POST OTİSTİK İKTİSAT: İKTİSAT EĞİTİMİ VE NEOKLASİK İKTİSAT ELEŞTİRİSİ

Yıl 2016, Sayı: 35, 35 - 47, 01.02.2016

Yılmaz Aydın

Öz

Neoklasik Teori, 1929 Büyük Buhranı ve ardından Genel Teori’nin yayımlanması ile birlikte Kuhn’cu anlamda bir kriz yaşamış, ancak belirli bir süre sonra bu kriz aşılmış, başka bir deyişle paradigma değişimi gerçekleşmemiştir. Başka bir ifadeyle, Neoklasik Teori, geliştirildiği dönemden itibaren kısa süreli kriz dönemi hariç günümüze kadar “normal bilim” olma özelliğini korumuştur. Literatürde oldukça geniş yer bulan eleştirilere rağmen Neoklasik teori ve bu teorinin çağdaş versiyonları iktisat eğitiminde, özellikle lisans düzeyinde, neredeyse geçerli tek yaklaşım olarak okutulmaktadır. Neoklasik iktisat eleştirisi olarak ortaya çıkan Post Otistik İktisat Hareketi’nin önemli özelliği, iktisat eğitiminin öznesi, teknik anlamda “çıktısı” olarak adlandırılabilecek olan öğrenciler tarafından geliştirilmesiydi. 2000 yılında Fransa’da bir grup iktisat öğrencisi tarafından başlatılan Post Otistik İktisat, anaakım ya da Neoklasik iktisadı eleştiren farklı grupların oluşturduğu bir harekettir. Öğrenciler, yayımladıkları bildirilerde kurgusal dünyalardan kurtulmak istediklerini, matematiğin kontrolsüz kullanımına karşı olduklarını ve iktisattaki yaklaşımlarda çoğulculuk taraftarı olduklarını ifade etmişlerdir. Post Otistik İktisat Hareketine göre mevcut iktisat eğitimi, daha doğrusu iktisat eğitiminin büyük bölümünü kapsayan Neoklasik teori ve Neoklasik teoriden türetilen yaklaşımlar, genel olarak bu beklentileri karşılamaktan uzaktır. Öğrenciler bildirilerinde üniversite eğitiminin iki temel özelliği, derslerin çeşitliliği ve öğrencinin eleştirel düşünce ile eğitilmesi gerekliliğini vurgulamaktadır. Ancak Neoklasik yaklaşımda bunların ikisi de mümkün değildir ve ikincisi çoğu zaman aktif biçimde caydırılmaktadır. Hareketin temsilcileri, Neoklasik teorinin yanısıra Marksist, Keynesyen, Kurumsalcı ya da Evrimci iktisat gibi alternatif teorilerin de öğretilmesi gerektiğini savunmaktadır. Post Otistik İktisat yaklaşımına göre, teknik olarak donanımlı, ancak sosyoloji, tarih ve kendi disiplinlerinin gelişimi anlamında yetersiz iktisatçıların yetiştirilmesinin temel nedeni matematiğin aşırı bir şekilde kullanılmasıdır. Bu çalışmanın amacı, Post Otistik İktisat hareketinin görüşlerini açıklamak ve bu anlamda iktisat eğitiminin belirtilen özelliklerini tartışmaktır. Çalışma Giriş ve Sonuç bölümleri dışında üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde Post Otistik Hareketi’nin ortaya çıkışı ve temel özellikleri açıklanmaktadır. İkinci bölümün konusu Hareket’in eleştirilerinde temel öneme sahip Neoklasik iktisadın eleştirisi yer almaktadır. Üçüncü ve son bölümde iktisat eğitimine ilişkin tartışmalara yer verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Post Otistik İktisat, Neoklasik İktisat, Klasik İktisat, İktisat Eğitimi, Mikro Ekonomi

Post-Autistic Economics: Criticism of Neoclassical Economics and Economics Education

Öz

Neo Classic Theory entered into a crisis in the sense of Kuhn’s approach to the crisis after the 1929 economic crisis and the publication of the General Theory, but after a while this crisis was surpassed and a paradigm change could not be realized. In other words, Neo Classic Theory, with the exception of this short period of crisis became the “normal science”. In spite of many critics existing largely enough in the literature, Neoclassic Theory and its actual versions were educated as the only relevant approach to the economy during the University economy education. The particularity of the Post Autistic Economy Movement as a critic of Neo Classic economy is that it was developed by the students,” who had been the subject of the economy education, technically “output” of this system. Post-Autistic Economics PAE is a movement of different groups of economists critical of the mainstream or neoclassical economics. It was initiated by a group of dissatisfied students of economics in France in 2000. The Students in their petitions declare that they wish to escape from imaginary worlds, they oppose the uncontrolled use of mathematics as an end in itself and they are for a pluralism of approaches in economics. According to the proponents of PostAutistic Economics Movement, the teaching of economics offered by universities today is essentially a reflection of neoclassical theory or similar approaches derived from it. Therefore, it does not generally answer the expectations of students. It has been proposed that two fundamental features of university education should be the diversity of the theoretical approaches introduced in economics courses and the training of students in critical thinking. But under the neoclassical regime in higher education, neither is possible, and often the latter is deliberately discouraged. The members of the movement demand that alternative theories such as Marxian, Keynesian, and institutional and evolutionary economics be taught alongside the neoclassical theory in universities. The Post-Autistic Movement argues that the excessive use of mathematics is responsible for producing economists who are brilliant technically but ignorant of basic facts in sociology, history, and the development of their own discipline. Thus, the aim of this study is to explain of the fundamental suggestions of the Post-Autistic Economics in particular and to discuss the present state of the education of economics in universities in general. This works includes two chapters with an introduction and conclusion. In the first chapter, the creation process of the Post Autistic economy movement and its main characteristics were narrated. The second chapter includes a critic of the Neo Classic economy movement. The last and third chapter is about the debates about economy education

Anahtar Kelimeler

Post-Autistic Economics, Neoclassical Economics, Classical Economics, Education of Economics, Microeconomics

Kaynakça

• Acar, G. T ve Ardıç, K. (2004). Sunuş, K. Ardıç (Der.) Post Otistik İktisat: İçinde 11-21. İstanbul: İFMC İktisat Dergisi Yayınları.
• Acar, G.T. (2008). İktisadı Değiştirmek: Neoklasik İktisada Eleştirel Bir Yaklaşım. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Ackerman, F. (2001). What We Learned in the Twentieth Century, Post-Autistic Economics Newsletter (e-journal), 2001 (8): http://www.paecon.net/PAEReview/wholeissues/issue8.htm (erişim: 204.05.2015).
• Altunöz, U. (2014). Neoklasik İktisadın Eleştirisi: Post Otistik İktisat. Ankara: Efil Yayınevi.
• Ardıç, K. (2001a). Liberal Ekol: Klasik İktisat, İktisat’ın Dama Taşları: Ekoller, Kavramlar, İz Bırakanlar, İ.Ü.İktisat Fakültesi Mezunlan Cemiyeti Yayın Organı, (1): 40-64.
• Ardıç, K. (2001b). İktisat Metodolojisi, İktisat’ın Dama Taşlan:Ekoller, Kavramlar, İz Bırakanlar, İ.Ü.İktisat Fakültesi Mezunları Cemiyeti Yayın Organı, (1): 156-167.
• Ardıç, K. (2003). İktisat ve Matematik, İktisat’ın Dama Taşları: Ekoller, Kavramlar, İz Bırakanlar, İ.Ü.İktisat Fakültesi Mezunlan Cemiyeti Yayın Organı, (3): 236-257.
• Ardıç, K. (2004). Önsöz. K. Ardıç (Der.) Post Otistik İktisat: İçinde 7-9. İstanbul: İFMC İktisat Dergisi Yayınları.
• Ardıç, K. ve Aydın, Y. (2011). İktisat Okulları ve Emek Piyasası. İstanbul: Derin Yayınları.
• Bair, A. (2004). Neoklasik Teoride Biçim ve İçerik. (Çev. G. T. Acar). K. Ardıç (Der.) Post Otistik İktisat: İçinde 144-148. İstanbul: İFMC İktisat Dergisi Yayınları.
• Blaug, M (2002). Economic theory in retrospect, 5. ed., Cambridge: Cambridge University Press.
• Caldwell, B. J. (2004). Temel İktisadi Akıl Yürütmenin Savunusu. (Çev. G. T. Acar). K. Ardıç (Der.) Post Otistik İktisat: İçinde 61-64. İstanbul: İFMC İktisat Dergisi Yayınları.
• Cohn; s. (2003). Common Ground Critiques of Neoclassical Principles Texts, Post-Autistic Economics Review (e-journal), 2003 (18): http://www.paecon.net/PAEReview/issue18/Cohn18.htm (erişim: 23.04.2015).
• Colander, D. (2000). The Death of Neoclassical Economics. Journal of the History of Economic Thought, 22 (2): 127-143.
• Çakır, N. (2001). Neoklasik İktisat, İktisat’ın Dama Taşları: Ekoller, Kavramlar, İz Bırakanlar, İ.Ü.İktisat Fakültesi Mezunları Cemiyeti Yayın Organı, (1): 96-111.
• Çakmak, A. (1997). Ortodoks Makro İktisada Giriş. İstanbul: Bilim Teknik Yayınevi.
• Çütcü, İ. (2014). İktisat Eğitiminin Temel Sorunları ve Çözüm Önerileri: Adıyaman Üniversitesi Üzerine Bir Uygulama, Electronic Journal of Vocational Colleges, Sayı: 1, Cilt: 4, 110-122.
• Devine, C.G. (2007). Psychological Autism, Institutional Autism end Economics. E. Fullbrook (Ed.) Real World Economics: - A Post-Autistic Economics Reader: İçinde 35-44. New York: Anthem Press.
• Dow; s.C. (2001). The Relevance of Controversies for Practice as Well as Teaching, Post Autistic Economics Newsletter (e-journal), 2001 (6): http://www.paecon.net/PAEtexts/Dow1.htm (erişim: 23.04.2015).
• Fine, B. (2004). Sıradışı Bir Disiplin. (Çev. G. T. Acar). K. Ardıç (Der.) Post Otistik İktisat: İçinde 120-122. İstanbul: İFMC İktisat Dergisi Yayınları.
• Fitzgibbons, A. (2000). The Nature of Macroeconomics: İnstability and Change in the Capitalist System, Cheltenham, Northampton: Edward Elgar Publishing.
• Fullbrook, E. (2002). The Post-Autistic Economics Movement: A Brief History. Journal of Australien Political Economy, 50: 14-23.
• Galbraith, J.K. (2002). Can We Please Move Move On? A Note On The Guerrien Debate, Post-Autistic Economics Review (e-journal), 2002 (15): http://www.paecon.net/PAEReview/issue15/Galbraith15.htm (erişim: 27.04.2015).
• Guerrien, B. (1999). Neo-Klasik İktisat. (Çev. E. Tokdemir). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Guerrien, B. (2004a). Standart Mikroekonomiyi Sürdürmeye Değer Bir Neden Var Mı?. (Çev. G. T. Acar). K. Ardıç (Der.) Post Otistik İktisat: İçinde 55-58. İstanbul: İFMC İktisat Dergisi Yayınları.
• Guerrien, B. (2004b). Bir Kez Daha Mikroekonomi Üzerine. (Çev. G. T. Acar). K. Ardıç (Der.) Post Otistik İktisat: İçinde 84-90. İstanbul: İFMC İktisat Dergisi Yayınları.
• Kara, A. (1996). Neoklasik İktisatta Pozitivist Metodoloji: Eleştirel Bir Yaklaşım. Ö. Demir (Der.) İktisatta Yöntem Tartışmaları: İçinde 132-159. Ankara: Vadi Yayınları.
• Keen; s. (2004). Guerrien’in Sorusuna İki Bakış. G. T. Acar (Çev.). K. Ardıç (Der.) Post Otistik İktisat: İçinde 77-79. İstanbul: İFMC İktisat Dergisi Yayınları.
• Lowenberg, A.D. (1990). Neoclassical Economics As a Theory of Politics and Institutions. Cato Journal, 9 (3): 619 – 639.
• Martinas, K. (2004). Fayda Maksimizasyonu İlkesi Gerekli mi? (Çev. G. T. Acar). K. Ardıç (Der.) Post Otistik İktisat: İçinde 95-99. İstanbul: İFMC İktisat Dergisi Yayınları.
• Mcckloskey, D. (2004). Evet, Mikroekonomiyi Sürdürmeye Değer Bir Neden Var. (Çev. G. T. Acar). K. Ardıç (Der.) Post Otistik İktisat: İçinde 82-83. İstanbul: İFMC İktisat Dergisi Yayınları.
• Morrison, R. (2004). Post Otistik İktisat. (Çev. G. T. Acar). K. Ardıç (Der.) Post Otistik İktisat: İçinde 219-221. İstanbul: İFMC İktisat Dergisi Yayınları.
• Neumann, M. (1994). Neoklasik. O. Issing (Der.) Geschichte Der Nationalökonomie: İçinde 255-269. München: Verlag Vahlen.
• Raveaud, G. (2001). Teaching Economics Through Controversies, Post Autistic Economics Newsletter (e-journal), 2001 (5): http://www.paecon.net/PAEtexts/Raveaud1.htm (erişim: 23.04.2015).
• Raveaud, G. (2002). For Guerrien… and beyond, Post-Autistic Economics Review (e-journal), 2002 (13): http://www.paecon.net/PAEReview/wholeissues/issue13.htm (erişim: 27.04.2015).
• Reiß, W. (1997). Mikroökonomische Theorie, 4. Aufl, München: Oldenbourg Verlag.
• Robinson, J. (1984). İktisat Felsefesi. V. Savaş (Çev.). Marmara Üniversitesi Yayın No: 417. İstanbul: Fatih Yayınevi Matbaası.
• Roubini, N. ve S. Mihm (2011). Kriz Ekonomisi: Dünya Ekonomisinin Çöküşü ve Geleceği, I. Tezcan (Çev.). İstanbul: Pegasus Yayınları.
• Ruben, E. (2012). İktisat Öğretimi Üzerine Bir Yazın Taraması, Türkiye Ekonomi Kurumu: Tartışma Metni, 2012 (50): http://www.tek.org.tr/dosyalar/05-RUBEN.pdf, (erişim: 21.04.2015).
• Sapır, J. (2004). Guerrien’in Makalesine Yanıt. (Çev. G. T. Acar). K. Ardıç (Der.) Post Otistik İktisat: İçinde 65-66. İstanbul: İFMC İktisat Dergisi Yayınları.
• Şimşek; s.ve Ş.Cicioğlu (2006). İktisat Eğitiminde Temel Sorunlar ve Öneriler. Türk Ağır Sanayi ve Hizmet Sektörü Kamu İşverenleri Sendikası Dergisi, 20 (3), 17 –29.
• Tutar, E. ve Eren, M.V. (2011). Post Otistik İktisadın 2008 Global Ekonomik Krizine Bakışı: Türkiye İçin Bir Durum Değerlendirmesi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4 (7): 299-314.
• Vanberg, V.J (2005). Der Markt als kreativer Prozess: Die Ökonomik ist keine zweite Physik, Freiburger Diskussionspapiere zur Ordnungsökonomik, 05 (12): http://www.wipo.uni-freiburg.de/dateien/research/folder.2005-09-22.7371202696/05_12bw.pdf (erişim: 28.04.2015).