Mu, Susma Hakkı Mı?”, Mali Pusula, 3/36, Aralık, 2007.
• ERDEM, Tahir: “Kaçakçılık Suçlarının Bildiriminde ve Cezalandırıl-masında Usul”, Vergi Sorunları Dergisi, 273, Haziran, 2011.
• EREM, Faruk: “Susma Hakkı”, Yargıtay Dergisi, 18/3, 1992.
• FARAHANY, Nita A.: “Incriminating Thoughts”, Stanford Law Re-view 64, 2012.
• FJETLAND, Gale M.: “The Fifth Amendment Privilege Against Self-incrimination in Tax İnvestigations”, Texas Tech Law Review, 6/3, 1975, 1055-1074.
• GOLDBACH, Laurie/DYCK, Jay: “Audit disclosure: Do I Have the Right to Remain Silent?”, 03.08.2021, https://www.blg.com/en/insights/2021/08/audit-disclosure-do-i-have-the-right-to-remain-silent, Erişim Tarihi: 19.10.2023.
• GÖZLER, Kemal: “Yorum İlkeleri”, Kamu Hukukçuları Platformu Anayasa Hukukunda Yorum ve Norm Somutlaştırması, Hazır-layan: Ozan Ergül, Türkiye Barolar Birliği Yayını, Ankara, 2012.
• GÖZLER, Kemal: İdare Hukuku Cilt I, 3. Baskı, Bursa, Ekin Basım Yayın Dağıtım, 2019.
• GÜLERCİ, Burcu: Türk Hukukunda Vergi Mahremiyetinin Sınırları, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2017.
• GÜNDAY, Metin: İdare Hukuku, 10. Baskı, Ankara, İmaj Yayınevi, 2011.
• GÜNGÖR, Mümin: “Vergi Kaçakçılığı Suçunun Takip Usulü”, TAAD, 11/ 44 (Ekim), 2020.
• HAUER, Judith, “Book Review - Lutz Eidam, Die strafprozessuale Selbstbelastungsfreiheit am Beginn des 21. ahrhunderts [The Privilege Against Self-Incrimination in Criminal Proceedings at the Beginning of the 21st Century] (2007)”, German Law Jour-nal, 9/8, 2008.
• HAYDAR, Nuran: Susma Hakkı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2019.
• HELMHOLZ, Richard H.: “Origins of the Privilege Against Self-Incrimination: The Role of the European Ius Commune”, New York University Law Review, 65, 1990.
• HEPAKSAZ, Engin/ÇEVİKCAN, Fatih/ÖZ, Ersan: “Aramalı Vergi İncelemesi ve İşlerliği”, Vergi Dünyası, 354, 2011.
• INNES, William İ./WİLLİAMS, Matthew G.: “Protections Against Self-Incrimination in Income Tax Audits, Investigations, and Inquiries”, Canadian Tax Journal, 49/6, 2001.
• İNCE TUNÇER, Asuman: “Susma Hakkı Bağlamında Birtakım Ceza Muhakemesi İşlemlerinin Değerlendirilmesi”, Anadolu Üniversi-tesi HFD, 4/2, 2018.
• İNCEOĞLU, Sibel: İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi ve Anayasa, 3. Baskı, Beta Yayınları, İstanbul, 2013.
• İNCİ Z. Özen: “Şüpheli ve Sanığa Rağmen Bir Ceza Muhakemesi Hu-kuku Mu? Şüpheli ve Sanığın Ceza Muhakemesi İşlemlerine Kat-lanma Yükümlülüğü ve Bu Yükümlülüğün Sınırları Hakkında Düşünceler”, Hacettepe HFD, 7/2, 2017.
• İTİŞGEN, Rezzan: Kişinin Kendini Suçlamaya Zorlanamaması İlkesi (Nemo Tenetur İlkesi) ve Susma Hakkı, İstanbul, 2013.
• KAĞITÇIOĞLU, Mutlu: “Kurgudan Gerçekliğe Uzanan Bir Tartışma Alanı: Susma Hakkının İdare Hukukunda Yeri Var mıdır?” TBB Dergisi, 134, 2018.
• KAİ, Ambos: (çeviren: Ünver, Yener) “Avrupa İnsan Hakları Mah-kemesi ve Yargılama Hakları Silahların Eşitliği, Çelişmeli Önso-ruşturma ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi m. 6 ”, Adil Yar-gılanma Hakkı ve Ceza Hukuku,Ankara, 2004.
• KALABALIK, Halil: İnsan Hakları Hukuku, 5. Bası, Seçkin Yayınları, Ankara.2017.
• KAN AYDIN, Çağrı: “Adil Yargılamanın Bir Unsuru Olarak Susma Hakkı”, TBB Dergisi, 91, 2010.
• KANETİ, Selim: Vergi Hukuku, Özdem Kardeşler Matbaası, İstanbul, 1986-1987.
• KARABEYSER, Süleyman: “Vergi Hukukunda Arama Müessesesi”, Terazi Hukuk Dergisi, 11/124, 2016.
• KARAKOÇ, Yusuf: Türk Hukuku’nda Vergi Kanunlarının Anayasa Uygunluğunun Yargısal Denetimi, Yetkin Yayınları, Ankara, 2017.
• KARAKOÇ, Yusuf: Vergi Ceza Hukuku, Yetkin Yayınları, Ankara, 2017.
• KARAKOÇ, Yusuf: Vergi Hukuku, Yetkin Yayınları, Ankara, 2017.
• KARAÇOBAN GÜNEŞ, Tuğçe: “Vergi Kaçakçılığı Suçunda Yargıla-ma Şartının Anayasaya Aykırılığı”, Terazi Hukuk Dergisi, 5/48, 2010.
• KOCAHANOĞLU, Osman Selim: Vergi Suçları Vergi Cezaları ve Kurtulma Yolları, Yaylacık Matbaası, 2. Baskı,
• İstanbul, 1983.
• KOCAOĞLU, Serhat Sinan: “Susma Hakkı”, Ankara Barosu Dergisi, 2011/1.
• KOÇAK, Hakkı: “Aramalı Vergi İncelemesi ve Karşılaşılan Bir So-run”, Vergi Dünyası, 213, 1999.
• KÖKÜSARI, İsmail, Anayasal Hakların Çatışması, Adalet Yayınevi, Ankara, 2020.
• KUNTER, Nurullah/YENİSEY, Feridun/NUHOĞLU, Ayşe: Muha-keme Hukuku Dalı Olarak Ceza Muhakemesi
• Hukuku, C. II. 17. Bası, İstanbul, Beta, 2010.
• LANGBEIN, John H.: “The Historical Origins of the Privilege Against Self-incrimination at Common Law, Michigan Law Review, 92, 1994.
• LARSON, Joni: “A Primer on the Federal Rules of Evidence As App-lied by the Tax Court,” The Tax Lawyer published by American Bar Association, Spring, 66/3, 2013.
• LEFEBVRE, Francis: “France-Business Law, Taxation, Social Law”, İnternational Series”, April, 2000.
• Legal Information Institute, https://www.law.cornell.edu/wex/quasi-crimi-nal_(proceeding)#:~:text=A%20quasi%2Dcriminal%20(proceeding),akin%20to%20a%20criminal%20penalty. Erişim Tarihi: 22.02.2023.
• LIPOFF, Norman H.: “The Privilege Against Self-Incrimination in Fe-deral Tax Investigations”, University of Florida Law Review 14(1) (Spring), 1961.
• Maliye Bakanlığı Gelirler Genel Müdürlüğü, Türk Vergi Kanunları Ge-rekçeleri, Başbakanlık Basımevi, Ankara.
• Millî Güvenlik Konseyi, Sıra Sayısı: 450, Türkiye Cumhuriyeti Anayasa Tasarısının Danışma Meclisince Kabul Olunan Metni ve Millî Güvenlik Konseyi Anayasa Komisyonu Raporu. (D. Meclisi: 1/463; M. G. Konseyi: 1/397).
• MORGAN, E. M.: “The Privilege Against Self-Incrimination”, Minne-sota Law Review, 34/1, 1949.
• NİŞANCI, Dilaver: Ceza Muhakemesi Hukukunda Asgari Sanık Hak-ları (Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi 6. Madde Kapsamında), Seçkin Yayınevi, Ankara, 2022.
• NUALA, Muola/HARBY, Catharina: (çeviren: Adalet Bakanlığı) Adil Yargılanma Hakkı, Strasbourg, 2003.
• ODER, Bertil Emrah: “Anayasa Yargısında Temel Hak ve Özgürlükle-rin Yorumu: Düzenleme Biçimleri, Kanıtlama ve Somutlaştırma Sorunları - 2001 Anayasa Değişiklikleri Sonrasına İlişkin Gözlem-ler”, Kamu
• Hukukçuları Platformu Anayasa Hukukunda Yorum ve Norm Somutlaştırması, Hazırlayan: Ozan Ergül, Türkiye Barolar Birliği Yayını, Ankara, 2012.
• AVCI, Orçun: Türkiye’de ve Seçilmiş Ülkelerde Vergi İnceleme Süre-cinde Mükelleflerin Hak ve Ödevleri, Oniki Levha Yayınları, İs-tanbul, 2019,
• ORTAÇ, Fevzi Rıfat/ÜNSAL, Hilmi: Genel Vergi Hukuku, Gazi Kita-bevi, Ankara, 2019.
• ÖMERCİOĞLU, Abdullah, 7318 Sayılı Kanun İle Eklenen Vergi Ka-çakçılığı Suçları, Erciyes Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. XVII, S. 1, 2022.
• ÖNCEL Mualla/KUMRULU, Ahmet /ÇAĞAN, Nami/GÖKER, Cen-ker: Vergi Hukuku, 30. Bası, Turhan Kitabevi, Ankara, 2021.
• ÖZCAN, Onur: Vergi Suçları, Seçkin Yayınları, Ankara, 2015.
• ÖZEN, Mustafa: Ceza Muhakemesi Hukuku Dersleri, 2. Baskı, Anka-ra, Adalet Yayınevi, 2017.
• ÖZGENÇ, Hanne: Vergi Kaçakçılığı Suçunda Muhakeme Şartı Olarak Mütalaa Şartı, ÖZGENÇ, İzzet (Editör), Vergi Ceza Hukuku Ça-lışmaları, Seçkin Yayınları, Ankara, 2021.
• ÖZTÜRK, Bahri: Yeni Yargıtay Kararları Işığında Delil Yasakları, An-kara, AÜSBH İnsan Hakları Merkezi Yayınları, 1995.
• PINAR, Burak/TAYLAR: Yıldırım, “Türk Vergi Hukukunda Kamusal Bir Denetim Yolu Olarak Vergi Araması”, Ceza Hukuku Dergisi, 8/21, 2013.
• PINAR, Burak: “Yargı Kararları Işığında Vergi İncelemesinde Yüküm-lü Haklarının İhlâline İlişkin Tespitler”, International Journal of Public Finance, 1/1, 2016.
• PROFIT, Michael, V.: “Refusing To Be One’s Own Witness: How The Privilege Against Self-Incrimination Differs In China, France, And The United States”, Elon Law Review, 8/2, 2016.
• QUIGLEY, Michael G.: “Controlling Tax İnformation: Limits To Re-cord-Keeping And Disclosure Obligations”, Canadian Tax Jour-nal, 47/1, 1999.
• SABAN, Nihal: Vergi Hukuku, 11. Baskı, Beta Yayınları, İstanbul, 2021.
• SALTZBURG, Stephan A., “The Required Records Doctrine: Its Les-sons for the Privilege Against Self- Incrimination”, The University of Chicago Law Review, (53), 1986.
• SARICAOĞLU, Ercan: Vergi Hukukunda Vergi Suç ve Kabahatleri Bakımından Yorum ve İspat, Adalet yayınevi, Ankara, 2017.
• SARIGÜL, Ali Tanju: Şüpheli ve Sanığın Ceza Muhakemesi İşlemleri-ne Katlanma Yükümlülüğün Getirilen Sınır-Nemo Tenetur Se-ıpsum Accusare İlkesi, TBBD, 2021/153.
• SCHAFER- LANDAU, Russ, “Specifying Absolute Rights”Arizona Law Review, 37/1, 1995.
• SEIDMANN, Daniel C./STEİN, Alex “The Right to Silence Helps the Innocent: A Game-Theoretic Analysis of the Fifth Amendment Privilege”, Harvard Law Review, December, 114 (2), 2000.
• SHERRIN, Chrıstopher: “Dıstınguıshıng Charter Rıghts in Crımınal and Regulatory Investıgatıons: What’s The Purpose of Analyzıng Purpose?”, Aşberta Law Review, 48/1, 2010.
• SMITH, Tara, Rights Conflicts: The Undoing of Rights”, Jourrnal of Social Philosophy, 26/2, 1995.
• SONSUZOĞLU, Elif: “Çeşitli Yasalar Açısından Vergi Mahremiyetine İlişkin Düzenlemelerin Değerlendirilmesi”, Vergi Sorunları Der-gisi, 2000, Sayı: 141.
• SORİANO, Patricia Luise, “Resolving Conflict of Rights: Russ Shaffer-Landau and Judith Jarvis Thamson Revisited”, in. Philosophy Senior Research Colluquium Procedings, De La Salle University, Philippins, 2018.
• SOYDAN, Başar: Türk Vergi Hukukunda Vergi İncelemesi, Oniki Levha Yayınları, İstanbul, 2015.
• ŞAHİN, Cumhur/GÖKTÜRK, Neslihan: Ceza Muhakemesi Hukuku -I-, 12. Bası, Ankara, Seçkin, 2021.
• ŞANVER, Cahit/ OKTAR, S. Ateş: “Gelir Üzerinden Alınan Vergiler-de Vergi Güvenlik Önlemleri ve Mükelleflerin
• Ba-Bs Bildirimleri-ne Bakışı Araştırması”, Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırma-ları Dergisi, 1/3, 2013.
• ŞENYÜZ, Doğan: Vergi Ceza Hukuku, 12. Bası, Ekin Yayınevi, Bursa, 2022, s. 402; Karakoç, Yusuf, Vergi Ceza Hukuku, Yetkin Yayın-ları, Ankara, 2017.
• ŞENYÜZ, Doğan: “Susma Hakkı Karşısında VUK’daki Defter Ve Bel-geler Gizleme (Kaçakçılık) Suçu”, Dokuz Eylül Üniversitesi HFD, 15/1, 2013.
• ŞENYÜZ, Doğan/YÜCE, Mehmet/GERÇEK, Adnan: Vergi Hukuku, 10. Bası, Ekin Yayınları, Bursa, 2019.
• T. C. Temsilciler Meclisi, Tutanak Dergisi, Cilt: 8, Kırk beşinci Birleşim, 14.04.1961.
• TAŞ, Fatma: Vergi Mahremiyetini İhlal Suçu ve Değerlendirilmesi, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye Anabilim Dalı Mali Hukuk Bilim Dalı Doktora Tezi, Bursa, 2007.
• TAŞDELEN, Aziz: “Vergisel Arama”, Dokuz Eylül Üniversitesi Hu-kuk Fakültesi Dergisi, 5/2, 2003.
• TAŞKAN, Yusuf Ziya: Vergi Hukuku Genel Hükümler ve Türk Vergi Sistemi, 4. Baskı, Adalet Yayınları, Ankara, 2021.
• TODD, Timothy M. “The Fifth Amendment and the Conjurer's Circle: Exploring the Privilege Against Self- Incrimination in Federal Tax Practice”, Charleston Law Review, 9/1, 2014.
• TRACZ, Eliot T.: “Doctrinal Evolution and the Right Against Self-Incrimination”, The University of New Hampshire Law Review, 18/1, 2019.
• Tutanak Dergisi, Cilt: 2, Otuz altıncı Birleşim, 3.4.1961, https://www5.tbmm.gov.tr/tutanaklar/TUTANAK/TM__/d00/c002/tm__00002036.pdf, Erişim Tarihi: 12.12.2022.
• Türkiye Cumhuriyeti Anayasa tasarısı ve Anayasa- Komisyonu raporu (5/7 ), Temsilciler Meclisi Sayısı: 35, 09.03.1961.
• UÇAN, Emine: Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Çerçevesinde Türk Vergi Yargılaması Hukukunda Adil Yargılanma Hakkı, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Hukuku Ana-bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, İzmir, 2013.
• ÜNSAL, Hilmi: “Türk Vergi Hukukunda Vergi Mahremiyeti, Sağladığı Yararlar ve Uygulamada Karşılaşılan Güçlükler”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8/3, 2003.
• ÜSTÜN, Ümit Süleyman: “Susma Hakkı Çerçevesinde Defter, Kayıt ve Belgeleri Gizleme Suçu”, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversi-tesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 15/3, 2011.
• WALKER, Jeffrey K.: “A Comparative Discussion of the Privilege Against Self-Incrimination”, NYLS Journal of International and Comparative Law, 14/1, 1993.
• WESTEN, Peter/MANDELL, Stewart: “To Talk, to Balk, or to Lie: The Emerging Fifth Amendment Doctrine Of The Preferred Respon-se,” American Criminal Law Review, 19/3, 1982.
• WIGMORE, John H.: “Nemo Tenetur Seipsum Prodere”, Harvard Law Review, 5/2, 1891.
• YALTI, Billur: Vergi Yükümlüsünün Hakları, İstanbul, Beta, 2006.
• YASİN, Melikşah: İdari Yargılama Usulünde İspat, On İki Levha Ya-yınları, İstanbul, 2015.
• YENİÇERİ, Harun: Türk Vergi Sisteminde Vergi Güvenlik Önlemleri, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Mali Hukuk Ana Bilim Dalı, Yayımlanmamış Doktara Tezi, İstanbul, 2005.
• YENİSEY Feridun/NUHOĞLU Ayşe: Ceza Muhakemesi Hukuku, Seçkin, Ankara, 2017.
• YENİSEY, Feridun, “Kitap İncelemeleri”, MHB, 14/1-2, 1994.
• YENİSEY, Feridun: “Vergi Hukukunda Arama ve Adil Yargılanma Hakkına İlişkin Bazı Sorunlar”, Prof. Dr. Adnan Tezel Günleri: Vergi Hukuku, Yayına Hazırlayanlar: Feridun Yenisey/Gülsen Güneş, Arıkan Basımevi, İstanbul, 2006.
• YERCİ, Cahit: “Aramalı Vergi İncelemesi”, Vergi Sorunları, 250, 2009.
• YERLİKAYA, Gökhan Kürşat: “Türk Vergi Hukukunda Vergi İncele-mesi Yetkisi Kavramı ve 3568 Sayılı Kanun ile İlişkisi”, Erzincan Üniversitesi HFD, XV/1–2, 2011.
• YILDIRIM, Ali: “Sanığın Susma Hakkı”, Ankara Barosu Dergisi, 1998/5-6, Aralık.
• YILMAZ COŞKUN, Sibel: Anayasal Hakların Çatışması, Adalet Ya-yınevi, Ankara, 2023.
• YILMAZ FURTUNA, Elif/ BİLGİN, Sibel: “Kişisel Verilerin Korunma-sı Ve Lekelenmeme Hakkı Açısından Vergi Mahremiyeti”, SÜHFD., 30/2, 2022.
• YOĞUN, İsmail: “Vergi Hukukumuzda Aramalı Vergi İncelemesi”, Maliye ve Sigorta Yorumları Dergisi, 461, 2006.
• AİHM Kararları
• Allen v. United Kingdom, (Kabul edilebilirlik kararı), Başvuru No. 76574/01, 10.09.2002.
• Ashingdane v. United Kingdom, Başvuru no. 8225/78, 28.05.1985.
• Funke v. France, 25.02.1993, Başvuru No. 10828/84.
• Bendenoun v. France 24.02.1994, Başvuru No. 12547/86. John Murray v. United Kingdom, 08.02.1996, Başvuru No:18731/9.
• Saunders v. The United Kingdom, 17.12.1996, Başvuru No. 19187/9
• Abas v. Netherlands, 26.02.1997, Başvuru No. 27943/95.
• Ferrazzini v. Italy, 12.07.2000, Başvuru No. 44759/98.
• Heaney and McGuinness v. Irland”, 21.03.2001, Başvuru No. 34720/97.
• J.B. v. Switzerland, 03.05.2001, Başvuru No: 31827/96.
• King v. United Kingdom, Başvuru no.13881/02, 8 Nisan 2003.
• King v. United Kingdom, (Kabul edilebilirlik kararı), 16.11.2004, Baş-vuru No. 13881/02.
• Chambaz v. Switzerland, 05.04.2012, Başvuru No. 11663/04.
• Van Weerelt v Netherlands, 16.06.2015, Başvuru No. 784/14.
• Condron/United Kingdom 31 Eur. Ct. H.R. 1, 25 (2000).
• AYM Kararları
• AYM, 31.01.2007, E. 2004/31, K. 2007/11; Resmi Gazete Tarih: 18.05.2007, Sayı: 26526.
• AYM, 24.03.2022, E. 2019/80, K. 2022/31, Resmi Gazete Tarih: : 22/6/2022, Sayı: 31874.
• AYM, 24.03.2022, E. 2019/80, K. 2022/31, Resmi Gazete Tarih: 22/6/2022, Sayı: 31874.
• AYM, 31.01.2007, E. 2004/31, K. 2007/11; Resmi Gazete Tarih: 18.05.2007, Sayı: 26526.
• AYM, 24.03.2022, E. 2019/80, K. 2022/31, Resmi Gazete Tarih: 22.06.2022, Sayı: 31874.
• Yargıtay ve Danıştay Kararları
• Yargıtay 11. CD. 14.02.2018, E. 2017/9621, K. 2018/1198.
• Yargıtay 21. CD. 05.04.2017, E. 2016/10857, K. 2017/1723.
• Yargıtay 11. CD. 07.02.2018, E. 2017/3571, K. 2018/966.
• Yargıtay 11. CD. 8.1.2019, E. 2016/6083, K. 2019/98.
• Yargıtay 11. CD. 14.11.2007, E:2006/6740, K:2007/7940.
• Yargıtay 11. CD. 27.06.2001, E. 2001/6898, K. 2001/7380.
• Danıştay 3. D. 13.2.2013, E. 2010/2635, K. 2013/416.
• Danıştay 4. D. 14.2.2017, E. 2015/10048, K. 2017/1587.
• Danıştay VDDK, 25.5.2016, E. 2016/635, K. 2016/617.
• Yabancı Mahkeme Kararları
• Yargıtay Ceza Dairesi Başvuru Numarası: X 16-80.216 FS-P+B, Karar Tarihi: 06.12.2017, https://www.legifrance.gouv.fr/juri/id/JURITEXT000036176874, Eri-şim Tarihi: 12.10.2023.
• BVerfGG (Federal Kanun Gazetesi I 1473) 27 Nisan 2010, https://www.bundesverfassungsgericht.de/SharedDocs/Entscheidungen/DE/2010/04/lk20100427_2bvl00130 7.html, Erişim Tarihi: 12.12.2022.
• BVerfGG (Federal Kanun Gazetesi I 1473) 27 Nisan 2010, https://www.bundesverfassungsgericht.de/SharedDocs/Entscheidungen/DE/2010/04/lk20100427_2bvl00130 7.html, Erişim Tarihi: 12.12.2022.
• Supreme Court of Canada, R v. Jarvis, 2002 SCC 73, https://scc-csc.lexum.com/scc-csc/scc- csc/en/item/2015/index.do, Erişim Tarihi: 20.10.2023..