TURİZM SEKTÖRÜNDE GRİ İLİŞKİSEL ANALİZ GİA YÖNTEMİYLE FİNANSAL PERFORMANS DEĞERLEMESİ

Yıl 2017, Sayı: 37, 154 - 162, 01.02.2017

Osman Karkacıer Ayşe Elif Yazgan

Öz

Ekonomik kalkınmada önemli bir yere sahip olan turizm sektörü, milli gelir üzerinde yarattığı pozitif etki ve bununla birlikte döviz girişini artırıcı ve istihdam yaratıcı faydalarının yanında etki alanına giren iş kollarının çok olmasından dolayı çoğu sektörü kapsayacak, geniş bir istihdam sahası yaratmaktadır. Bu nedenle turizm sektöründe faaliyet gösteren firmaların finansal performanslarının ölçülmesi idareciler, yatırımcılar ve sektör içinde bulunan diğer firmalar açısından da önem arz etmektedir. Bu çalışma, turizm sektörü içerisinde faaliyet gösteren firmaların finansal performanslarını finansal oranlar yardımıyla değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Bu doğrultuda yapılan çalışmada; Borsa İstanbul’a kayıtlı on turizm firmasının 2015 yılındaki finansal performansları Gri İlişkisel Analiz GİA yöntemi kullanılarak değerlendirilmiştir. Elde edilen bulgular turizm firmalarının finansal performanslarını ölçmede kullanılan finansal oranlardan kaldıraç oranının %69,75 en önemli oran olarak ortaya çıkarmaktayken G firmasının en yüksek performansa sahip olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Çok Kriterli Karar Verme, Gri İlişkisel Analiz, Turizm Sektörü

Financial Performance Assessment In Tourism Sector With Gray Relational Analysis Method

Öz

The tourism sector, which has an important place in economic development, creates a wide employment area which will cover most sectors due to the positive impact on national income and the increase in foreign exchange inflows and employment opportunities. For this reason, measuring financial performance of firms in tourism sector is also important for administrators, investors and other firms in the sector.This study aims to appraise financial performances of firms in tourism sector with the help of financial ratios. In this study, the financial performances of the ten tourism firms traded on the Stock Exchange Istanbul in 2015 were evaluated using the Gray Relational Analysis GIA method.Findings reveal the leverage ratio 69.75% as the most important ratio from the financial ratios used to measure financial performance of tourism firms, while G has the highest performance

Anahtar Kelimeler

Multiple Criteria Decision Making, Grey Relational Analysis, Tourism Sector

Kaynakça

• Bahar, O., Kozak, M. Turizm Ekonomisi, Detay Yayıncılık, 2. Baskı, Ankara, 2008.
• Chen, T. H. (2009). “Performance Measurement Of An Enterprise And Business Units With An Application To A Taiwanese Hotel Chain”, International Journal Of Hospitality Management, 28: 415-422.
• Chen, M. H. (2011). “The Response Of Hotel Performance To International Tourism Development And Crisis Events”, International Journal Of Hospitality Management, 30 (1): 200-212.
• Deng, J. L. (1989). “Introduction to Grey System, Journal of Grey System”, 1(1), 1-24.
• Ecer, F. ve Fatih P.(2014). “Borsa İstanbul’da İşlem Gören Turizm Şirketlerinin Finansal Performanslarının Gri İlişkisel Analiz Yöntemiyle Ölçülmesi”, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, Cilt 25, Sayı 1, Bahar: 35 – 48.
• Hwang, S. N. and Chang, T. Y. (2003). “Using Data Envelopment Analysis To Measurement Hotel Managerial Efficiency Change In Taiwan”, Tourism Management, 24: 357-369.
• Kandır, S. Y., Karadeniz, E., Özmen, M. ve Önal, Y. B. (2008). “Türk Turizm Sektöründe Büyüme Göstergelerinin Turizm Şirketlerinin Finansal Performansına Etkisinin İncelenmesi”, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10 (1): 211-237.
• Kara, O., Çömlekçi, İ., Kaya, V. (2012). “Turizm Gelirlerinin Çeşitli Makro Ekonomik Göstergeler İle İlişkisi: Türkiye Örneği (1992-2011)”, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(1): 75-100.
• Karadeniz, Erdinç, Kahiloğulları, Selda ve Beyazgül, Mehmet (2015). “Konaklama ve yiyecek hizmetleri alt sektörünün finansal performansının karşılaştırmalı tablolar analizi tekniği ile incelenmesi: türkiye cumhuriyet merkez bankası sektör bilançolarında bir araştırma”, I. Avrasya Uluslararası Turizm Kongresi: Güncel Konular, Eğilimler Ve Göstergeler. Mayıs-2015. Konya. S.537-546.
• Karaatlı, M.(2016). “Entropi-Gri İlişkisel Analiz Yöntemleri İle Bütünleşik Bir Yaklaşım: Turizm Sektöründe Uygulama”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, C.21, S.1, s.63-77.
• Kim, W.Gon And Ayoun, Baker (2005). “Ratio Analysis For The Hospitality Industry: A Cross Sector Comparison Of Financial Trends İn The Lodging, Restaurant, Airline And Amusement Sectors”, Journal Of Hospitality Financial Management. 13/1. Article: 26. S. 1- 33.
• Koyuncugil, A. S. ve Özgülbaş, N. (2010). “Türk turizm sektörünün finansal analizi”, 1. Disiplinlerarası Turizm Araştırmaları Kongresi: 27-30 Mayıs 2010 (Nevşehir), 45-64.
• Lee, M. J. And Jang, S. C. (2007). “Market Diversification And Financial Performance And Stability: A Study Of Hotel Companies”, Hospitality Management, 26: 362-375.
• Lin, T., C., And Huang, L.,Y., (2009). “Tourism Competitiveness Evaluation İn Asian Countries Applying Gra And Sensitivity Analysis”, The Journal Of Grey System. S. 269-278.
• Lu, H.S., Chang, C.K., Hwang, N.C., Chung, C.T., (2009), “Grey Relational Analysis Coupled With Principal Component Analysis For Optimization Design Of The Cutting 57 Parameters İn High-Speed End Milling”, Journal Of Materials Processing Technology Sayı. 209, S. 3808–3817.
• Oktayer, N., ve Susam, N. Türkiye’de Turizm Ekonomisi, İstanbul Ticaret Odası, Yayın No:2007-69, 2007.
• Peker, İ. ve Baki, B. (2011). “Gri İlişkisel Analiz Yöntemiyle Türk Sigortacılık Sektöründe Performans Ölçümü”, Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 4/7: 1-18.
• Rodriguez, T. F. E. And Robaina, V. P. (2004). “Outsourcing And Its Impacts On Operational Objectives And Performance: A Study Of Hotel İn The Canary Islands”, Hospitality Management, 23: 287-306.
• Shang, J. K., Hunt, W. T., Lo, C. F. And Wang, F. C. (2008). “E-Commerce And Hotel Performance: Three-Stage Dea Analysis”, The Service Industries Journal, 28 (4): 529-540.
• Sharma, Amit And Upneja, Arun (2005). “Factors Influencing Financial Performance Of Small Hotels İn Tanzania”, International Journal Of Contemporary Hospitality Management, 17(6). S. 504-515.
• Wang, F. C., Hung, W. T. And Shang, J. K. (2006). “Measuring Pure Managerial Efficiency Of International Tourist Hotel İn Taiwan”, The Service Industries Journal, 26: 59-71.
• Wu, W. Y., Hsiao, S. W. And Tsai, C. H. (2008). “Forecasting And Evaluating The Tourist Hotel Industry Performance İn Taiwan Based On Grey Theory”, Tourism And Hospitality Research, 18 (2): 137-152.
• Zhaı, L.Y., khoo, L.P. and Zhong, Z.W. (2009), “Design Concept Evaluation in Product Devolopment Using Rough Sets and Grey Relation Analysis”, Expert System with Applications 36, pp. 7072-7079.