PLANSIZ SATIN ALMA DAVRANIŞINDA DEMOGRAFİK FARKLILIĞI BELİRLEMEYE YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2015, Sayı: 34, 87 - 94, 01.08.2015

Nihan Özgüven Tayfun

Öz

Tüketici karmaşık yapıda bir varlıktır. Her gün hatta gün içinde bile tercihleri hızlı bir şekilde farklılık gösterebilmektedir. Pazarlamacılar için tüketicinin davranışlarını incelemek büyük önem taşımaktadır. Tüketiciler, satın alma kararlarını bazen önceden planlayarak yapmakta bazen de plansız hareket etmektedir. Tüketici hiç aklında yokken, mağaza içinde dolaşırken, ürünü gördüğünde ihtiyacı olduğunu hatırlayabilir, ürünün fiyatı düştüğü için ya da o anda ürünle ilgili yapılan promosyondan yararlanmak için satın alma kararı verebilir. Tüketiciyi aniden satın alma kararına yönelten, işletme tarafından yaratılan dürtüler vardır. Bu nedenle, tüketici her zaman ihtiyacı olduğunda satın alma yapmamakta, işletmeler de ihtiyaç yaratabilmektedirler. Plansız satın alma, tüketici davranışları konusu içinde, tüketicinin ani bir dürtü ile yapmış olduğu satın almadır. Tüketiciler, özellikle market alışverişlerinde daha fazla plansız satın almaya yönelmektedirler. Plansız satın alma davranışı aniden gerçekleşmektedir. Kuvvetli bir istekle oluşmaktadır. Bu istek, mağaza içinde dolaşırken ortaya çıkmaktadır. Plansız satın alma davranışında ürünlerin etkisi bulunmaktadır. Ürünlerle birlikte tüketicinin kişilik özelliklerinin de plansız satın alma davranışı üzerinde etkisi bulunmaktadır. Bu çalışmanın temel amacı, plansız satın alma davranışlarının demografik özellikler bakımından farklı olup olmadığını irdelemektir. Araştırma, anket yöntemi ile gerçekleştirilmiştir. Anket formu İzmir ilinde uygulanmıştır. Araştırmaya katılacak kişiler kolayda örnekleme yöntemi ile seçilmiştir. Araştırma verilerinin analizinde, güvenilirlik analizi, frekans analizi, ki-kare analizi, t-testi ve ANOVA analizi kullanılmıştır. Analiz bulgularına göre, araştırmada kullanılan ölçek güvenilirdir. Araştırmaya katılan kişiler plansız satın alma yapmaktadırlar. Haftada en az 1 kez gıda alışverişi yapmaktadırlar. Katılımcılar en çok plansız satın alma yapma nedenlerinin fiyat indirimi ve ürünü göründe beğenme olduğunu, en az ise satış elemanlarının etkisi ve mağaza atmosferi olduğunu belirtmişlerdir. Analizlerde, plansız satın alma davranışının cinsiyete göre anlamlı bir farklılık gösterdiği, kadınların erkeklere göre daha fazla plansız satın alma gerçekleştirdikleri sonucuna ulaşılmıştır. Plansız satın alma davranışı meslek ve eğitime göre de anlamlı bir farklılık göstermektedir. Ancak yaş ve gelir değişkenlerine göre anlamlı bir farklılık göstermemektedir.Anahtar Kelimeler: Plansız satın alma, demografik özellikler, tüketici davranışlarıÇalışmanın Türü: Araştırma

Anahtar Kelimeler

Plansız satın alma, demografik özellikler, tüketici davranışları

A Study of Demographic Differences in Impulse Buying Behavior

Öz

Consumer is an asset of complexity. Every day, preferably even during the day can vary quickly. Examine the behavior of consumers is crucial for marketers. Consumers purchasing decisions sometimes acts sometimes make unplanned by planning in advance. When the consumer, never mind wander in the store, you can remember that they need the product on, because the product's price drops or purchase to take advantage of the promotion made about the product at the time the decision may give. Which led to the decision to purchase consumer suddenly has the urge created by business. Therefore, consumers are always needed when making a purchase, businesses can also create a need. Unplanned purchase, consumer behavior in the subject is the consumer's purchase is made with a sudden urge. Consumers, especially in developing countries tend to buy more unplanned grocery shopping. Unplanned purchasing behavior is realized suddenly. Unplanned purchasing behavior is composed of a strong desire. This request arises when browsing in the store. There is a impact of product in unplanned purchasing behavior. The consumer's personality traits with the products also has an impact on the buying behavior of unplanned. The main aim of this study is investigating whether impulse buying behavior and demographics differentiate or not. The survey was realized by a questionnaire. The questionnaire was administered in Izmir. People in the study were selected by convenience sampling method. In analysis of the data, reliability analysis, frequency analysis, chi-square analysis, t-test and ANOVA were used. According to the analysis results research scale is realible. The person that participated in the survey behaves unplanned purchasing behavior. They make at least 1 time per week for food shopping. Participants that do not like the look of the causes of price reductions and product to purchase most unplanned, stated that the effect of the atmosphere and store at least the salesperson. In the analysis by gender of unplanned purchasing behavior show that a significant difference, according to the women perform unplanned buying more than men. Unplanned purchasing behavior shows a significant difference according to the profession and education. However, no significant difference according to age and income variables

Anahtar Kelimeler

Impulse buying behavior, demographic, consumer behavior

Kaynakça

• Baron, S.; Wass, K. (1996), “Towards an Understanding of Airport Shopping Behavior”, The International Review of Retail, Distribution and Consumer Research, Vol. 6, No:3, pp. 301-322
• Bayley, G., Nancarrow, C. (1998), “Impulse Purchasing: A Qualitative Exploration of The Phenomenon”, Qualitative Market Research: An International Journal, Vol. 1, No: 2, pp. 99-114
• Coley A., Burgess B. (2003), “Gender Differences in Cognitive and Affective Impulse Buying”, Journal of Fashion Marketing and Management, Vol.7, No. 3, pp. 282-295
• Kalaycı Şeref, (2008), SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri, Asil Yayın Dağıtım, 3. Baskı, , Ankara
• Karbasivar A., Yarahmadi H., (2011), “Evaluating Effective Factors on Consumer Impulse Buying Behavior”, Asian Journal of Business Management Studies, Vol:2, No:4, pp.174-181
• Khan, M. ve Dost, K. (2011), “Rationale and Proclivity of Sales Promotion Influencing The Impulsive Buying Behavior of The Customers: An Experimental Study on Cellular Service Providers in Pakistan”, Interdisciplinary Journal of Contemporary Research in Business, 3(1), pp. 346-362.
• Koç, Erdoğan, (2011), Tüketici Davranışı ve Pazarlama Stratejileri: Global ve Yerel Yaklaşım, 3 Baskı, Seçkin Yayıncılık, İstanbul
• Kollat D. T., Wıllett R.. P., (1967), “Customer Impulse Purchasing Behavior,” Journal of Marketing Research, Vol. 4 (February), pp. 21-31
• Kurtuluş Kemal, (1989) İşletmelerde Araştırma Yöntem Bilimi, İ.Ü. İşletme Fakültesi Yayını, No: 210, İstanbul
• Odabaşı Yavuz, Barış Gülfidan, (2002), Tüketici Davranışı, Mediacat Yayınları, İstanbul
• Park J., Lennon S. J., (2006), “Psychological and environmental antecedents of impulse buying tendency in the multichannel shopping context”, Journal of Consumer Marketing, Vol. 23 Iss: 2, pp. 56– 66
• Rook D. W., (1987) “The Buying Impulse”, Journal of Consumer Research, Vol.14 No:2, pp.189-199
• Sigal T., Ram H., (2012) “Gender differences in brand commitment, impulse buying, and hedonic consumption”, Journal of Product & Brand Management, Vol. 21 Iss: 3, pp.176 - 182
• Stern H., (1962) “The Significance of Impulse Buying Today”, Journal of Marketing, Vol.26, April, pp.59- 62
• Weinberg P., Gottwald W., (1982) “Impulsive Consumer Buying As A Result of Emotions”, Journal of Business Research, Vol.10, Issue 1, pp.43-57
• Yang, D., Huang, K. ve Feng, X. (2011), “A Study of the Factors that Affect the Impulsive Cosmetics Buying of Female Consumers in Kaohsiung”, International Journal of Business and Social Science, Vol. 2, No: 24, USA
• Zuckerman, M. (2000), “Are You Risk Taker? Do You Drink And Drive, Gamble, or Sleep With Strangers? It’s Not Just a Behavior. It’s Personality”, Psychology Today, Vol. 33 No: 6, pp. 52-58