Girişimci Dostu Üniversiteler İndeksi ve Bir Model Geliştirilmesi

Yıl 2018, Sayı: 39, 138 - 150, 01.02.2018

Mahmut Tekin Tahsin Geçkil Özdal Koyuncuoğlu Ertuğrul Tekin

Öz

Neo-liberal eğitim anlayışının üniversiteleri öğrenci odaklı, küresel kalkınmaya uygun eğitimi amaçlayan, girişimci ve yaratıcı insan kaynağı üreten ve buna uygun eğitim programları geliştiren birer kuruma dönüştürdüğü gözlenmektedir. Bu bağlamda üniversitelerin girişimci bir yapıya sahip olup olmadığı yönünden ölçümler yapıldığı da dikkat çekmektedir. Bu ölçümlerin birçok amacı bulunmakla birlikte, öncelikle tüm paydaşların beklentilerini karşılayan rekabetçi, girişimci ve yenilikçi bir üniversite yönetişim sistemi kurularak bu sistemin geliştirilmesini sağlamaktır. Buna paralel olarak yine tüm paydaşların beklentilerini karşılayacak ve bu sistemin geliştirilmesine katkı verecek Girişimci ve Yenilikçi Üniversite İndeksleri oluşturma çabaları da artış eğilimindedir. Üniversite girişimciliğinin ölçümlenmesinin yararlılığı konusunda genel olarak uzlaşı bulunduğu söylenebilir. Bu amaçla Türkiye’de sadece TÜBİTAK tarafından geliştirilen ve yürütülen Girişimci ve Yenilikçi Üniversite İndeksi olarak adlandırılan bir adet İndeks 2012 yılından bu yana kullanılmaktadır. Bu konuda farklı ölçüm araçlarının olması bilimsel olarak yararlı olacaktır. Bu düşünceden hareketle bu araştırmanın amacı, Üniversite girişimciliği konusunda yeni bir indeks geliştirmektir.Ölçek geliştirme aşamasında literatürde yer alan üç fazlı on adımlı yaklaşım benimsenmiştir. Ölçekte yer alabilecek ifadeler literatür ve uzman görüşleri doğrultusunda oluşturulmuştur. Bu aşamada 53 maddelik taslak bir form elde edilmiştir. Bu taslak indeks, alandan uzmanlara gönderilerek uzman görüşü istenmiştir. Elde edilen uzman görüşleri sonrasında Kapsam Geçerlik İndeksi KGİ çalışması yapılmış ve 50 maddenin aday ölçekte kaldığı tespit edilmiştir. Yapı geçerliği açısından Faktör analizi öncesinde Kaiser-Meyer-Olkin katsayısı ve Bartlett testi yapılmış ve Bartlett testi sonucu P

Anahtar Kelimeler

Girişimcilik, Üniversite Girişimciliği, Girişimci Dostu Üniversiteler, Ölçek Geliştirme Çalışması

Entrepreneur-Friendly Universities Index and The Development of A Model

Öz

It is observed that the understanding of neo-liberal education has transformed universities into student centered institutions aiming for an education consistent with global development, generating an entrepreneurial and creative human resource and accordingly developing consistent education programs. In this context, it attracts attention that measurements are conducted to determine whether universities have an entrepreneurial structure. Although these measurements have various objectives, the primary aim is to constitute a competitive, entrepreneurial and innovative university governance system that meets the expectations of all stakeholders and to maintain the development of this system. Correspondingly, efforts for creating Entrepreneurial and Innovative University Indexes that will meet the expectations of all stakeholders and contribute to the development of this system have been on the rise. It can be said that there is a general consensus regarding the effectiveness of measuring university entrepreneurship. In Turkey, only one index named as the Entrepreneurial and Innovative University Index developed and implemented by TUBITAK for this purpose has been used since 2012. The presence of different measurement tools in this regard would be scientifically useful. Based on this thought, the aim of the present study is to develop a new index regarding university entrepreneurship. At the scale development stage, the three-phase and ten-step approach existing in the literature was adopted. The statements that were considered to be included in the scale were created in accordance with the literature and the opinions of experts. At this stage, a draft form consisting of 53 items was obtained. This draft index was sent to experts from the field and their opinions were asked. After obtaining the expert opinions, a Content Validity Index CVI study was conducted and 50 items were found to be left on the candidate scale. For construct validity, the Kaiser-Meyer-Olkin coefficient and the Bartlett tests were performed before the factor analysis, and the result of the Bartlett test was P

Anahtar Kelimeler

Entrepreneurship, University Entrepreneurship, Entrepreneur-friendly Universities, Scale Development Study

Kaynakça

• Altbach, P. G., Reisberg, L. & Rumbley, L. E. (2009). Trends in Global Higher Education: Traking an Academic Revolution. UNESCO 2009 World Conference on Higher Education, France.
• Büyüköztürk, Şener (2002), “Faktör Analizi: Temel Kavramlar ve Ölçek Geliştirmede Kullanımı”, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, Cilt.2002, Sayı:32, Güz, s.470-483.
• Çokluk, Ömay - Şekercioğlu, Güçlü - Büyüköztürk, Şener (2009), Sosyal Bilimler İçin Çok Değişkenli İstatistik SPSS ve Lisrel Uygulamaları, 2. Baskı, Pegem Akademi, Ankara.
• Ekonomik Forum (2012). Girişimci ve Yenilikçi Üniversite Endeksi. http://haber.tobb.org.tr/ekonomikforum/2012/11/042-045.pdf, Erişim tarihi: 01.03.2016.
• Geçkil, T., Tikici, M (2015). Örgütsel Demokrasi Ölçeği Geliştirme Çalışması. Amme İdaresi Dergisi, Cilt 48, Sayı 4, Aralık 2015, s.41-78.
• Gözüm, Sebahat - Aksayan, Seçil (2003). Kültürlerarası ölçek uyarlaması için Rehber II: Psikometrik özellikler ve kültürlerarası karşılaştırma. Hemşirelik Araştırma Dergisi, Cilt.1, Sayı:5, s.3-14.
• Günay, D. (2007). Yirmibirinci Yüzyılda Üniversite. Değişim Çağında Yüksek Öğretim Global Trendler-Paradigmal Yönelimler, (Ed: Coşkun Can Aktan), Yaşar Üniversitesi, İzmir: Birleşik Matbaacılık.
• Grave, B., Hetze, P., Kanig, A. (2013). Gründungsradar 2013 – Wie Hochschulen Unternehmensgründungen fördern. Stifterverband für die deutsche Wissenschaft, Edition Stifterverband – Verwaltungsgesellschaft für Wissenschaftspflege mbH, Essen 2014.
• Kurnaz, Mehmet Altan - Yiğit Nevzat,(2010), “Fizik Tutum Ölçeği: Geliştirilmesi, Geçerliği ve güvenirliği”, Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, Cilt. 4, Sayı:1, s.29-49.
• Küçükcan, T., Gür, B. S. (2009). Türkiye’de Yüksekçöğretim Karşılaştırmalı Bir Analiz. Siyaset Ekonomi Ve Toplum Araştırmaları Vakfı, SETA.
• Lawshe, C. H. (1975). A Quantitative Approach Content Validity. Personnel Psychology, Sayı: 28, s.563-575.
• Odabaşı, Y. (2006). Değişimin ve Dönüşümün Aracı Olarak Girişimci Üniversite. Girişimcilik ve Kalkınma, 1 (1), 2006, 87-104.
• Odabaşı, Y. (2008). Meslektaş Girişimci Üniversite ve Yönetimi, Türk Üniversiteleri İçin Bir Model Önerisi. 2. Girişimcilik Kongresi, Bildiriler Kitabı, 370-378.
• Özer, Y. E. (2011). Model of Entrepreneurial University and Turkey. Uludağ Journal of Economy and Society, 30(2), 85-100.
• Özcan, Kenan -Balyer, Aydın (2013),“Liderlik Oryantasyon Ölçeğinin Türkçeye uyarlanması”, Mersin üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt.9, Sayı:1, s.136-150.
• Polit, D. F., Beck, C. T. (2006). The Content Validity Index: Are You Sure You Know What’s Being Reported? Critiqueand Recommendations. Research in Nursing & Health, 29, 489-497.
• Rinne, R. (2009). The Changing Faces of Higher Education and Inclusion and Exclusion: Nordic Tunes. SANORD 2nd International Conference Inclusion and Exclusion in Higher Education, Rhodes University, Grahamstown, South Africa. Retrieved from http://www.sanord.uwc.ac.za.
• Sakınç, S., Bursalıoğlu, A. S. (2012). Yükseköğretimde Küresel Bir Değişim: Girişimci Üniversite Modeli. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, Cilt 2, Sayı 2, s. 92-99.
• Scherer, Robert F.- Wiebe, Frank A.- Luther, David C. ve Adams, Janet S. (1988), “Dimensionality of Coping: Factor Stability Using the Ways of Coping Questionnaire”,Psychological Reports, Vol.62, No:3,s. 763-770’de aktaran Çokluk, Ömay - Şekercioğlu, Güçlü - Büyüköztürk, Şener (2009), Sosyal Bilimler İçin Çok Değişkenli İstatistik SPSS ve Lisrel Uygulamaları, 2. Baskı, Pegem Akademi, Ankara, s.197.
• Slavec, A., Drnovsek, M. (2012). A Perspective on Scale Development in Entreprneurship Research. Economic and Business Review, 14(1), 43.
• Tekin, M., Geçkil, T.ve Koyuncuoğlu, Ö. (2016) Girişimci ve Yenilikçi Üniversite Endeksinin Unikop Pilot Uygulaması ve Model Geliştirilmesi. Selçuk Üniversitesi BAP Projesi (Proje No. 14401072). Konya
• Tezbaşaran, A. (1996). Likert Tipi Ölçek Geliştirme Kılavuzu. Psikologlar Derneği Yayınları. Ankara.
• Tübitak 2013a, http://www.tubitak.gov.tr/sites/default/files/gyue_2013_bilgi_notu.pdf, Erişim tarihi: 01.03.2016.
• Tübitak 2013b, http://www.tubitak.gov.tr/sites/default/files/gyue_2013_gosterge_seti.pdf, Erişim tarihi: 01.03.2016.
• Yelkikalan, N., Akatay, A., Yıldırım, H. M., Karadeniz, Y., Köse, C., Koncagül, Ö., Özer, E. (2010). Dünya ve Türkiye Üniversitelerinde Girişimcilik Eğitimi: Karşılaştırmalı Bir Analiz. KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 12 (19): 51-59.