Öz
Araştırma, beş-altıyaşgrubu çocuklarına verilen beslenme eğitiminin etkisini belirlemek amacıyla, Çanakkale ili Bayramiç ilçesi İlköğretim OkullarıAnasınıflarında yürütülmüştür. 25 kişilik deney ve 25 kişilik kontrol grubu rasgele örneklem yoluyla oluşturulmuştur. Çocukların besin gruplarına ilişkin bilgi düzeylerinin yükseltilmesi ve yemek yeme alışkanlıklarında olumlu değişiklikler meydana getirilmesi amacıyla, deneklere dört hafta boyunca okulda eğitim verilmiştir. Kontrol grubunun eğitimi ise konuya ilişkin öğretmenlerinin eşzamanlıolarak verdikleri bilgilerle sınırlıkalmıştır. Gurupların eğitim öncesi ve sonrasıbeslenme bilgi seviyesi ve yeme davranışlarındaki değişimler aynıanketlerle ölçümlenerek SPSS 10.0 paket programında değerlendirilmiştir. Deney grubu çocuklarının, kontrol grubu çocuklarına oranla, besin gruplarına ilişkin bilgi düzeyleri ve yemek yeme davranışlarında olumlu yönde gelişmeler ortaya konmuştur. Okulöncesi eğitim kurumlarında beslenme eğitimi verilmesi çocukların beslenme bilgisini artırarak, yeme davranışlarınıolumlu yönde değiştirdiği sonucuna varılmıştır.
Anahtar Kelimeler
beslenme eğitimi okulöncesi besin grupları yeme davranışları
Kaynakça
- American Dietetic Association (2004). Position of the American Dietetic Association: dietary guideliness for healthy children aged 2 to 11 years. Journal of American Dietetic Association, 104: 660-77.
- Aygün, Ç. (1994). Beş-Altı Yaş Okul Öncesi Dönemi Çocukları İçin Geliştirilecek Beslenme Eğitimi Programlarının Çocukların Beslenme ile ilgili Bilgi, Tutum ve Davranışlarına Etkisi. Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü,Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
- Baysal, A. (2000). Genel Beslenme. 10. Baskı, S.146, Hatipoğlu Yayınevi
- Bulduk, S. & Demircioğlu, Y. (2002). Ailelerin çocuklarına doğru beslenme alışkanlıkları kazandırmaya yönelik davranışlarının belirlenmesi üzerine bir araştırma. 17-18 Ekim 2002, Erken Çocukluk Gelişimi ve Eğitimi Sempozyumu, Kök Yayıncılık, Ankara.
- Bulut, B. (1995). Ankara İline Bağlı Kalecik İlçesi ve Köylerinde İlkokul Çocuklarının Beslenme Durumları Üzerine Bir Araştırma. Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
- FAO (1995). Technical Consultation on Food Fortification: Technology and Quality Control. 20 – 23 November, Rome, İtaly.
- FAO/ILSI (1997). Preventing Micronutrient Malnutrition: A Guide to Food-based Approaches. A Manual for Policy Makers and Programme Planners.
- Filiz, S. (1998).Okulöncesi Eğitim Kurumuna Devam Eden 4-6 Yaş Çocuklarının Beslenme Kavramlarının Geliştirilmesinde Öğrenme Evresi Yönteminin Etkisi. Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
- Gibson, E.L., J. Wardle ve C. F. Watts (1998). Fruit and Vegetable Consumption, Nutritional Knowledge and Belief in Mother and Children. Appetite 31:2, S. 205-228.
- Hasipek, S. ve M. S. Sürücüoğlu (1994). Ülkemizde Okul Öncesi Çocuklarda Görülen Beslenme Sorunları ve Beslenmenin Önemi. 10. Ya-Pa Okul Öncesi Eğitim Yaygınlaştırılması Semineri, Ya-Pa Yayınları, Ankara.
- Işıksoluğu, M. (1998). Çocuk Beslenmesi, Beslenme. Devlet Kitapları, 11. Baskı, İstanbul.
- Kasnakoğlu, H. & D. Ülgüray (2003). Ulusal Gıda ve Beslenme Stratejisi Çalışma Grubu Raporu. İktisadi Sektör ve Koordinasyon Genel Müdürlüğü, Devlet Planlama Teşkilatı, No: 2670, Ankara.
- Kaya, M. (1999).Ana-Baba Eğitimi Destekli Beslenme Eğitiminin 3-6 Yaş Grubu Çocukların Beslenme Bilgisi ve Davranışlarına Etkisi. Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
- Merdol, T. K. (1999). Okul Öncesi Eğitim Veren Kişi ve Kurumlar için, Beslenme Eğitim Rehberi. Özgür Yayınları, İstanbul.
- Powers, A.R., Struempler B.J., Guarino A. & Parmer S.M. (2005). Effects of nutrition education program on the dietary behavior and nutrition knowledge of second-grade and third grade students. Journal of School Health, 75(4): 129- 33.
- Rao, B. S. (2002). Approaches to intervention among children and adolescents. Nutrition Reviews, 60(2): 118-25.
- Sağlık Bakanlığı & Hacettepe Üniversitesi (2004). Türkiye’ye Özgü Beslenme Rehberi. Ankara.
- Şanlıer, N. & Yabancı, N. (2002). 5-6 yaş çocukların beslenme alışkanlıkları ve anne ile çocukların beslenme bilgi düzeylerinin saptanması. 17-18 Ekim 2002, Erken Çocukluk Gelişimi ve Eğitimi Sempozyumu, Kök Yayıncılık
- Şanlıer, N. & Ersoy, Y. (2004). Çocuk ve Beslenme. İstanbul, Morpa Kültür Yayınları, 2. Baskı.
- Tekgül, N., G. Özer & M. Aksoy (1985). İlkokul Öğrenci ve Öğretmenlerinin Beslenme Bilgi Düzeyleriyle Bunun Uygulanma Durumu. Beslenme ve Diyet Dergisi, 15, 47-54.
- Walsh C.M., Dannhauser A. & Joubert, G. (2003). Ompact of nutrition education programme on nutrition knowledge and dietary practices of lower socioeconomic communities in the free state and Northern Cape. SAJCN, 16(3): 89-95.
Öz
The research was carried out at to determine the effect of nutrition education given to preschoolers five-six years in Bayramiç, Çanakkale. Experimental and control groups were randomly set, each consisting of 25 children. The nutrition education program on food groups, and positive eating behaviours was given for four weeks. The control group received concurrent knowledge given by their teachers related with the topic. The difference before and after nutrition education obtained by using the same questionnaires and effects of the education were statistically evaluated by using SPSS 10.0. Research results show that; there was a significant increase at the nutrition knowledge levels and behaviours of experimental group of participants when compared to the control group of participants. Thus, it was cleared that nutrition education given to pre-schoolers increased the level of nutrition knowledge of children, and affected their eating behaviours in a positive way
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- American Dietetic Association (2004). Position of the American Dietetic Association: dietary guideliness for healthy children aged 2 to 11 years. Journal of American Dietetic Association, 104: 660-77.
- Aygün, Ç. (1994). Beş-Altı Yaş Okul Öncesi Dönemi Çocukları İçin Geliştirilecek Beslenme Eğitimi Programlarının Çocukların Beslenme ile ilgili Bilgi, Tutum ve Davranışlarına Etkisi. Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü,Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
- Baysal, A. (2000). Genel Beslenme. 10. Baskı, S.146, Hatipoğlu Yayınevi
- Bulduk, S. & Demircioğlu, Y. (2002). Ailelerin çocuklarına doğru beslenme alışkanlıkları kazandırmaya yönelik davranışlarının belirlenmesi üzerine bir araştırma. 17-18 Ekim 2002, Erken Çocukluk Gelişimi ve Eğitimi Sempozyumu, Kök Yayıncılık, Ankara.
- Bulut, B. (1995). Ankara İline Bağlı Kalecik İlçesi ve Köylerinde İlkokul Çocuklarının Beslenme Durumları Üzerine Bir Araştırma. Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
- FAO (1995). Technical Consultation on Food Fortification: Technology and Quality Control. 20 – 23 November, Rome, İtaly.
- FAO/ILSI (1997). Preventing Micronutrient Malnutrition: A Guide to Food-based Approaches. A Manual for Policy Makers and Programme Planners.
- Filiz, S. (1998).Okulöncesi Eğitim Kurumuna Devam Eden 4-6 Yaş Çocuklarının Beslenme Kavramlarının Geliştirilmesinde Öğrenme Evresi Yönteminin Etkisi. Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
- Gibson, E.L., J. Wardle ve C. F. Watts (1998). Fruit and Vegetable Consumption, Nutritional Knowledge and Belief in Mother and Children. Appetite 31:2, S. 205-228.
- Hasipek, S. ve M. S. Sürücüoğlu (1994). Ülkemizde Okul Öncesi Çocuklarda Görülen Beslenme Sorunları ve Beslenmenin Önemi. 10. Ya-Pa Okul Öncesi Eğitim Yaygınlaştırılması Semineri, Ya-Pa Yayınları, Ankara.
- Işıksoluğu, M. (1998). Çocuk Beslenmesi, Beslenme. Devlet Kitapları, 11. Baskı, İstanbul.
- Kasnakoğlu, H. & D. Ülgüray (2003). Ulusal Gıda ve Beslenme Stratejisi Çalışma Grubu Raporu. İktisadi Sektör ve Koordinasyon Genel Müdürlüğü, Devlet Planlama Teşkilatı, No: 2670, Ankara.
- Kaya, M. (1999).Ana-Baba Eğitimi Destekli Beslenme Eğitiminin 3-6 Yaş Grubu Çocukların Beslenme Bilgisi ve Davranışlarına Etkisi. Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
- Merdol, T. K. (1999). Okul Öncesi Eğitim Veren Kişi ve Kurumlar için, Beslenme Eğitim Rehberi. Özgür Yayınları, İstanbul.
- Powers, A.R., Struempler B.J., Guarino A. & Parmer S.M. (2005). Effects of nutrition education program on the dietary behavior and nutrition knowledge of second-grade and third grade students. Journal of School Health, 75(4): 129- 33.
- Rao, B. S. (2002). Approaches to intervention among children and adolescents. Nutrition Reviews, 60(2): 118-25.
- Sağlık Bakanlığı & Hacettepe Üniversitesi (2004). Türkiye’ye Özgü Beslenme Rehberi. Ankara.
- Şanlıer, N. & Yabancı, N. (2002). 5-6 yaş çocukların beslenme alışkanlıkları ve anne ile çocukların beslenme bilgi düzeylerinin saptanması. 17-18 Ekim 2002, Erken Çocukluk Gelişimi ve Eğitimi Sempozyumu, Kök Yayıncılık
- Şanlıer, N. & Ersoy, Y. (2004). Çocuk ve Beslenme. İstanbul, Morpa Kültür Yayınları, 2. Baskı.
- Tekgül, N., G. Özer & M. Aksoy (1985). İlkokul Öğrenci ve Öğretmenlerinin Beslenme Bilgi Düzeyleriyle Bunun Uygulanma Durumu. Beslenme ve Diyet Dergisi, 15, 47-54.
- Walsh C.M., Dannhauser A. & Joubert, G. (2003). Ompact of nutrition education programme on nutrition knowledge and dietary practices of lower socioeconomic communities in the free state and Northern Cape. SAJCN, 16(3): 89-95.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Research Article |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Ağustos 2005 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2005 Sayı: 14 |