Öz
Terör haberleri, ulusal ve uluslararasıgüvenliği tehdit etmesi açısından her zaman haber değeri taşıyan konuların başında yer almıştır. Terör eylemlerine ve bu eylemlerde mağdur olan kişilere ilişkin şehit düşen askerler ya da sıradan vatandaşlar gibi medya temsillerinde kullanılan dil ve haber söylemi önemlidir. Haber medyası, toplumsal olaylarıkamuoyuna yansıtmanın ötesinde, varolan toplumsal güç ve iktidar ilişkilerinin kurulduğu, pekiştirildiği, yeniden üretildiği ve dolaşıma sokulduğu araçlar olarak işlev görmektedir. Bu bağlamda, medya sıklıkla ‘baskın değerleri kutsama’, egemen ideolojinin düşünce ve davranışkalıplarınısunma adına bireyleri toplumsal yapıyla bütünleştirme ve statükonun devamlılığınısağlama stratejisine başvurur. Özellikle devlet kanalıolmasınedeniyle TRT’nin terörizm olgusuna ilişkin, kullandığıhaber dili ve söylemi, statükonun devamlılığıve devletin gücü ve iktidarının sağlanmasıadına dikkat çekicidir. Bu bağlamda çalışmada, özellikle gündemde olan “Demokratik Açılım” sürecinde, TRT’nin geçmişdönemle günümüz arasında, terör ve terör olaylarına ilişkin haber söyleminde herhangi bir değişiklik olup olmadığısöylem analizi yöntemiyle incelenmiştir. Yapılan söylem analiz sonucunda, özellikle demokratik açılım sürecinin sonrasında; demokratikleşme çabalarına yönelik ifadelerin çoğunlukta olduğu, TRT’nin haber söylemlerinde demokratikleşme ve barışortamına ilişkin vurgu yapıldığıve terör haberlerinin şimdiye kadar yaşanan acılara ve kayıplara dayandırılarak nedensellik ilkesi çerçevesinde sunulduğu saptanmıştır. TRT’nin haber dili ve söylemi toplumsal uzlaşıya çağrımekanizmasıgibi işlemekte, terör sorununa ilişkin belirli söylemsel oluşumlarıyinelemekte ve çağrışımsal olarak söylemsel bir düzeneği oluşturmaktadır. Ancak haber metinlerinde demokratik açılım süreci sonrasında barışortamıiçin toplumsal uzlaşıya ve sağduyuya yapılan vurgunun daha fazla olduğu ortaya çıkmıştır. Özetle demokratik katılım süreci öncesinde daha çok durum tanımısınırlılığında kalan terör haberleri söylemlerinin , demokratik katılım sürecinin başlamasıyla, barış, sağduyu ve toplumsal uzlaşım söylemlerinin öne çıkartılarak değiştiği bulgulanmıştır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Althusser, L. (1978) İdeoloji ve Devletin İdeolojik Aygıtları, İstanbul: İletişim Yayınları
- Avşar, Z. (2009) “Terörizmle Mücadele Stratejisi İçinde Medyanın Yeri Ne Olmalı?”, Terör ve Haber Söylemi, Ed: Mustafa-Tülay Şeker, İstanbul:Literatürk
- Aytaç, Önder ve Bal, İhsan, (1996), “Medya ve Terörizm”, Yeni Türkiye Dergisi, Medya Özel sayısı, 1996/12
- Canbulat, O.(2006) “Televizyonda Devlete İlişkin Haberlerin Söylemine Eleştirel Bir Bakış”, yayınlanmamış doktora tezi, Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
- Çoban, B. (2003). “Söylem, İdeoloji ve Eylem: İktidar ve Muhalefet Arasındaki Mücadeleyi Çözümleme Denemesi”, Söylem ve İdeoloji, Haz: Barış Çoban, Zeynep Özarslan, İstanbul: Su Yayınları
- Dursun, Ç. (2001). Tv Haberlerinde İdeoloji, Ankara: İmge Kitabevi
- Faırclough, N. (2003). “Dil ve İdeoloji,” Çev: B. Çoban, Söylem ve İdeoloji, Haz: Barış Çoban, Zeynep Özarslan, İstanbul: Su Yayınları
- Gramsci A. (1997) Hapishane Defterleri, 3. Baskı, Çev: Adnan Cemgil, İstanbul: Belge Yayınları
- İnal, A. (1995). “Yazılı Basın Haberlerinde Yapısal Yanlılık Sorunu”, Toplum ve Bilim, Sayı:67, Ankara
- İnal, A. (1996) Haberi Okumak, İstanbul: Temuçin Yayınları
- İnal, A. (1997) “Haber Metinlerine Eleştirel Bir Bakış: Temel Sorunlar ve Örnek Çalışmalar”, A.Ü.
Öz
Terror news are always leading subject matters in newsworthy subjects since they threaten national and international security. Language and news discourse which are used in media representations related with terrorist actions and people who are victims of these actions about martyrs or ordinary people are very important. Beyond reflecting social events ro public opinion news media has a function of establishing, confirmingi reproducing and circulating existing social powers and government relationships. Within this context media frequently uses “blessing dominant forces”, integrating individuals with social structure for presenting dominant ideology’s ideas and attitude forms. Especially; since TRT is public television news language and discourse of TRT related with terrorism fact is striking for durability of status quo and providing governency Within this context, especially in recent “democratic opening out” period, changes, if exist, in discourse of TRT related with terror and terrorist events between past and present timne have been anlaysed with discourse analysis method. It is necessary to analyse the language used in news in order to understand the way dominant discourses in news texts are made. Certain codes and professional values that are dominant within an industrial structure are used in the language of news. A dominant way of discourse is developed via news texts by using these codes. The most important linguistic characteristic of news is that the news texts use the daily language both in written and audio-visual media. However, this daily language is transformed into various styles of linguistic use during the production process of news texts. Especially in terror news that threatens the national security, media demonstrates a similar position close to one another. It is possible to observe a structured and rooted language in the Turkish media within the news regarding the actions of PKK. For example, there isn't any certainty upon terrorism-related concepts in the terminology. Such words as “terrorist”, “guerilla”, “attacker”, “urban guerilla”, “partisan” and “urban terrorist” are used by the media. Passive sentence structure is dominant in editing of both conflicts and operations in terror news. Common ground of terror-related news is that they involve a way of addressing that calls people to common sense in view of close fights and deaths. In terror-related news that has a language covering up the violence taking place in the region, a linguistic structure that aims not to aggravate the conflicts. In news samples, we encounter word and sentence structures where governmental security forces are active in law and order related cases. When these bodies represented as the active subject are convinced as being associations to be trusted by the society
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Althusser, L. (1978) İdeoloji ve Devletin İdeolojik Aygıtları, İstanbul: İletişim Yayınları
- Avşar, Z. (2009) “Terörizmle Mücadele Stratejisi İçinde Medyanın Yeri Ne Olmalı?”, Terör ve Haber Söylemi, Ed: Mustafa-Tülay Şeker, İstanbul:Literatürk
- Aytaç, Önder ve Bal, İhsan, (1996), “Medya ve Terörizm”, Yeni Türkiye Dergisi, Medya Özel sayısı, 1996/12
- Canbulat, O.(2006) “Televizyonda Devlete İlişkin Haberlerin Söylemine Eleştirel Bir Bakış”, yayınlanmamış doktora tezi, Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
- Çoban, B. (2003). “Söylem, İdeoloji ve Eylem: İktidar ve Muhalefet Arasındaki Mücadeleyi Çözümleme Denemesi”, Söylem ve İdeoloji, Haz: Barış Çoban, Zeynep Özarslan, İstanbul: Su Yayınları
- Dursun, Ç. (2001). Tv Haberlerinde İdeoloji, Ankara: İmge Kitabevi
- Faırclough, N. (2003). “Dil ve İdeoloji,” Çev: B. Çoban, Söylem ve İdeoloji, Haz: Barış Çoban, Zeynep Özarslan, İstanbul: Su Yayınları
- Gramsci A. (1997) Hapishane Defterleri, 3. Baskı, Çev: Adnan Cemgil, İstanbul: Belge Yayınları
- İnal, A. (1995). “Yazılı Basın Haberlerinde Yapısal Yanlılık Sorunu”, Toplum ve Bilim, Sayı:67, Ankara
- İnal, A. (1996) Haberi Okumak, İstanbul: Temuçin Yayınları
- İnal, A. (1997) “Haber Metinlerine Eleştirel Bir Bakış: Temel Sorunlar ve Örnek Çalışmalar”, A.Ü.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Research Article |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Şubat 2011 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2011 Sayı: 25 |