Melendiz Çayı Havzası’nın iklim Özellikleri

Yıl 2017, Sayı: 37, 47 - 58, 01.02.2017

Halil Mesut Baylak

Öz

Araştırmamıza konu teşkil eden Melendiz Çayı Havzası, Tuz Gölü Kapalı Havzası içerisinde yer alır. Melendiz Çayı Havzası, belirlediğimiz 565,2 km²’lik bir alana sahiptir. Melendiz Çayı Havza’sı, kuzeybatı köşesinde dar, güneydoğu istikametine doğru genişleyen üçgene benzer bir şekle sahiptir. Melendiz Çayı Havzası’nda, Köppen’e göre step ikliminde; Thorthwaite formülüne göre ise; yarı kurak, birinci dereceden mezotermal, su fazlası olmayan yahut pek az olan tali iklim tipine ve kontinental şartlara yakın iklim tipine girmektedir. Genel hatlarıyla İç Anadolu karasal iklimi hakimdir. Havzada genel olarak yazlar sıcak ve kurak, kışlar ise soğuk ve yağışlıdır. Kış yağışları genel olarak kar şeklindedir. Sahada yağışın %38’i ilkbahar, %11’i yaz, %21’i sonbahar ve %30’u kış mevsiminde düşmektedir . Melendiz Çayı Havzası’nın iklim özelliklerinin oluşumunda orografik özelliklerin büyük oranda farklılaşmasının etkili olduğu görülmemektedir. Havzanın güney ve doğu kesimindeki yükseltiler iklim elemanlarının değişmesine neden olmaktadır. Yükseltinin artmasına bağlı olarak yağış miktarında artma görülür.Araştırma sahasında yağışların yetersiz olması bitkilerin gelişmesini engellediğinden havza, bitki örtüsü bakımından oldukça zayıftır .Bitki örtüsü yükselti, iklim, toprak ve bakı gibi fiziki çevre faktörleri ile insan etkisi altında şekillenmiştir. Havzanın İç Anadolu karasal iklimi içerisinde yer alması nedeniyle doğal bitki örtüsü genel karakteri bozkırlardan oluşur. Ancak yüksek yerlerde, akarsu boylarında düzensiz ağaçlar ve koruluklar mevcuttur. Dere içlerinde ve düzlük alanlarda meyve bahçeleri bağlar oldukça yaygındır. Turizme açık yerleşim birimleri çevresinde son yıllarda ağaçlandırma çalışmalarına öncelik verilmiş olup Ihlara Vadisi boyunca kavak ve söğütlerden oluşan sık bir örtüye kavuşmuştur. “Melendiz Çayı Havzası’nin iklim Özellikleri ” konulu çalışmada, Araştırma sahasının klimatik özelliklerini coğrafya biliminin metot ve ilkeleri dikkate alınarak ortaya koymak ve havzanın fiziki planlama kararlarına somut katkı sağlamak hedeflenmiştir.

Anahtar Kelimeler

İnformal Öğrenme, Formal Eğitim, Çocuk, Aile, Suç, Medya, Medyadan Suç Taklidi

Climatic Characteristics Of The Basin The Melendiz Stream

Öz

Our investigations revealed that constitute the subject of the Melendiz stream Basin, located within the closed Salt Lake Basin. We specify the melendiz stream basin, with an area of 565.2 km². The Northwest corner of the Basin of the melendiz stream, narrow, extending toward Southeast direction has a similar shape to a triangle. According to the Köppen melendiz stream Basin steppe climate; Thorthwaite according to the formula; semiarid, non-or more first-degree mesothermal, water very few continental climate type and conditions near the secondary climate type. General outline Central Anatolia is dominated by terrestrial climate. Basin in General, summers are hot and dry, winters are cold and rainy. Winter precipitation is in the form of snow in General. In the field of spring precipitation 38%, 11%, summer 21%, and autumn 30% falls in winter months . The melendiz stream orographic features of differentiation of the formation of the climatic characteristics of the basin does not appear to be largely effective.The southern and eastern part of the basin leads to changes in climate elements in the elevations. Of elevation due to the increase in precipitation may result. Research area precipitation are insufficient because it prevents the development of the plants in the basin, is rather weak in terms of vegetation. Climate, soil and vegetation, such as looking at the upgrading of physical environmental factors and human centered under the influence. The reservoir due to take place in Central Anatolia terrestrial climate, natural vegetation is composed of the general character of the steppe. However, high places, Abera in irregular trees and marshlands. Creeks and Plains areas of orchards in bonds is very common. The settlements around open to tourism in recent years has given priority to afforestation work along the Ihlara Valley poplar and willows commonly a drop cloth. "The climate of the basin of the Melendiz stream Properties" in the study, the Research methods and the science of geography, climatic properties of field policies and taking into account the physical planning decisions to contribute concrete basin

Anahtar Kelimeler

The Melendiz Stream Basin, Conrad Formula, De Martonne Formula, Emmons Formula, Köppen, Thorthwaite

Kaynakça

• Aksaray İli Valiliği İl Çevre Müdürlüğü (2005), Çevre Durum Raporu, Aksaray.
• Arıbaş, K. (1995). “Aksaray Ovası Beşeri ve Ekonomik Coğrafyası.” Yayınlanmamış Doktara Tezi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Atiker, M. (1988). “Melendiz Suyu Kanyonu yada Ihlara Vadisi.” Bilim ve Teknik Dergisi, 21 (244) : 44-47.
• BAŞ, Y. (1998). “Aksaray Kent Merkezi ve Yakın Çevresinin Doğal ve Kültürel Değerlerinin İncelenmesi.” Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Çelik, N., & Dönmez, E. (1997). “Ihlara vadisi (Aksaray Florası).” VIII. Uluslararası Biyoloji Kongresi , İstanbul, Turkey, 17-20 Eylül 1996.
• DMİGM (2003), Meteoroloji Bülteni, Ankara.
• Erol, Oğuz. Genel Klimatoloji, Genişletilmiş 5. Baskı, İstanbul, Çantay Kitabevi, 1999.
• Gülkal, Ö. (1999). “Ihlara (Kapadokya) Özel Çevre Koruma Bölgesi ve Yakın Çevresi Örneğinde; Koruma-Kullanma Dengeli Planlamaların Oluşturulmasında Kriterlerin Saptanması.” Doktora Tezi. Çukurova Üniversitesi.
• Ötüken,S.Y. (1990). Ihlara Vadisi. Kültür Bakanlığı Yayınları No:1126,Tanıtma eserleri No:33. Ankara.