TÜRK İDARE HUKUKU’NDA HUKUKİ GÜVENLİK İLKESİ BAKIMINDAN İDARENİN PCR TESTİ ZORUNLULUĞU DÜZENLEMELERİ

Yıl 2024, Cilt: 32 Sayı: 4, 2809 - 2853, 28.12.2024

D. Deviner Erguvan

https://doi.org/10.15337/suhfd.1510333

Öz

Covid-19 pandemisi ülkemizi ve tüm dünyayı her konuda olumsuz yönde etkilemiş ve beraberinde yeni hukuki tartışma ve incelemeleri de getirmiştir. Salgınla mücadele birincil derecede devletin yükümlülüğünde olduğundan, ülkemizdeki idari önlemlerin Türk İdare Hukuku özelinde incelenmesi gerekmektedir. Makalede özel olarak PCR testi zorunluluğuna ilişkin idari düzenlemelerin hukuki güvenlik ilkesi bakımından incelenmesi seçilmiştir. Konunun temel hak ve özgürlüklerle olan doğrudan ilgisi önemini de arttırmaktadır. İdari düzenlemelerin hukuki niteliği, yasal dayanaklarının olup olmadığı ve temel hak ve özgürlüklere olan etkisi ayrıntılı incelenmektedir. Amaç, yaşanan sürecin hukuki değerlendirmesi ile benzer süreçler için hukuk devleti uyarınca hareket edilmesine yönelik katkıda bulunmaktır.

Anahtar Kelimeler

hukuk devleti, hukuki güvenlik ilkesi, kanuni idare ilkesi, temel hak ve özgürlüklerin sınırlanması, PCR testi zorunluluğu

Etik Beyan

Araştırma makalem tamamen özgün bir çalışmadır ve bilimsel/etik ilkelere göre hazırlanmıştır.

Kaynakça

• AKBULUT, Emre: Türk İdare Hukukunda Kanuni İdare İlkesi, 1. Baskı, İstanbul 2013.
• AKYILMAZ, Bahtiyar/ SEZGİNER, Murat/ KAYA, Cemil: Türk İdare Hukuku, 11. Baskı, Ankara 2019.
• AKGÜNER, Tayfun/BERK, Kahraman: İdare Hukuku, 8. Baskı, İstanbul 2017.
• AKILLIOĞLU, Tekin: Hangi Hukuka Giriş? Hukuk Üstdili İncelemesine Giriş, 3. Baskı, Ankara 2017.
• ATAR, Yavuz: “Cumhurbaşkanlığı Kararnamelerinin Hukuki Rejimi ve Anayasallık Denetimi”, Anayasa Dergisi, C. 36, S. 1, 2019, s. 241-259.
• ATASOY ULUSOY, Özgür İlke/ GÖRGÜL, Güliz: “Polimeraz Zincir Reaksiyonu (PCR) ve Enodontik Mikrobiyoloji”, Atatürk Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Dergisi, C. 16, S. 2, 2006, s. 61-65.
• ÇAKMUT YENERER, Özlem: Tıbbi Müdahaleye Rızanın Ceza Hukuku Açısından İncelenmesi, 1. Baskı, İstanbul 2003.
• ÇİLİNGİROĞLU, Cüneyt: Tıbbi Müdahaleye Rıza, 1. Baskı, İstanbul 1993.
• DURAN, Lütfi: İdare Hukuku Meseleleri, İstanbul 1964.
• ECEMİŞ YILMAZ, Hatice Kübra: Uluslararası Deniz Hukuku Kapsamında Kıyı Devletlerinin Yükümlülükleri ve Covid-19 Kısıtlamaları, Sur, Melda/ Turhan, Mine Kasapoğlu (Editörler), Covid-19 ve Hukuk Sempozyumu, İstanbul 2021, s. 551-565.
• EKİNCİ, Murat: İdari İstikrar İlkesi, 1.Baskı, Ankara 2021.
• ERGUVAN, Derya Deviner: Yargı Kararları Işığında İdari İşlemin Geriye Yürümezliği İlkesi ve Geri Alma İstisnası, Ankara 2017.
• FİDANCI, İzzet/ATMIŞ, Esin Özlem: “Covid-19 PCR Örneklemesi İçin Alınan Oro-Nazofarengeal Sürüntü İşlemi Sonrası İçin Öneriler”, The Journal of Turkish Family Physician, C. 4, S. 4, 2020, s. 209-212.
• GÖZLER, Kemal: Türk Anayasa Hukuku, 2. Baskı, Bursa, 2018.
• GÖZLER, Kemal: Korona Virüs Salgınıyla Mücadele İçin Alınan Tedbirler Hukuka Uygun Mu? (2), (Korona Virüs Salgınıyla Mücadele), https://www.anayasa.gen.tr/korona-2.htm (Erişim Tarihi: 29.10.2023).
• GÜNDAY, Metin: İdare Hukuku, 10. Baskı, Ankara 2011.
• HEKİMOĞLU, Mehmet Merdan: Covid-19 Pandemisi Kapsamında Alınan Tedbirlere Anayasa ve İdare Hukuku Açısından Bir Bakış, Batı, Murat/ Çağlayan, Sezai, (Editörler), Bir Küresel Salgın ve Hukuk: Covid-19, Ankara 2021, s. 203-223.
• KARAHANOĞULLARI, Onur: İdarenin Hukukla Bağlanması: Yasallık ve İdari İşlemler (Yargı Kararlarına Dayalı Bir İnceleme), 3. Baskı, Ankara 2015.
• KASAPOĞLU TURHAN, Mine: “İdari Kolluk Yetkisi Bağlamında Zorunlu Aşı Uygulaması” (İdari Kolluk Yetkisi Bağlamında), Hacettepe Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 9, S. 1, 2019, s. 1-40.
• KASAPOĞLU TURHAN, Mine: Covid-19 Pandemisinde Uygulanan İdari Kolluk Tedbirleri” (Covid-19 Pandemisinde), Sur, Melda/ Turhan, Mine Kasapoğlu (Editörler), Covid-19 ve Hukuk Sempozyumu, İstanbul 2021, s. 393-427.
• OĞURLU, Yücel: İdare Hukukunda Kazanılmış Haklara Saygı ve Haklı Beklentiler Sorunu, 1. Baskı, Ankara 2003.
• ÖZAY, İl Han: Günışığında Yönetim, 2. Baskı, İstanbul 2004.
• SARICA, Ragıp: “İdare Hukuku’nda Yokluk ve Butlan”, Ebül’ula Mardin’e Armağan (İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi), 1944, s. 1191-1243.
• SEVER, Çiğdem: Covid-19 Günlerinde İdare Hukuku: Salgınla Mücadelede Kolluk Yetkileri Üzerine Bir İnceleme, Batı, Murat/ Çağlayan, Sezai, (Editörler), Bir Küresel Salgın ve Hukuk: Covid-19, Ankara 2021, s. 187-238.
• SÖZER, Ali Naim: “Sosyal Sigortalarda Kazanılmış Hakların Korunması Üzerine Bir İnceleme”, İstanbul Barosu Dergisi, C. 63, S. 10-11-12, 1989, s. 541-579.
• ŞİRİN, Tolga: “Tehlikeli Salgın Hastalıklarla Anayasal Mücadeleye Giriş”, Anayasa Hukuku Dergisi, C. 9, S. 17, 2020, s. 43-146.
• TEMİZ GÜL, Yağmur: Covid-19’la Mücadelede Uygulanacak İdari ve Cezai Yaptırımlar, Sur, Melda/ Turhan, Mine Kasapoğlu (Editörler), Covid-19 ve Hukuk Sempozyumu, İstanbul 2021, s. 585-610.
• YILMAZ, Harun: Türk İdare Hukukunda İdari İstikrar İlkesi, 1. Baskı, İstanbul, 2019.
• https://www.aa.com.tr/tr/turkiye/bakan-akar-haziran-celbinde-176-bin-agustos-celbinde-43-bin-kisiye-pcr-testi-yapildi/1958390, (Erişim Tarihi: 29.10.2023). https://corlusm.saglik.gov.tr/TR-183941/2020-haziran-ayi-celp-donemi-yukumlulerinden-alinacak-pcr-testi-hakkinda.html, (Erişim Tarihi: 29.10.2023). https://www.hssgm.gov.tr/content/documents/uluslararasi_antlasmalar/Uluslararas%C4%B1%20Sa%C4%9Fl%C4%B1k%20T%C3%BCz%C3%BC%C4%9F%C3%BC.pdf (Erişim Tarihi: 29.10.2023) https://www.msb.gov.tr/Askeralma/Duyuru/agustos-2022-siniflandirma-donemi-duyurusu-1352022, (Erişim Tarihi: 29.10.2023).