YÖNETİCİADAYI ÖĞRETMENLERİN ÖZYETERLİK ALGILARI VE EPİSTEMOLOJİK İNANÇLARININ İNCELENMESİ

Yıl 2008, Sayı: 20, 437 - 446, 01.08.2008

Hüseyin Izgar Bülent Dilmaç

Öz

Bu çalışmanın amacı, yönetici adayıöğretmenlerin öz yeterlik algılarıve epistemeolojik inançlarının farklıdeğişkenler açısından incelenmesidir. Araştırmada veri toplama aracıolarak, Schommer 1990 tarafından geliştirilen ve Deryakulu ve Büyüköztürk 2002 tarafından Türkçe’ye uyarlanıp geçerlik ve güvenirlik çalışmasıyapılan “Epistemolojik İnançlar Ölçeği” ile Schwarzer, Schmitz ve Daytner 1999 tarafından Bandura’nın Kuramıtemel alınarak geliştirilmişolan “Öğretmen öz-yeterlilik algısıölçeği” kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubu üzerinde 2006–2007 ve 2007–2008 öğretim yıllarında Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Yönetimi Teftişi Planlamasıve Ekonomisi tezli ve tezsiz Yüksek Lisans programlarına katılan 138 öğretmenden oluşmaktadır. Çalışma grubu programlara katılan, 138 öğretmenden oluşmaktadır. Araştırmada yönetici aday öğretmenlerin öz yeterlilik algısıile epistemolojik inançlarıarasındaki ilişki incelenmiş. Ayrıca yönetici adayıöğretmenlerin öz yeterlilik algılarıile epistemolojik inançlarının cinsiyet ve okul türü değişkenine göre farklılaşıp farklaşmadığına bakılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Epistemolojik İnançlar, Öz yeterlik Algıları, Yönetici Aday Öğretmen

Kaynakça

• Allinder, R. (1994). The relationship between efficacy and the instructional practices of special education teachers and consultants, Teacher Education and Special Education 17, pp. 86–95.
• Altunçelik, A., Yaman. S. ve Koray, Ö. (2005). Öğretmen Adaylarının Öz Yeterlik İnanç Düzeyleri Ve Problem Çözme Becerileri Üzerine Bir Araştırma (Kastamonu İli Örneği). Kastamonu Eğitim Dergisi, Cilt:13 No:1 93-102
• Aydoğan, D. (2008). Akademik Erteleme Davranışının Benlik Saygısı, Durumluluk Kaygı ve Öz Yeterliliği İle Açıklanabilirliği. Ankara: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü Yayınlamamış Yüksek Lisans Tezi
• Bandura, A. (1986) Social Foundations of Thought and Action: A Social Cognitive Theory (Englewood Cliffs, NJ: Prentice-Hall)
• Bandura, A. (1997) Self-efficacy: The Exercise of Control (New York: Freeman)
• Bandura, A. (2002). Self-Efficacy in Changing Societies. New York: Cambridge University Pres.
• Banks, C. C., (2005). Preservice Teachers’ Personal Epistemological Beliefs in Relation to Their Beliefs in the National Council of Teachers of Mathematics’ Principles and Standarts for School Mathematics. Unpublished Doctoral Dissertations. University of Northern Colorado.
• Cass, D., C. Wood, M. Ingram, Edwin, L. (2003). Career Development Interventions Academic Self-Efficecy and Motivation: A Pilot Study. National Resarch Center for Career an Technical Education University of Minnesto.
• Çakır, Ö. Kan, A., & Sünbül, Ö. (2006). Öğretmenlik meslek bilgisi ve tezsiz yüksem lisans programlarının tutum ve özyeterlik açısından değerlendirilmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2, (1), 36-47.
• Çelik, V. (2000) Eğitimsel Liderlik, Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Deryakulu, D. ve Büyüköztürk, Ş. (2002). Epistemolojik İnanç Ölçeğinin Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması. Eğitim Araştırmaları, 8, 111–125
• Deryakulu, D. (2004). “Epistemolojik İnançlar”. Eğitimde Bireysel Farklılıklar. (Ed Y. Kuzgun& D. Deryakulu). Ankara: Nobel Yayınevi.
• Gerçek, C. Yılmaz, M. Köseoğlu, P ve Soran, H. (2006). Biyoloji Eğitimi Öğretmen Adaylarının Öğretiminde Öz-Yeterlik İnançları. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, Cilt: 39, sayı: 1, 57-73
• Enochs L. G., and Riggs, I. M. (1990). Further Development of an Elementary Science Teaching Efficacy Belief Instrument: A Preservice Elementary Scale. School Science and Mathematics, 90 (8), 694-706.
• Erişen, Y., & Çeliköz, N. (2003). Öğretmen adaylarının genel öğretmenlik davranışları açısından kendilerine yönelik yeterlilik algıları. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 1, (4), 427-439.
• Gülebağlan, C. (2003). Öğretmenlerin İşleri Son Ana Erteleme Eğilimlerinin, Mesleki Yeterlilik Algıları, Mesleki Deneyimleri Ve Branşları Bakımından Karşılaştırılmasına Yönelik Bir Araştırma. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi Eiğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Hofer, B.K. (2002). Personal epistemology as a Psychological and educational construct: An Introduction. In B.K. Hofer&P.R. Pintrich (Eds), Personal Epistempology: The Psychology of beliefs about knowledge and knowing. Mahwah, NJ: Erlbaum.
• Holschuh, J, P. (2006) Assessing beliefs: the epistemological scenario. Academic Exchange Quarterly
• Kahayaoğlu, M. ve Yangın, S. (2007). İlköğretim Öğretmen Adaylarının Mesleki Özyeterliklerine İlişkin Görüşleri. Kastamonu Education Journal. Vol:15 No:1. 73-84.
• Krows, A. J. (1999). Preservice Teachers’ Belief Systems and Attitudes Toward Mathematics in the Context of a Progressive Elementary Teacher Preparation Program. Unpublished Doctoral Dissertations. The University of Oklohama. Norman, Oklohoma.
• Muis K. M. (2004) Personal Epistemology And Mathematics:A Critical Review And Synthesis Of Research, Review Ofeducational Research, 74,317–377.
• Pajares, F. (1996) Self-efficacy Beliefs in Academic Settings. Review of Educational Research, 66, 543-578
• Schommer, M. (1990). Effects of beliefs about the nature of knowledge on comprehension. Journal of Educational Psychology, 82, 498–504.
• Schunk, D. H. (1994) Self-regulation of Self-efficacy and Attributions in Academic Settings. In D. H. Schunk & B. J. Zimmerman (Eds.), Self-regulation of Learning and Performance: Issues and Educational Implications (Hillsdale, NJ: Erlbaum); 75-99.
• Şahin, A.A.(200). İlköğretim Yöneticilerinin Yeterlilikleri. Eğitrm Yönetim Dergisi. Sayı 22.
• Terzi, A.R. (2005 ). Üniversite Öğrencilerinin Bilimsel Epistemolojik İnançları Üzerine Bir Araştırma. Sosyal Bilimler Dergisi, 298–311.
• Tsaı, C. (2002). “Nested Epistemologies: Science Teachers” Belief of Teaching, Learning and Science”, International Journal of Science Education, s. 24, no.8.
• Yıldırım, A. ve Aslan, B (2008). İlköğretim Okulu Müdürlerinin Yeterlilikleri İle Öğrenme Stillerine İlişkin Bir Araştırma. (Tokat İli Örneği). Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi. C.7 S.24. 238-255.
• Zimmerman, B. J. (2002). Becoming a Self-Regulated Learner: An Overview. Theory Into Practıce. 41 (2), 64-71.
• White, B. C. (2000). Pre-service teachers’ epistemology viewed through perpectives on problematic classroom sitiuations. Journal of Education for Teaching. 26 (3). 279–305.