Eğitsel İnternet Kullanım Özyeterliği İnançları Ölçeğinin Geçerliği ve Güvenirliği

Yıl 2009, Sayı: 21, 461 - 471, 01.02.2009

İsmail Şahin

Öz

Bu çalışmada; öğretmen adaylarının eğitsel internet kullanım öz-yeterlik EİKÖ inançlarına ilişkin bir ölçek geliştirilmiştir. EİKÖ Ölçeği’ni oluşturan 28 adet ölçek maddesi bulunmaktadır. Bu çalışma bulgularıgöstermiştir ki, Cronbach alfa ile hesaplanan güvenirlik katsayısı, ölçek için 0.96 olarak bulunmuştur. Araştırmalarda kullanılabilecek ölçme araçlarıiçin öngörülen güvenirlik düzeyinin 0.70 olduğu Anastasi, 1982; Tezbaşaran, 1997 dikkate alındığında, ölçeğe ilişkin güvenirlik düzeyinin yüksek olduğu görülmektedir. Çalışma grubu, 2008-2009 eğitim öğretim yılında öğrenim gören Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi öğrencilerinden oluşturmaktadır. EİKÖ Ölçeği’nin geçerlik ve güvenirliği için üç farklıçalışma grubu oluşturulmuştur. Ölçeğin yapıgeçerliği için oluşturulan ilk çalışma grubunda öğrenci sayısı367’dir. Öğrencilerin, % 44,1’i 162 bayan, %55,9’u 205 baydır. İkinci çalışma grubu ölçeğin ölçüt bağıntılıgeçerliğini sağlamak için oluşturulmuştur. Çalışma grubundaki öğrenci sayısı326’dır. Öğrencilerin, % 44,7’si 146 bayan, %45,3’ü 180 baydır. Üçüncü çalışma grubu ölçeğin tekrar test güvenirliğini sağlamak için oluşturulmuştur. Bu çalışma grubunun öğrenci sayısı84’dür. Öğrencilerin, % 42,9’u 36 bayan, %57,1’i 48 baydır.

Anahtar Kelimeler

Ölçek geliştirme, Eğitsel internet kullanım, Öz-yeterlik

Validity And Reliability Of Educatıonal Internet Use Self-Efficacy Beliefs Scale

Öz

In this study, a scale regarding preservice teachers’ self-efficacy beliefs in educational internet use is developed. The educational internet use self-efficacy beliefs scale includes 28 survey items. Findings from the current study show that the Cronbach alpha reliability coefficient of the scale is found 0.96. In the literature, the suggested level for the Cronbach alpha reliability coefficient is 0.70. In the light of this fact, it can be concluded that the Cronbach alpha reliability coefficient of the scale is high. The participants of this research study are preservice teachers during the academic year of 2008-2009 in the Ahmet Keleşoğlu College of Education at Selçuk University. To develop the survey, three different study groups are formed. The first group formed for the construct validity includes 367 college students. Of those participants, 44.1% 162 is female and 55.9% 205 male. In the second phase of the study, the data are collected for the criterion-based validity. In this phase, the study group is made up of 326 students, 44.7% 146 female and 55.3% 180 male. The last study group is designed for the test-retest reliability. It includes 84 students. Among those preservice teachers, 42.9% 36 is female and 57.1% 48 male. In the literature, it is stated that students frequently use the Internet for emotional, social, and leisure time, and activities, not for academic or area-specific reasons Young, 1998 . It is also suggested that healthy and effective Internet use is related to psychological maturity and self-efficacy Wang, 2001 . In the present study, self-efficacy beliefs are used to elaborate and extend Bandura’s 1997 general social cognitive theory within the context of educational technology, specifically educational Internet use. This theory consists of two important constructs: self-efficacy beliefs and outcome expectations. Self-efficacy beliefs refer to an individual’s performance capabilities Lent, Brown, & Hackett, 1994 while outcome expectations refer to the expected consequences of an action Bandura, 1997 . In the social cognitive theory, self-efficacy beliefs and outcome expectations are conceptually related. Indeed, they are different constructs. The question of “can I do this?” usually refers to self-efficacy beliefs while the outcome expectation might be determined through the question of “if I do this, what will happen?” It is important to note, “as people develop an affinity for an activity at which they feel efficacious and expect positive outcomes, they form goals for sustaining or increasing their involvement in that activity” Lent et al., 1994, p. 264 . In the current study, self-efficacy beliefs serve as the theoretical framework in the process of the survey development. In the related literature, this construct is titled “self-efficacy” Akkoyunlu, Orhan & Umay, 2005; Deryakulu, Buyukozturk, Karadeniz, & Olkun, 2009 , “self-efficacy beliefs” Akbulut, 2006; Akgün, 2008; Aşkar & Umay, 2001; Orhan & Akkoyunlu, 2003; Köseoğlu, Yılmaz, Gerçek & Soran, 2007 or “self-efficacy perceptions” Akkoyunlu & Kurbanoğlu, 2003 . In this study, the term “selfefficacy beliefs” is preferred to determine preservice teachers’ capability in Internet use for educational purposes. Self-efficacy beliefs are an important factor to find out individuals’ computer use frequency and achievement Cassidy & Eachus, 2002 . The related literature suggests that self-efficacy beliefs positively affect computer use Compeau & Higgins, 1995; Compeau et al., 1999; Hill, Smith & Mann, 1987 . In the beginning of the study, a pool of survey items is formed to evaluate the university students’ self-efficacy beliefs in educational Internet use. For this purpose, several open-ended questions such as “how can the Internet be used better in education?” and “in which activities should students use the Internet?” are asked to 110 students from the Department of Computer and Instructional Technologies. Then, students’ responses are analyzed and ordered from the most repeated to the least. At this stage, the item pool includes 37 attitude sentences. The items are evaluated with the options of “totally measuring”, “somewhat measuring”, or “not measuring” by 8 faculty members from the programs of Computer and Instructional Technology, Curriculum Development, and Psychological Counseling. Next, 28 items are selected since those are labeled “totally measuring” by at least six faculty members. In the educational Internet use self-efficacy survey, the points a participant can get range from 28 and 140 points. Higher scores for the scale indicate higher perceived self-efficacy beliefs in use of the Internet for instructional purposes. The survey items are in a sentence structure. The survey items are answered by means of a Likert type scale with five response choices including “1=not qualified,” “2=somewhat qualified,” “3= qualified,” “4=quite qualified,” and “5=completely qualified.” To test the construct validity of the educational Internet use self-efficacy survey, the factor validity is examined using exploratory factor analysis EFA . EFA is used to verify whether the survey items for each subscale successfully measure each variable. The Kaiser-Meyer-Olkin KMO measure of sampling adequacy and Bartlett’s Test of Sphericity BTS are applied to the data prior to factor extraction to ensure the characteristics of the data set are suitable for EFA. Since the KMO and BTS results indicate the data satisfy the psychometric criteria for factor analysis, the EFA is performed. In the EFA, three eigen values higher than 1 are determined. Then, the scree plot for a factor analysis of the survey items is analyzed. Following the first factor, the graph line shows a sudden drop. This result suggests the presence of only one factor; in fact, the first factor alone explains 53.7% of the total variance. The eigen value 15.045 of the first factor is about 8 times larger than the one 1.822 of the second factor. As part of the survey development effort, a research study is carried out for the criterion-related validity. The participants’ grades in computer classes and GPAs are obtained from the administration office of the college and matched with the survey data. Then, the correlations between the scores from each subscale and the corresponding grades are analyzed. All positive correlations between the scale scores and the grade points are statically significant showing the discriminant validity of the survey developed. Also, the test-retest reliability of the TPACK survey is checked. The questionnaire is administered twice with an interval of three weeks between the two stages of administration. After the survey is administered twice, a reliability coefficient is determined as 0.812 p < 0.01 . Overall, this finding confirms the test-retest reliability of the survey.

Anahtar Kelimeler

Scale development, Educational internet use, Self-efficacy

Kaynakça

• Akbulut, E. (2006). Müzik öğretmeni adaylarının mesleklerine ilişkin öz yeterlik inançları. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3 (2), 34-44.
• Akgün, Ö. E. (2008). Bilgisayar Öz-yeterlik İnançları. Bilişim Teknolojileri Öğretiminde Sosyo- psikolojik Değişkenler (Editör: D. Deryakulu), 1-32. Ankara: Maya Akademi.
• Akkoyunlu, B. (2002). Öğretmenlerin internet kullanımı ve bu konudaki öğretmen görüşleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22, 1-8.
• Akkoyunlu, B., & Kurbanoğlu, S. (2003). Öğretmen Adaylarının Bilgi Okuryazarlığı ve Bilgisayar Öz- Yeterlik Algıları Üzerine Bir Çalışma. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24, 1-10.
• Akkoyunlu, B., Orhan, F., Umay, A., (2005). Bilgisayar öğretmenleri için “Bilgisayar Öğretmenliği Öz- yeterlik Ölçeği” Geliştirme Çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29, 1-8.
• Akkoyunlu, B., & Yılmaz, E. (2005). Öğretmen adaylarının bilgi okuryazarlık düzeyleri ile internet kullanım sıklıkları ve internet kullanım amaçları. Eğitim Araştırmaları, 19, 1-4.
• Anastasi, A. (1982). Psychological Testing. New York: Mac Millan Publishing.
• Anderson, K.J. (2001). Internet use among college students: An exploratory study. Journal of American College Health, 50(1), 21-26.
• Aşkar, P. & Umay, A. (2001). İlköğretim matematik öğretmenliği öğretmen adaylarının bilgisayarla ilgili öz-yeterlik inançları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21,1-8.
• Atav, E. , Akkoyunlu, B. , & Sağlam, N. (2006). Öğretmen adaylarının internete erişim olanakları ve kullanım amaçları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 37-44.
• Atıcı, B., & Dikici, A. (2003). İnternet kafelere giden bireylerin öğrenim düzeyleri ile interneti kullanm amaçları arasındaki ilişki. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(2), 129-146.
• Balcı, Ş., & Ayhan, B. (2007). Üniversite öğrencilerinin internet kullanımı ve doyumları üzerine bir saha araştırması. Selçuk İletişim, 5(1), 174-197.
• Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control. New York: Freeman.
• Bayraktar, F., & Gun, Z. (2007). Incidence and correlates of Internet usage among adolescents in North Cyprus. Cyber Psychology &Behavior, 10(2), 191-197.
• Beard, K. W., & Wolf, E. M. (2001). Modification in the proposed diagnostic criteria for Internet addiction. Cyber Psychology &Behavior, 4(3), 377-383.
• Bıkmaz, F. (2006). Fen öğretiminde öz-yeterlik inançları ve etkili fen dersine ilişkin görüşler. Eğitim Araştırmaları . 25, 34-44.
• Bıkmaz, F. H.(2004).Öz yeterlik inançları. Eğitimde Bireysel Farklılıklar. Y.Kuzgun ve D. Deryakulu (Ed.).Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Bonebrake, K. (2002). College students' Internet use, relationship formation, and personality correlates. Cyber Psychology & Behavior, 5(6), 551-557.
• Büyükaslan, A. (2002). Edebiyat araştırmalarında internet. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8, 67-86.
• Cassidy, S., & Eachus, P. (2002). Developing the computer user self-efficacy (CUSE) scale: Investigating the relationship between computer self-efficacy, gender and experience with computers. Journal of Educational Computing Research, 26(2), 133-153.
• Compeau, D., Higgins, C.A., & Huff, S. (1999). Social cognitive theory and individual reactions to computing technology: A longitudinal study. MIS Quarterly, 23(2), 145-158.
• Compeau, D.R., & Higgins, C.A. (1995). Computer self-efficacy: Development of a measure and initial test. MIS Quarterly, 19(2), 189-211.
• Deryakulu, D., Buyukozturk, S., Karadeniz, S. & Olkun (2009). Satisfying and Frustrating Aspects of ICT Teaching: A Comparison Based on Self-Efficacy. International Journal of Behavioral, Cognitive, Educational and Psychological Sciences, 1(1), 39-42.
• Engelberg, E., & Sjoberg, L. (2004). Internet use, social skills, and adjustment. Cyber Psychology & Behavior, 7(1), 41-47.
• Hill, T., Smith, N.D., & Mann, M.F. (1987). Role of efficacy expectations in predicting the decision to use advance technologies: The case of computers. Journal of Applied Psychology, 72(2), 307-313.
• Huang, C. (2008). A brief exploration of the development of internet use for communication among undergraduate students. Cyber Psychology & Behavior, 11(1), 115-117.
• Ju, M.H. (2000). Research on personal characteristics, the behavior of using internet and internet addiction for Taiwanese college study. Master Thesis. Taiwan.
• Kesici, Ş. (2008). Yeni Psikolojik İhtiyaç Değerlendirme Ölçeğinin Türkçe formunun geçerlik ve güvenirlik çalışması: Doğrulayıcı faktör analizi sonuçları. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20, 493-500.
• Köseoğlu, P., Yılmaz, M., Gerçek, C., & Soran, H. (2007). Bilgisayar kursunun bilgisayara yönelik başarı, tutum ve öz-yeterlik inançları üzerine etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (H. U. Journal of Education), 33, 203-209.
• Kuzu, A., Çuhadar, C., & Akbulut, Y. (2007). Reflections of undergraduate students regarding PDA use for instructional purposes. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18, 359-366.
• Lavanco, G., Catania, V., Milio, A., & Romano, F. (2008). Learning and relationships in the cyberspace. Proceedings of World Academy of Science: Engineering & Technology, 28, 473-477.
• Lent, R.W., Brown, S.D., & Hackett, G. (1994). Toward a unifying social cognitive theory of career and academic interest, choice, and performance. Journal of Vocational Behavior, 45, 79-121.
• Liu, X., & Larose, R. (2008). Does using the internet make people more satisfied with their lives? The effects of the internet on college students' school life satisfaction. Cyber Psychology & Behavior, 11(3), 310-320.
• Lopez, F.G., Lent, R.W., Brown, S.D., & Gore, P.A. (1997). Role of social-cognitive expectations in high school students’ mathematics-related interest and performance. Journal of Counseling Psychology, 44(1), 44-52.
• Oral, B. (2004). Öğretmen adaylarının internet kullanma durumları. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 3(10), 1-10.
• Orhan, F., & Akkoyunlu, B. (2003). Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi (BÖTE) Bölümü Öğrencilerinin Bilgisayar Kullanma Öz Yeterlik İnancı ile Demografik Özellikleri Arasındaki İlişki. The Turkish Online Journal of Educational Technology, 2(3), 86-93.
• Orhan, F., & Akkoyunlu, B. (2004). İlköğretim öğrencilerinin internet kullanımları üzerine bir çalışma. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi, 26, 107-116.
• Özcan, N.K., & Buzlu, S. (2007). Internet Use and Its Relation with the Psychosocial Situation for a Sample of University Students Cyber Psychology &Behavior, 10(6), 767-772.
• Paksoy, T., Ürkmez, N.G., & Arıcıoğlu, M.A. (2003). E-ticaretin Kobi’ler tarafından algılanışı ve rekabette bir araç olarak kullanımı: Konya Tarım Makineleri Sanayisi’nde bir uygulama. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9, 539-557.
• Papacharissi, Z., & Rubin, A.M. (2000). Predictors of internet usage. Journal of Broadcasting and Electronic Media, 44(2), 175-196.
• Sahin, I. (2008). From the Social-Cognitive Career Theory Perspective: A College of Education Faculty Model for Explaining their Intention to Use Educational Technology. Journal of Educational Computing Research (JECR), 38 (1), 51-66.
• Scherer, K. (1997). College life on-line: Healthy and unhealthy internet use. Journal of College Student Development, 38(6), 655-665.
• Shaw, L.H., & Gant, L.M. (2002). In defense of the internet: The relationship between internet communication and depression, loneliness, self-esteem, and perceived social support. Cyber Psychology & Behavior, 5(2), 157-171.
• Smith, S.M. (2002). Using the social cognitive model to explain vocational interest in information technology. Information Technology, Learning, and Performance Journal, 20(1), 1-9.
• Suhail, K., & Bargees, Z. (2006). Effects of excessive internet use on undergraduate students in Pakistan. Cyber Psychology & Behavior, 9(3), 297-307.
• Tahiroglu, A.Y., Celik, G.G., Uzel, M., Ozcan, N., & Avci, A. (2008). Internet use among Turkish adolescents. Cyber Psychology &Behavior, 11(5), 537-543.
• Tezbaşaran, A. (1997). Likert Tipi Ölçek Geliştirme Kılavuzu. Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları.
• Tsai, C., & Lin, S.S. (2001). Analysis of attitudes toward computer networks and Internet addiction of Taiwanese adolescents. Cyber Psychology & Behavior, 4(3), 373-376.
• Vural D.E. & Hamurcu, H. (2008). Okul Öncesi Öğretmen Adaylarının Fen Öğretimi Dersine Yönelik Öz-yeterlik İnançları ve Görüşleri. İlöğretim Online, 7(2), 456-467.
• Wang, L., Ertmer, P.A., & Newby, T.J. (2004). Increasing preservice teachers’ self-efficacy beliefs for technology integration. Journal of Research on Technology in Education, 36(3), 231-249.
• Wang, W. (2001). Internet dependency and psychosocial maturity among college students. International Journal of Human Computer Studies, 55(6), 919-938.
• Weiser, E.B. (2001). The functions of Internet use and their social and psychological consequences. Cyber Psychology & Behavior, 4(6), 723-743.
• Weisskirch, R.S., & Murphy, L.C. (2004). Friends, porn, and punk: Sensation seeking in personal relationships, Internet activities, and music preference among college students. Adolescence, 39(154), 189
• Yılmaz, M., Köseoğlu, P., Gerçek, C., Soran, H., (2004). Öğretmen Öz-Yeterlik Ölçeği İnancı. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim Dergisi, 58.
• Yıldırım, S., & Bahar, H.H. (2008). Eğitim fakülteleri öğrencileri ile meslek yüksek okulu öğrencilerinin internete karşı tutumları (Erzincan Üniversitesi örneği). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20, 653-663.
• Young, K.S. (1998). Internet addiction: The emergence of a new disorder. Cyber Psychology and Behavior, 1(3), 237-244.