HARRAN OVASI VE ÇEVRESİNDEKİTARIM ARAZİLERİNDE TUZLULUK PROBLEMİ VE BU PROBLEMİN İKLİM ÖZELLİKLERİYLE İLİŞKİSİ
Öz
Araştırma sahasında geçmişdönemlerde, önemsiz düzeylerde var olan tuzluluk problemi, 1995 yılında baraj sulamasının başlamasından sonra tarım arazilerinde ciddi bir problem halini almıştır. Sahada yer alan Harran Ovası’nda, farklıderecelerde tuzluluk problemi çeken topraklar yaklaşık 15.000 hektardır. Sahada tuzluluğun nedenlerini; iklim koşulları, toprak özellikleri, taban suyunun yüksek olması, sulama sularının kaliteli olmayışı, yanlışve aşırısulama, morfolojik özellikler, arazi kullanımındaki yanlışlıklar ve sulama sonucu biriken suların tarım arazilerinden dışarıya tahliye edilememesi oluşturur.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Ağca, N. (1999). Topraklarda Çoraklaşma ve Sürdürülebilir Tarım. 26-28 Mayıs GAP I. Tarım Kongresi, 2, 915-922, Haz. Harran Ü. Ziraat Fakültesi, Şanlıurfa.
- Biggar, J.w., Rolston, D.E. & Nielsen, D.R. (1984). Transport of Salts by Water. California Agriculture, 38 (10), 10-12.
- Çullu, M. A., Almaca, A., Şahin,Y. & Aydemir, S. (2002). Application of GIS for Monitoring Salinization in the Harran Plain, Turkey. İnternational Conference on Sustainable Land Use and Management, 326- 331, Çanakkale.
- Çullu, M.A., Almaca, A., Öztürkmen, A. R., İnce, F., Seyrek, A., Alkan, A., Kızılgöz, İ. & Ağca, N. (1993). Harran Ovası Topraklarında Tuzluluğun Mevsimsel Değişimi. 26-28 Mayıs GAP I. Tarım Kongresi, Der. Harran Ü. Ziraat Fakültesi, 2, 901-908, İstanbul.
- DSİ. (1971). Aşağı Fırat Projesi Urfa-Harran Ovası Planlama Arazi Tasnif Raporu. DSİ X. Bölge Müdürlüğü Proje No: 2108.03.01, Diyarbakır.
- Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü’ne (DMİGM) Ait Şanlıurfa ili Akçakale ilçesinin 2000 yılına kadarki meteorolojik verileri.
- GUPTA, A. (1993). Üçüncü Dünya Ülkelerinde Çevre ve Kalkınma. Çev. ALPAGUT, Ş., 1. Basım, İstanbul: Kabalcı Yayınları.
- Haktanır, K., Arcak, S. & Karaca, A. (1999). Tarımsal Çevre Sorunları ve Sürdürülebilir Tarım. Türkiye Ziraat Mühendisliği IV. Teknik Kongresi, 1, 379- 415. Ankara.
- Kaynak, L., İmamgiller, B., Ersoy, N. & Yazıcı, K. (2000). Tarım Topraklarında Tuzluluk Sorunu. 16-18 Ekim GAP Çevre Kongresi, Haz. Harran Ü. Müh. ve Ziraat Fakülteleri, Der. AKIN, M. S., 1, 555-562, Şanlıurfa.
- Özkutlu, F. & İnce, F. (1999). Harran Ovası’nın Mevcut Tuzluluğu ve Potansiyel Yayılım Alanı. 26-28 Mayıs GAP I. Tarım Kongresi, Haz. Harran Ü. Ziraat Fakültesi, 2, 909-914, Şanlıurfa.
- Sönmez, B. (1990). Tuzlu ve Sodyumlu Topraklar. T.O.K.B. Köy Hizmetleri Şanlıurfa Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Yayınları, No: 62, Şanlıurfa.
- Tümertekin, E. & Özgüç, N. (1997). Ekonomik Coğrafya (Küreselleşme ve Kalkınma). İstanbul: Çantay Kitabevi.
- Toprak Su. (1971). Şanlıurfa İli Toprak Kaynağı Envanter Raporu. Yayın No: 224, Ankara.
- Toprak Su. (1978). Türkiye Arazi Varlığı. Toprak Su Genel Müdürlüğü Toprak Etüdleri ve Haritalama Daire Başkanlığı, Ankara.
Öz
Salinity Problem, existing in the past at insignificant levels, in the area of research has become a serious problem in the agricultural fields with the commence of dam-water irrigation in 1995.The amount of the area in the Harran Plain, having salinity problem at differing levels, is about 15,000 hectares. Following factors have been determined for salinity: climate factors, soil features, high level of bedrock-water, irrigation water of poor quality, excessive and amiss irrigation, morphological features, misuse of the soil, and the lack of drainage systems for the irrigation water
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Ağca, N. (1999). Topraklarda Çoraklaşma ve Sürdürülebilir Tarım. 26-28 Mayıs GAP I. Tarım Kongresi, 2, 915-922, Haz. Harran Ü. Ziraat Fakültesi, Şanlıurfa.
- Biggar, J.w., Rolston, D.E. & Nielsen, D.R. (1984). Transport of Salts by Water. California Agriculture, 38 (10), 10-12.
- Çullu, M. A., Almaca, A., Şahin,Y. & Aydemir, S. (2002). Application of GIS for Monitoring Salinization in the Harran Plain, Turkey. İnternational Conference on Sustainable Land Use and Management, 326- 331, Çanakkale.
- Çullu, M.A., Almaca, A., Öztürkmen, A. R., İnce, F., Seyrek, A., Alkan, A., Kızılgöz, İ. & Ağca, N. (1993). Harran Ovası Topraklarında Tuzluluğun Mevsimsel Değişimi. 26-28 Mayıs GAP I. Tarım Kongresi, Der. Harran Ü. Ziraat Fakültesi, 2, 901-908, İstanbul.
- DSİ. (1971). Aşağı Fırat Projesi Urfa-Harran Ovası Planlama Arazi Tasnif Raporu. DSİ X. Bölge Müdürlüğü Proje No: 2108.03.01, Diyarbakır.
- Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü’ne (DMİGM) Ait Şanlıurfa ili Akçakale ilçesinin 2000 yılına kadarki meteorolojik verileri.
- GUPTA, A. (1993). Üçüncü Dünya Ülkelerinde Çevre ve Kalkınma. Çev. ALPAGUT, Ş., 1. Basım, İstanbul: Kabalcı Yayınları.
- Haktanır, K., Arcak, S. & Karaca, A. (1999). Tarımsal Çevre Sorunları ve Sürdürülebilir Tarım. Türkiye Ziraat Mühendisliği IV. Teknik Kongresi, 1, 379- 415. Ankara.
- Kaynak, L., İmamgiller, B., Ersoy, N. & Yazıcı, K. (2000). Tarım Topraklarında Tuzluluk Sorunu. 16-18 Ekim GAP Çevre Kongresi, Haz. Harran Ü. Müh. ve Ziraat Fakülteleri, Der. AKIN, M. S., 1, 555-562, Şanlıurfa.
- Özkutlu, F. & İnce, F. (1999). Harran Ovası’nın Mevcut Tuzluluğu ve Potansiyel Yayılım Alanı. 26-28 Mayıs GAP I. Tarım Kongresi, Haz. Harran Ü. Ziraat Fakültesi, 2, 909-914, Şanlıurfa.
- Sönmez, B. (1990). Tuzlu ve Sodyumlu Topraklar. T.O.K.B. Köy Hizmetleri Şanlıurfa Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Yayınları, No: 62, Şanlıurfa.
- Tümertekin, E. & Özgüç, N. (1997). Ekonomik Coğrafya (Küreselleşme ve Kalkınma). İstanbul: Çantay Kitabevi.
- Toprak Su. (1971). Şanlıurfa İli Toprak Kaynağı Envanter Raporu. Yayın No: 224, Ankara.
- Toprak Su. (1978). Türkiye Arazi Varlığı. Toprak Su Genel Müdürlüğü Toprak Etüdleri ve Haritalama Daire Başkanlığı, Ankara.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Research Article |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Ağustos 2005 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2005 Sayı: 14 |