Kemal Tahir'in Devlet Ana Romanından Hareketle Göre Edatının Söz Dizimindeki Kullanılışı Ve Anlam Özellikleri

Yıl 2016, Sayı: 36, 110 - 118, 01.08.2016

Mustafa Toker Muhsin Uygun

Öz

Türkçede kelimeler üç grupta incelenmektedir: İsimler, fiiller ve edatlar. Edatlar, Türkçenin ilk yazılı kaynaklarından beri cümle kuruluşuna katılan, kelimeler arasında çeşitli anlam ilişkileri kuran görevli kelimelerdir. Bu gramer kategorisi cümle içinde "edat grupları"nı oluşturmakta ve cümlede zarf, sıfat ve isim görevi yapmaktadır. Anlamsal olarak bakıldığında bu kelime türünün cümleye sebep, miktar, durum vb. anlamlar kattığı görülmektedir. Bu çalışmada, Kemal Tahir'in Devlet Ana adlı romanından hareketle, "göre" edatının kullanımı ve cümle içindeki anlam özellikleri ortaya konulmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Söz Dizimi, Edatlar, Göre Edatı, Kemal Tahir, Devlet Ana

The Semantic And Snytactic Features Of The Particle Called; “Göre” With Reference To The Novel Of Kemal Tahir: “Devlet Ana”

Öz

Prepositions, are the words that in change which participate the construction of the sentences since the first written sources. İn the article, preposition is used in the narrow sense. Prepositions in a sentence create a group of prepositions and they take on a task of adverb, adjective and noun in a sentence. Considering semantically, this kind of word gives meaning of reason, quantity, and situation to the sentence. İn this study the use of ‘’according to’’ preposition and its features in the sentence will be put forward with the help of Kemal Tahir’s novel called ‘’Devlet Ana’’

Anahtar Kelimeler

Preposition, “göre” Preposition, Syntax, Kemal Tahir, Devlet Ana

Kaynakça

• Aktan, Bilal (2009), Türkiye Türkçesinin Söz Dizimi, Ankara: Gazi Kitabevi Yayınları.
• Atabay, Neşe; İbrahim Kutluk, Sevgi Özel (1976), Sözcük Türleri I, Ankara: Tdk Yayınları.
• Banguoğlu, Tahsin (2007), Türkçenin Grameri, Ankara: Tdk Yayınları.
• Bilgegil, M. Kaya (1982), Türkçe Dilbilgisi, İstanbul: Dergâh Yayınları.
• Bozkurt, Fuat (1995), Türkiye Türkçesi, İstanbul: Cem Yayınları.
• Delice H. İbrahim (2012), Türkçede Sözdizimi, İstanbul: Kitabevi Yayınları.
• Demir, Tufan (2004), Türkçe Dilbilgisi, Ankara: Kurmay Yayınları.
• Ergin, Muharrem (2000), Türk Dil Bilgisi, İstanbul: Bayrak Yayınları.
• Gencan, Tahir Nejat (2007), Dilbilgisi, Ankara: Tek Ağaç Yayınları.
• Hacıeminoğlu, Necmettin (1992), Türk Dilinde Edatlar, İstanbul: Meb Yayınları.
• Hengirmen, Mehmet (2005), Türkçe Dilbilgisi, Ankara: Engin Yayınları.
• Karaağaç, Günay (2011), Türkçenin Söz Dizimi, İstanbul: Kesit Yayınları.
• Karaağaç, Günay (2013), Dil Bilimi Terimleri Sözlüğü, Ankara: Tdk Yayınları.
• Karaağaç, Günay (2012), Türkçenin Dil Bilgisi, Ankara: Akçağ Yayınları.
• Karahan, Leyla (2013), Türkçede Söz Dizimi, Ankara: Akçağ Yayınları.
• Korkmaz, Zeynep (2007), Türkiye Türkçesi Grameri Şekil Bilgisi, Ankara: Tdk Yayınları.
• Li Yong Song (2004), Türk Dillerinde Sontakılar, İstanbul: Kebikeç Yayınları.
• Özkan Abdurrahman, Toker Mustafa, Aşcı Ufuk Deniz (2016), Türkiye Türkçesi Söz Dizimi, Konya: Tablet Yayınları.
• Özkan, Mustafa; Sevinçli, Veysi (2012), Türkiye Türkçesi Söz Dizimi, İstanbul: Nk Yayınları.
• Özmen, Mehmet (2013), Türkçenin Söz Dizimi, Adana: Karahan Yayınları.
• Tahir, Kemal (2005), Devlet Ana, İstanbul: İthaki Yayınları.
• Üstünova, Kerime (2014), Türkiye Türkçesinde Yapı Kavramı Ve Söz Dizimi İncelemeleri, İstanbul: Sentez Yayınları.