Öz
Hak düşüncesi insanın ruhsal yaşantısında saklıdoğal bir olgudur. Hak dediğimiz yetki daha sonralarıkişiliğin ve buna paralel olarak düşüncenin gelişmesiyle kişiliğe bağlıbir bağlantıya ve bütünleşmeye dönüşmektedir. Hak denen yetkinin kullanımıise ancak hak bilincinin güçlenmesi ölçüsünde anlam, değer ve önem kazanır. Toplum hayatında ve özellikle hukuk düzeninde hak, borç veya ödev yükümlülük arasında çok ince bir karşılık ilişkisinin bulunduğu görülür. Hak kavramısadece özel hukuk veya sadece kişiler için değil, kamu hukuku, topluluklar, toplumlar ve uluslar için de geçerlidir. Hukuk kavramında olduğu gibi hak kavramının da niteliği, özü ve esasıkonusunda görüşbirliği yoktur. Hak kavramınıKabul edenler gerekçelerini irade kuramı, menfaat kuramı, karma kuram ve analitik beyan ve tasarım kuramlarıadıaltında açıklamışlardır. Hak kavramınıreddedenlerin başında ise Jeremy Bentham, Leon Duguit, Hans Kelsen gibi munist hukukçular yer almakla birlikte, Amerikan, ve İskandinav Realizminin görüşleri de açıklanmıştır.
Anahtar Kelimeler
Hukuk Hak Objektif Subjektif Haksizlik Kuram Yetki Borç Ödev Sorumluluk Goruş Kavram
Kaynakça
- Ansay, Sabri Şakir, Hukuk Bilimine Başlangıç, Yedinci Baskı, Ankara, 1998
- Aral, Vecdi, Kelsen’in Saf Hukuk Teorisinin Metodu ve Değeri, İstanbul, 1978
- Başgil, Ali Fuat, Ana Hukuku (Eski Adıyla Esas Teşkilat Hukuku Dersleri) Birinci Cilt, Fasikül 1, Ankara, 1943
- Bilge, Necip, Hukuk Başlangıcı (Hukukun Temel İlkeleri), Yedinci Baskı, Ankara, 1990
- Del Vecchio, Giorgio, Hukuk Felsefesi, Çeviren: Sahir Erman, İstanbul, 1952
- Duguit, Leon, Kamu Hukuku Dersleri, Çeviren: Derbil, S., Ankara, 1954
- Emini, M. Emin, Hukuk Başlangıcı (Hukukun Temel Kavram ve Kurumları), Üçüncü Baskı, Konya, 1999
- Emini, M. Emin, “Temel Norm ve Mantıki Şekil Hipotezleri”, Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 10, Sayı 3-4, 2002
- Gözübüyük, Şeref, Hukuka Giriş ve Hukukun Temel Kavramları, Ankara, 1973
- Güngör, Erol, Ahlak Psikolojisi ve Sosyal Ahlak, İstanbul, 1997
- Güriz, Adnan, Hukuk Felsefesi, Üçüncü Baskı, Ankara, 1992
- İzveren, Adil, Hukuk Felsefesi, Ankara, 1988
- Özyörük, Mukbil, Hukuk Başlangıcı (Teksir), 1962
- Tüzel, Sadık, Hukuk Başlangıcı, Üçüncü Baskı, İzmir, 1967
- Velidedeoğlu, Hıfzı Veldet, Medeni Hukukun Umumi Esasları, İstanbul, 1945
- Yörük, Abdülhak Kemal, Hukuk Felsefesi Dersleri I, İstanbul, 1952
Öz
The idea of right is a natural fact hidden in the psychological realm of human being. The authority which is called right gets gradually connected and integrated into personality, as the character and thought improve synchronously. The initialization of this authority gains meaning, importance and value only with the development of right consciousness. There seems a very fine reciprocal relationship among the concepts of right, debt. And duty in the social life and in the system of justice. The concept of right does not only pertain natural or artificial persons of private law. However also pertains communities, societies and nations of public law About the consensus quality nature and basis of the concept of right hasn't been established to date as is the situation for the concept of law. Those who accepted this concept is presented in this study as the theory of will, the theory of interest, the mixed theory. The analytical theory, the theory of declaration and the theory of design. Those who rejected the nation was led by monist jurist such as Jeremy Bentham, Leon Duguit, Hans Kelsen along with these jurist the American and Scandinavian realism are also presented
Anahtar Kelimeler
Law right objective subjective injustice theory authority debt duty responsibility opinion concept
Kaynakça
- Ansay, Sabri Şakir, Hukuk Bilimine Başlangıç, Yedinci Baskı, Ankara, 1998
- Aral, Vecdi, Kelsen’in Saf Hukuk Teorisinin Metodu ve Değeri, İstanbul, 1978
- Başgil, Ali Fuat, Ana Hukuku (Eski Adıyla Esas Teşkilat Hukuku Dersleri) Birinci Cilt, Fasikül 1, Ankara, 1943
- Bilge, Necip, Hukuk Başlangıcı (Hukukun Temel İlkeleri), Yedinci Baskı, Ankara, 1990
- Del Vecchio, Giorgio, Hukuk Felsefesi, Çeviren: Sahir Erman, İstanbul, 1952
- Duguit, Leon, Kamu Hukuku Dersleri, Çeviren: Derbil, S., Ankara, 1954
- Emini, M. Emin, Hukuk Başlangıcı (Hukukun Temel Kavram ve Kurumları), Üçüncü Baskı, Konya, 1999
- Emini, M. Emin, “Temel Norm ve Mantıki Şekil Hipotezleri”, Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 10, Sayı 3-4, 2002
- Gözübüyük, Şeref, Hukuka Giriş ve Hukukun Temel Kavramları, Ankara, 1973
- Güngör, Erol, Ahlak Psikolojisi ve Sosyal Ahlak, İstanbul, 1997
- Güriz, Adnan, Hukuk Felsefesi, Üçüncü Baskı, Ankara, 1992
- İzveren, Adil, Hukuk Felsefesi, Ankara, 1988
- Özyörük, Mukbil, Hukuk Başlangıcı (Teksir), 1962
- Tüzel, Sadık, Hukuk Başlangıcı, Üçüncü Baskı, İzmir, 1967
- Velidedeoğlu, Hıfzı Veldet, Medeni Hukukun Umumi Esasları, İstanbul, 1945
- Yörük, Abdülhak Kemal, Hukuk Felsefesi Dersleri I, İstanbul, 1952
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Research Article |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Ağustos 2004 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2004 Sayı: 12 |