Şirket İçi Girişimcilik: Adana’daki Sanayi Kuruluş Yöneticileri Üzerine Bir Araştırma

Yıl 2011, Sayı: 25, 273 - 283, 01.02.2011

İrfan Yazıcıoğlu Alev Sökmen Alptekin Sökmen

Öz

Günümüzde işletmelerin varlıklarınıdevam ettirebilmeleri ve sürekli değişen pazar koşullarına kendilerini adapte edebilmeleri, yüksek girişimcilik yeteneği gerektirmektedir. Mevcut çalışma ile işletmelerin orta ve üst kademelerinde görev yapan yöneticilerin, girişimcilik davranışyönelimlerinin ve bu yönelimlerin demografik faktörler yaş, cinsiyet, medeni durum, eğitim ve çalışma süresi açısından farklılık gösterip göstermediğinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda Adana Sanayi Odasına kayıtlıilk 10 işletmede ASO sıralamasına göre görev yapan 397 orta ve üst kademe yöneticiye yönelik araştırma gerçekleştirilşmiştir. Örneklem grubundan verilerin toplanmasında, anket formu kullanılmıştır. Anket formunun hazırlanmasında 21 ifadeden oluşan “Girişimci DavranışYönelim Ölçeği” kullanılmıştır. Ölçekteki 21 ifade, girişimcilik davranışınıyenilikçilik, özgüven, kendini kontrol ve başarıisteği alt boyutlarında ölçmektedir. İfadelerin örneklem grubuna uygunluğunu test etmek için faktör analizi yapılmıştır. Verilerin analizinde aritmetik ortalama hesaplamalarıve regresyon analizi kullanılmıştır. Analiz sonucunda yöneticilerin genel girişimcilik ortalamasıyüksek bulunurken, alt boyutlardan yenilikçilik boyutunun diğer boyutlara oranla daha yüksek düzeyde olduğu tespit edilmiştir. Girişimci davranışyönelimi alt boyutlarıkapsamında, demografik faktörler açısından da anlamlıfarklılıkların olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Girişimcilik, Girişimci DavranışYönelimi Ölçeği, Adana

Entrepreneurship within Business: A study over the Managers of Industrial Establishments

Öz

An entrepreneur is defined as a person who organizes the production factors such as labour, capital and natural sources and gives action to them. Tekin, 1999; Tuncer, Ayhan and Varoğlu, 2008 . Also, an entrepreneur is defined as a person who always observes the changes in market, finds the demand gaps, builds new demands, notices the changes in demand and adopts the business, gathers all sources and makes investment. They don’t hesitate to compete and take risk, and also don’t avoid taking responsibilities. This process is called as entrepreneurship. Müftüoğlu, 1993; Tutar and Küçük, 2003; Müftüoğlu and Durukan, 2004; Naktiyok, 2004; Küçük, 2005; Yurtsever et al., 2006; Top, 2006; Özdevecioğlu and Cingöz, 2009 . Also, entrepreneur can be defined as a person who finds opportunities in market by taking risks and making innovation and transform them to the profitable business ideas. According to the results of the researches, the features of the successful entrepreneur can be classified as following Golata, 1987; Kuratko ve Hodgetts 1998; Littunen, 2000; Burns, 2001; Müftüoğlu ve Durukan, 2004; Yeniçeri ve İnce, 2005; Döm, 2006 ; imagination, stability, to be able to take the risk, to be sophisticate, to be able to apply the strategies, to find opportunities and evaluate them, to have personnel responsibilities, having mission, vision and self confidence, to be independence, creative, to have proactive personality, emotional intelligence. Therefore, an entrepreneur is provider of change Cunningham and Lischeron, 1991; Kautz, 1991; Naktiyok, 2004; Wickham, 2006 . Methodology The aim of this study is to explore entrepreneurial attitude orientation of medium and top level managers of business. In this scope the answers of following questions were looked into. a What is the level of the entrepreneurial attitude orientation in scope of different dimensions? b Dose the entrepreneurial attitude orientation differ in scope of every dimension in term of demographic factors? The medium and top level managers of first 10 industrial businesses from members of the Adana Chamber of Industry were included sample group of this study. The basic reason of the selection of Adana as research area is their high intention and help. The numbers of the total medium and top managers in 10 top businesses were 397 and respondent of them were 208. The data collected from sample group by research team using the questionnaire form. The questionnaire form was firstly developed by Robinson et al. 2001 and translated to Turkish by different researchers Artan, Yener and Aykol, 2008 . The questionnaire form was comprised of four dimensions which comply with the Robins’ entrepreneurial attitude orientation scale. Likert scale was used in questionnaire form. Because of different place and region are chosen, the reliability and validity tests were applied again. In order to test the convenience of the data, factor analysis was performed. For this reason, Kaise-Meyer-Olkin and Barlett tests carried out. The factors’ KMO convenience was found higher than 0,50 and Barlett test significant p

Anahtar Kelimeler

Entrepreneurship, Entrepreneurial attitude orientation scale, Adana

Kaynakça

• Arikan, S. (2004), Girişimcilik, 2. Baskı, Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Artan, İ. E., M. Yener Ve S. E. Aykol (2008), Girişimcilik Değerleri Ve Girişimcilik Davranışı Yönelimleri Üzerine Bir Araştırma, 16. Yönetim Ve Organizasyon Kongresi, İstanbul Kültür Üniversitesi, 282-288.
• Akyan, E. (2002), Girişimcilik Ve Girişimcilerin Liderlik Davranışları, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kayseri: Erciyes Üniversitesi Sbe.
• Berber, A. (2000), Girişimci Ile Yönetici Profillerinin Karşılaştırılması Ve Girişimcilikten Yöneticiliğe Geçiş Süreci, İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 29 (1), 23-46.
• Brush, C.G.,(1992), Research on Women Business Owners: Past Trends, a New Perspective and Future Directions. Entrepreneurship: Theory and Practice, 16
• Burns, P. (2001), Entrepreneurship And Small Business, Usa: Palgreve Macmillan.
• Chowdhury, S., (2005), Demographic diversity for building an effective entrepreneurial team: is it important?, Journal of Business Venturing. 20, (6), 727-746.
• Cunningham, J. B. Ve J. Lischeron (1991), Defining Entrepreneurship, Journal Of Small Business Management, 29 (1), 45-61.
• Döm, S. (2006), Girişimcilik Ve Küçük İşletme Yöneticiliği, Ankara: Detay Yayıncılık.
• Douglas, E.J., Fitzsimmons, J.R. (2005), “Entrepreneurial Intentions towards Individual vs. Corporate Entrepreneurship”, Paper presented at the SEAANZ 2005. Conference, Armidale, N.S.W., September 2005. http://eprints.qut.edu.au/6488/1/6488.pdf dan 26.11.2011 tarihinde indirilmiştir.
• Ege Sanayici Ve İşadamları Derneği (Esiad) (1996), Ege Bölgesi Yatırımcı Profili, İzmir: Esiad Yayınları, No: 96/Esa-10.
• Fry, F. L. (1993), Entrepreneurship: A Planning Approach, Mineapolis: West Publishing Company.
• Golata, G. (1987), Remembering A Magical Genius, Science, 236, June (19), 1510-1538.
• Göçmen, S. (2007), İşletmelerde Girişimcilik Özelliğini Destekleyen Faktörler: İç Girişimcilik, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Manisa: Celal Bayar Üniversitesi Sbe.
• Hill, C. W. L. (2005), International Business, International Edition, Boston: Mcgraw-Hill Companies Inc.
• Kautz, J. (1999), Entrepreneurship, Www.Entrepreneurs.About.Com/Library/Weekly/1999/N040999.Html.
• Kuratko, F. D. Ve M. R. Hodgetts (1998), Entrepreneurship: A Contemporary Approach, 4th. Edition, New Jersey: The Dryden Press.
• Küçük, O. (2005), Girişimcilik Ve Küçük İşletme Yönetimi, 2. Baskı, Ankara: Seçkin Yayınevi.
• Littunen, H. (2000), Entrepreneurship And The Characteristics Of The Entrepreneurial Personality, International Journal Of Entrepreneurial Behavior And Research, 6 (6), 295-310.
• Morris, H. Ve P. S. Lewis (1991), Entrepreneurship As A Significant Factor In Social Quality Of Life, Journal Of Business Research, 23, 21-36.
• Müftüoğlu, T. (1993), Girişimcilik, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Müftüoğlu, T. Ve T. Durukan (2004), Girişimcilik Ve Küçük İşletme Yöneticiliği, Ankara: Gazi Kitabevi.
• Naktiyok, A. (2004), İç Girişimcilik, İstanbul: Beta Basın Yayın Dağıtım A.Ş.
• Özdevecioğlu, M. Ve A. Cingöz (2009), Sosyal Girişimcilik Ve Sosyal Girişimciler: Teorik Çerçeve, Erciyes Üniversitesi İibf Dergisi, Ocak-Haziran (23), 81-95.
• Parker, S. C. (2010), Intrapreneurship or entrepreneurship? Journal of Business Venturing 26,19–34
• Robinson, P. B. Vd. (1991), An Attitude Approach To The Prediction Of Entrepreneurship, Entrepreneurship: Theory And Practice, 15 (4), 13-31.
• Rutherford, M.W., Holt, D.T. (2003).Corporate Entrepreneurship: An Empirical Look at Innovativeness and Its Antecedents. Southern Management Association 2003 Meeting Proceeding. http://southernmanagement.org/meetings/2003/proceedings/sma2003full.pdf#page=713 den 26.11.2010 tarihinde indirilmiştir.
• Shariff, M. N. M. Ve M. B. Saud (2009), An Attitude Approach To The Prediction Of Entrepreneurship On Students At Institution Of Higher Learning In Malaysia, International Journal Of Business And Management, 4 (4), 129-135.
• Tekin, M. (2004), Girişimcilik Ve Küçük İşletme Yönetimi, Ankara: Damla Ofset.
• Top, S. (2006), Girişimcilik Keşif Süreci, İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş.
• Tuncer, D., D. Y. Ayhan Ve D. Varoğlu (2008), Genel İşletmecilik Bilgileri, 2. Baskı, Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Tutar, H. Ve O. Küçük (2003), Girişimcilik Ve Küçük İşletme Yönetimi, Ankara: Seçkin Yayınevi.
• Wickham, P. A. (2006), Strategic Entrepreneurship, 4th. Edition, U.K.: Prentice Hall Inc.
• Yeniçeri, Ö. Ve M. İnce (2005), Bilgi Yönetim Stratejileri Ve Girişimcilik, İstanbul: Iq Kültür Sanat Yayıncılık.
• Yurtsever, G., C. Atiş Ve Ş. Yurtsever (2006), Girişimcilik, Adana: Karahan Kitabevi.
• Zampetakis, L.A., Beldekos, P., Moustakis, V.S., (2009), Day-to-day’’ entrepreneurship within organisations: The role of trait Emotional Intelligence and Perceived Organisational Support. European Management Journal 27, 165– 175
• Zhang, Z., Zyphur, M., Narayanan, J., Arvey, R..D., Chaturvedi, S., Avolio, B. J., Lichtenstein, P., Larsson, G.,(2009), The genetic basis of entrepreneurship: Effects of gender and personality. Organizational Behavior and Human Decision Processes 110 93–107