KUMLARDA RÖLATİF SIKILIK İLE PASİF BİRİM DEFORMASYON ARASINDAKI İLİŞKİNİN MODEL DENEYLERLE ARAŞTIRILMASI

Yıl 2005, Cilt: 20 Sayı: 3, 17 - 24, 01.09.2005

Özcan Tan Bayram Ali Uzuner

Öz

Bu çalışmada, kum zeminlerde rijit model bir dayanma duvarının rijit yatay hareketi ile pasif durum oluşturulması araştırılmıştır. Pasif durumun oluşması için gerekli yatay hareket miktarı ve pasif Rankine durumun oluştuğu andaki kayma yüzeyi stereo-fotogrametri tekniği ile belirlenmiştir. Deney tankının genişliği 9.8 cm, yüksekliği 40 cm ve uzunluğu ise 70 cm’dir. Tankın yan duvarları 8 mm kalınlıklı cam plakadan yapılmıştır. Tanka yerleştirilen kumun rölatif sıkılığı çok gevşekten çok sıkıya kadar değiştirilmiştir. Model dayanma duvarı, zemine doğru adım adım hareket ettirilmiş her adımda stereoskop ile değerlendirmek için fotoğraflar çekilmiştir. Her rölatif sıkılık için çekilen fotoğraflar değerlendirilerek pasif durumun oluşması için gerekli yatay hareket miktarları ve kayma yüzeylerinin şekilleri belirlenmiştir. Deney sonuçları önceki çalışmalarla karşılaştırılmış ve pasif durum için bazı kriterler verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Yanal zemin basıncı, model dayanma duvarı, rölatif sıkılık, pasif durum, stereo-fotogrametri tekniği.

Investigation of Relationship between Relative Density and Passive Unit Lateral Strain on Sand with Model Tests

Öz

In this study, passive states developed by a horizontal movement of a rigid model retaining wall in sand were experimentally investigated. The amounts of the necessary lateral movements in order to create passive cases and the first phase of the failure surfaces were determined by using stereo-photogrammetric technique. The inner dimensions of the experiment tank were 9.8 cm (width), 70 cm (length) and 40 cm (height). The sides of the tank were made of 8 mm thick glass plates. The relative density of the poorly graded sand deposited in the tank was varying from loose to dense. The model retaining wall was moved against the soil step by step with a hand operated mechanism. In each steps, photographs were taken with a camera. The photographs were evaluated in stereoscope and thus occurring time of passive case was determined. Consequently, some criteria were given for creating passive state. Experimental results were compared with the previous works.

Anahtar Kelimeler

Lateral earth pressure, model retaining wall, relative density, passive state, stereo-photogrammetric technique.

Kaynakça

• Coulomb, C.A., 1776, Essai Sur une Application de Rʹegles des Maximis and Minimis a 1ʹarchitecture, Mem Acad. Roy., Press Drivers Savant 7.
• Culmann, K.,1886, Die Graphise Statik, Zürih.
• Lambe, T.W., Whitman R.V., 1982., Soil Mechanics. John Wiley and Sons, 165.
• Rankine, W.J.H., 1857, Theory on the Stability of Loose Earth based on the Ellipse of Stresses, Philosophical Transactions of the Royal Society N.147.
• Soubra, A.H., 2000, Static and seismic passive earth pressure coefficients on rigid retaining structures, Canadian Geotechnical Journal, 37, 463-478.
• Sokolovski, V.V., 1964, Statics of Granular Media, Pergamon Press, NewYork, 1965.
• Tan, Ö., 1996, Kumlarda Aktif ve Pasif Durumlar İçin Hareket Miktarlarının Model Deneylerle Araştırılması, Doktora Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
• Woodward, P.K., 1997, Earth pressure coefficients based on the lade-duncan failure, Engineering Structures, 19, 9, 733-737.
• Zhu, D.Y., Qian, Q. 2000, Determination of passive earth pressure coefficients by the method of triangular slices, Canadian Geotechnical Journal, 37, 2, 485-491.