YENİ KONUTLAŞMA EĞİLİMİ OLAN DIŞA KAPALI KONUT YERLEŞMELERİNDE KULLANICI MEMNUNİYETİ ANALİZİ: KONYA ÖRNEĞİ

Yıl 2014, Cilt: 2 Sayı: 3, 1 - 12, 01.09.2014

Emine Yıldız Kuyrukçu Mine Ulusoy

Öz

20.yüzyılın sonlarında dünya genelinde yaşanan dönüşümler, konut üretim biçimlerinde de farklılıklar yaratmıştır. Özellikle 1960 sonrasında yaşanan ekonomik değişimlerle hedeflenen süreçler, en geniş mekansal lekeyi oluşturan konut alanlarının şekillenmesinde de temel belirleyici haline gelmiş; dışa kapalı konut siteleri de bu dönüşümlerin bir ürünü olarak ortaya çıkmıştır. Önce gelişmiş ülkelerde, sonra gelişmekte olan ülkelerde yaygınlaşan dışa kapalı konut sitelerinin ülkemizde gelişimi 1980 sonrasında olmuştur. Bu konut alanları duvarlar-çitler gibi engelleyiciler ile çevrelerinden ayrılan, girişleri denetimli tutulan, fiziksel doku ve sosyo-ekonomik açılardan kentsel yasamdan farklılaşan, yerleşmelerdir. Konya’da 1990 sonrasında üst gelir grubuna yönelik olarak inşa edilmeye başlanan dışa kapalı konut siteleri kent planlaması, kent yönetimi ve kentsel sınıfsal aidiyetler açısından önemli bir dönüşüme işaret etmektedir. Makalenin amacı dışa kapalı konut sitelerinde neden yaşanmak istendiği sorusuna cevap bulmak ve bu sitelerde oturanların kullanıcı memnuniyeti ölçmektir. Çalışma kapsamında Konya kenti içerisinde yer alan dışa kapalı konut sitelerinden Meram Yeniyol Konakları örneklem alanı olarak ele alınmıştır. Bu kapsamda Sitede oturanların kullanıcı profili ve kullanıcı memnuniyeti, anketlerle ve sözlü görüşmelerle analiz edilmiştir. Anket çalışması sonucunda sitede oturanların kullanıcı profili tanımlanmış ve sitelerin tercih edilme nedenleri vurgulanmış ve bu sitelerin geleceği ile ilgili öngörülerde ve önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Dışa kapalı siteler, Kentsel ayrışma, Tüketim kültürü, Kullanıcı memnuniyeti, Meram Yeniyol Konakları

YENİ KONUTLAŞMA EĞİLİMİ OLAN DIŞA KAPALI KONUT YERLEŞMELERİNDE KULLANICI MEMNUNİYETİ ANALİZİ: KONYA ÖRNEĞİ

Öz

Transformations which were experienced at the end of the 20th century created differences also in house production styles. Especially after the 1960s, new processes, which were based on the economical transformations, have also become the fundamental determining factor in the formation of residential areas and low-density housing settlements and gated communities emerged as a result of these transformations. Gated communities, which are first outspreaded in developed countries, now can be seen in developing countries after 1980. These housing areas are separated from their entourage, thanks to doors and barriers, their entrance is surveyed all the time, they differentiate from urban life in terms of physical and socio-economical patterns. Gated communities which have been started to be built in the post 1990 era in Konya can be seen as a sign of an important transformation in city planning, city management and urban classes. The basic question to be answered is, why people choose to live in gated communities. This study aim, the formation period and formation factors of the gated communities to evaluate with the example in Konya and and the parameters providing user satisfaction in these houses to investigate. With the findings of survey, the models for gated communities in Konya such as Meram Yeniyol Houses will be taken into consideration as the sampling area. The user profile and common characteristics of these houses, the reasons for preferring these houses, the satisfactions of their users will be analyzed by the help of polls and oral interviews. The findings of the poll study from which various results will also derived will be evaluated. The reasons for preferring gated communities and user profile will be defined, and some foresights and suggestions will be made on this gated communities

Anahtar Kelimeler

Gated communities, Urban decomposition, Consumption culture, User satisfaction, Meram Yeniyol Houses

Kaynakça

• Akyol Altun, D., 2008, Yeni Yaşam Tarzları: Kapalı Konut Yerleşkeleri, Deü Mühendislik Fakültesi Fen ve Mühendislik Dergisi, Cilt: 10, Sayı: 3, sh. 73-85, Ekim 2008.
• Aragones, J. I., Francescato, & G., Garling, T., 2002, Evaluating Residential Environments. In J. I. Aragones, G. Francescato, & T. Garling (Eds.), Residential Environments: Choice, Satisfaction and Behavior (p. 1–14), London: Bergin and Garvey.
• Belk, R. W., 1998, “Third Word Consumer Culture”, Research in Marketing, Supplement 4 Marketing and Development: Toward Broader Dimensions, Kumcu, E.&Fırat, A.F.(Eds.), JAI Press Inc, Greenwich.
• Blakely, E. J., & M. G. Synder, 1997, Fortress America: Gated Communities in the United States, Brookings Institution Press, Washington D.C., 209.
• Calderia, T., 1996, Fortified Enclaves: The New Urban Segregation, Public Culture, vol. 8. p., 303-328.
• Francescato, G., Weidemann, S., Anderson, J. R., 1989, Evaluating The Built Environment From The Users Point Of View: An Attitudinal Model Of Residential Satisfaction. In W. F. E. Preiser (Ed.), Building Evaluation (Pp. 181–198), NY: Plenum Press.
• Francescato, G., Weidemann, S., Anderson, J. R., Chenoweth, R., 1979, Residents’ Satisfaction In HUDAssisted Housing: Design And Management Factors, Washington, DC: U.S. Department Of Housing And Urban Development.
• Galster, G. ,1987, Identifying The Correlates Of Residential Satisfaction: An Empirical Critique. Environment And Behaviour, 19, 539–568.
• Garreau, J., 1991, Edge City: Life on the New Frontier, Doubleday, New York.
• Glasze, G., 2003, Some Reflections on the Economic and Political Organisation of Private Neighbourhoods, International Gated Communities Conference: Building Social Division or Safer Communities 18-19 September 2003, University of Glasgow, 1-13.
• Grant, J., 2003, Planning Responses to Gated Communities in Canada, International Gated Communities Conference: Building Social Division or Safer Communities 18-19 September 2003, University of Glasgow, 1-11.
• Jagun, A., Brown, D. R., Milburn, N. G., Gary, L. E., 1990, Residential Satisfaction And Socio-Economic And Housing Characteristics Of Urban Black Adults, Journal of Black Studies, 21, 40–51.
• İşlek, E., 2007, İstanbul’da 1980 sonrasında oluşan kapalı konut alanlarının incelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Kellekc, O. L., Berkoz, L. , 2006, Mass Housing; User Satisfaction In Housing And Its Environment In Istanbul, Turkey, European Journal Of Housing Policy, 6, 77–99.
• Landman, K., 2003, Alley-Gating and Neighbourhood Gating: Are They Two Sides of the Same Face, International Gated Communities Conference: Building Social Division or Safer Communities 18-19 September 2003, University of Glasgow, 18.
• Paris, D. E., Kangari, R., 2005, Multifamily affordable housing: Residential satisfaction, Journal of Performance and Constructed Facilities, 19, 138–145.
• Peters, 1979, Etüt ve Proje - Sıra Evler - Toplu Konutlar 3, s.19, Ankara.
• Rapoport, A., 1969, House Form and Culture, s. 12-15 .
• Sey, Y., 1999, Tarihten Günümüze Anadolu’da Konut ve Yerleşme, Y. Sey (Editör), Tarih Vakfı Yayınları, İstanbul.
• Tümer, Ö., 2006, Dışa Kapalı Konut Yerleşmelerinin Bursa’daki Örnekler Kapsamında Değerlendirilmesi, Yüksek Lisans tezi, Uludağ Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Bursa.
• Weidemann, S., Anderson, J. R. A., 1985, A Conceptual Framework For Residential Satisfaction. In I. Atman, & R. Werner (Eds.), Home Environments (Pp. 154–182), London: Plenum Press.
• Yıldırım K. & Hidayetoğlu, M. L., 2008, “Effect Of The Locations Of Curved Areas in The Main Living Rooms Of Apartment, Housing On User Perceptions”, G. Ü. Journal Of Science 21(2): 51-63.
• Yıldız, E., 2011, Konya’da Dışa Kapalı Konut Yerleşmelerinde Kullanıcı Memnuniyeti Araştırması, Yüksek Lisans Tezi, S.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya