LİSANSÜSTÜ ÖĞRENCİLERİN NİTEL ARAŞTIRMA METODOLOJİSİNE İLİŞKİN ALGILARI

Yıl 2007, Sayı: 17, 469 - 485, 01.02.2007

Ahmet Saban

Öz

Ülkemizde “eğitim bilimleri” ve “öğretmen eğitimi” alanlarında gerçekleştirilen bilimsel çalışmaların ancak çok az bir kısmınitel araştırma geleneği içinde yürütülmektedir. Bu çalışmanın temel amacı, “Nitel araştırma Yöntemleri” dersini alan 21 yüksek lisans öğrencisinin nitel araştırma metodolojisine ve bu metodolojinin öğretimine ilişkin algılarınıortaya çıkarmaktır. Araştırmanın verileri, “açık-uçlu sorulardan oluşan bir anket” vasıtasıyla toplanmışve “içerik analizi tekniği” kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırmanın bulgularına göre: 1 Öğrenciler dersin projeler yoluyla işlenmesi hakkında “olumlu görüş” bildirmişlerdir. 2 Öğrenciler “nitel araştırmacı” hakkında 18 adet farklımetafor üretmiştir “dedektif”, vb . 3 Öğrenciler nitel araştırmaya ilişkin bir dersin öğretmen yetiştirme programlarında yer almasının “önemli” olduğunu düşünmektedir. 4 Nitel araştırma metodolojisinin öğretimini amaçlayan bir ders, ilki “teori” ikincisi de “uygulama” ağırlıklıolacak şekilde en az iki dönemden oluşmalıdır.

Anahtar Kelimeler

Nitel araştırma metodolojisinin öğretimi, Lisansüstü öğrenci algıları

Kaynakça

• Alkış, S. & Güleç, S. (2004). İlköğretim öğrencilerinin Sosyal Bilgiler dersi coğrafya konularına yönelik görüşlerinin içerik analizi. XII. Eğitim Bilimleri Kongresi Bildirileri (Cilt I, s. 315–337). Ankara: GÜ Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Altun, S. A. & Kirkit, G. (2005). Okul yöneticilerinin basındaki imajı. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 41, 25–46.
• Aybek, B. (2003). Sokakta çalışan çocukların eğitim, aile ve çalışma yaşamına yönelik sorunları üzerine bir araştırma. Eğitim Araştırmaları, 10, 46–56.
• Aydın, B. (2004). Disiplin sorunları ve çözüm yöntemleri konusunda öğretmenlerin görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 39, 326-337.
• Aykut, A. (2004). Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitimde Bilime Katkı Lisansüstü Eğitim Sempozyumu sürecinde bir örnek olay değerlendirmesi. Eğitim Araştırmaları, 14, 62–69.
• Blank, G. (2004). Teaching qualitative data analysis to graduate students. Social Science Computer Review, 22, 187-196.
• Breidenstein, A., Liberatore, I., Lioi, T., Miro, E., Weber, S., & Stoeck, S. (2001). Outcomes of preservice teachers’ qualitative research. Clearing House, 74, 141-144.
• Cobb, A. K. & Hoffart, N. (1999). Teaching qualitative research through participatory coursework and mentorship. Journal of Professional Nursing, 15, 331- 339.
• Çolak, A. & Uzuner, Y. (2004). Zihin özürlü çocukların okuma yazma öğrenmeleri ve özel eğitim öğretmenleri: Yarı yapılandırılmış görüşme araştırması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 4, 241–270.
• Çepni, S. (2003). Fen alanları öğretim elemanlarının sınav sorularının bilişsel düzeylerinin analizi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 3, 65–84.
• Demirci-Katırancı, M. (2004). İlköğretim öğrencilerinin sanatsal yönelimlerinin belirlenmesi. Eğitim Araştırmaları, 14, 112–118.
• Dikmenli, M., Çardak, O., & Türkmen, L. (2002). Hayvan nedir? İlköğretim öğrencilerinin alternatif kavramları. SÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 13, 207–222.
• Ekiz, D. (2003). Öğretmen adaylarının öğretim elemanları ve dersler hakkındaki olumsuz algılarının tespit edilmesi: Etnografik bir araştırma. Eğitim Araştırmaları, 12, 91–103.
• Ersoy, A. (2005). İlköğretim bilgisayar dersindeki sınıf yerleşim düzeni ve öğretmen rolünün yapılandırmacı öğrenmeye göre değerlendirilmesi. TOJET, 4(2). (Erişim: http://www.tojet.net/articles/4420.doc).
• Ersoy, A. & Yaşar, Ş. (2003). İlköğretim 4. ve 5. sınıf öğrencilerinin internet kullanma durumları. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 1(4), 401–425.
• Gülbahar, Y. (2005). Web-destekli öğretim ortamında bireysel tercihler. TOJET, 4(2). (Erişim: http://www.tojet.net/articles/429.doc).
• Güven, İ. (2004). Sosyal Bilgiler alanı öğretmen adaylarının okul uygulamalarına yönelik görüşleri üzerine nitel bir araştırma. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 4, 271–300.
• Işıkoğlu, N. (2005). Eğitimde nitel araştırma. Eğitim Araştırmaları, 20, 158- 165.
• Kabapınar, Y. (2005). Öğrencilerin gözünden Sosyal Bilgiler derslerinde gerçekleştirilen empati etkinliklerini değerlendirmek: Bakalım öğrenciler neler düşünüyor? Eğitim Araştırmaları, 18, 97–114.
• Kiraz, E. (2001). Aday öğretmen-rehber öğretmen etkileşimi: Mesleki gelişimde diğer boyut. Eğitim Araştırmaları, 5, 85–92.
• Rifkin, S. B. & Hartley, S. D. (2001). Learning by doing: Teaching qualitative methods to health care personnel. Education for Health, 14, 75-85.
• Sadık, F. (2003). Okul öncesi sınıflarda gözlenen problem davranışlar ve bu davranışlarla baş etmede öğretmenlerin kullandıkları yöntemler. Eğitim Araştırmaları, 13, 88–97.
• Teixeira, F. M. (2000). What happens to the food we eat? Children’s conceptions of the structure and function of the digestive system. International Journal of Science Education, 22, 507-520.
• Türnüklü, A. (2000). Türk ve İngiliz ilköğretim öğretmenlerinin sınıf içi davranış yönetim stratejilerinin karşılaştırılması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 23, 449–466.
• Ünver, G. (2003). Öğretmenlik uygulamasında işbirliği: Bir durum çalışması. GÜ Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23, 87–100.
• Yaman, H., Toluk, Z., & Olkun, S. (2003). İlköğretim öğrencileri eşit işaretini nasıl algılamaktadırlar? HÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 24, 142–151.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2005). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.