Sivil Toplum Kuruluşlarında Halkla İlişkiler ve Sosyal Medya: Türk Kızılayı ve LÖSEV Örneği

Yıl 2019, Sayı: 42, 125 - 141, 01.08.2019

Eda Demir , Ahmet Tarhan , Hayriye Nur Görkemli

Öz

Küreselleşme kavramının ortaya çıkması ve teknolojinin gelişmesi ile hızla değişen medya, kurum ve örgütlerin kendilerini ifade ettikleri, faaliyetlerini duyurdukları, yeni hedef kitlelere ulaştıkları bir ortam haline gelmiştir. Geleneksel medya yerini web 2.0 teknolojilerine ve sosyal medyaya bırakmıştır. Sosyal medya olarak adlandırılan bu mecralar, büyük kitleleri bir araya getirmekte ve kullanıcılarına etkileşimli bir alan sunmaktadır. Kurum ve örgütler sosyal medya sayesinde sahip oldukları hedef kitlelerin yanında farklı hedef kitlelere ulaşma imkânını da yakalamıştır. Bu da kurum ve örgütlere zaman ve maliyet açısından büyük faydalar sağlamıştır. Kurum ve örgütler, sosyal medyayı halkla ilişkiler faaliyetlerini yürütebilecekleri ve kişilere aktarabilecekleri bir mecra olarak aktif bir şekilde kullanmaktadırlar. Bu da kurumlara halka kendileri tanıtma yolunda büyük avantajlar sağlamaktadır. Sivil toplum kuruluşları web 2.0 teknolojilerinin ortaya çıkması ve sosyal medya olgusunun gelişmesiyle bu mecraları hedef kitlelerine ulaşmak için kullanmaya başlamışlardır. Bu ise Sivil toplum kuruluşlarına maliyet, zaman ve tanıtım olarak büyük faydalar sağlamaktadır. Çalışmada sivil toplum kuruluşlarının sosyal ağlardan olan Instagram ve Twitter’ı halkla ilişkiler faaliyetleri açısından nasıl kullandıkları incelenmiştir. Araştırmanın evrenini Türkiye Üçüncü Sektör Vakfı’nın yaptığı bir anket sonucu belirlenen Türkiye’de en çok bilinen 15 sivil toplum kuruluşu oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemi ise yapılan kamuoyu araştırması ile belirlenen 15 sivil toplum kuruluşundan bilinirliği en yüksek olan Türk Kızılayı ve LÖSEV Vakfı seçilmiş ve bu kurumların Instagram ve Twitter hesapları içerik analizi yöntemiyle incelenmiştir. Araştırmanın önemi ise yapılan literatür taraması ışığında çalışmada ele alınan kurumların daha önce herhangi bir çalışmada kullanılmamış olmasıdır. Araştırma bulgularında sosyal ağlardan olan Instagram ve Twitter’ı Türk Kızılayı’nın kamuoyu bilgilendirme amaçlı kullandığı, LÖSEV’in ise bilgilendirme ile birlikte etkileşim kurma amacıyla da yararlandığı belirlenmiştir. Bununla birlikte Türk Kızılayı sosyal medya hesaplarının her ikisini de yaptığı paylaşımlar açısından LÖSEV Vakfından daha aktif bir şekilde kullanıldığı saptanmıştır. Kurumların paylaşım yaparlarken daha çok mesai saatlerini ve gün olarak hafta içini tercih ettikleri de ulaşılan diğer bulgulardan bazılarıdır

Anahtar Kelimeler

Sivil Toplum Kuruluşları, Halkla İlişkiler, Sosyal Medya, Türk Kızılayı, LÖSEV, Instagram, Twitter

Public Relations and Social Media in Non-Governmental Organizations: Case of the Turkish Red Crescent and LOSEV

Öz

With the emergence of the concept of globalization and the development of technology, rapidly changing media, have become an environment where institutions and organizations express themselves and announce their activities. The traditional media has been replaced by Web 2.0 technologies and social media. This media brings together a wide audience and offers an interactive environment for its users. Thanks to social media, institutions and organizations get the chance to reach new target audiences together with existing ones. This has brought great benefits to them in terms of time and cost and now, it is possible to say that they actively use social media as a medium in which they can carry out and conduct public relations activities. This provides institutions with great advantages in introducing themselves to the public. Non-governmental organizations started to use these media channels to reach their target audience with theappearance of web 2.0 technologies and the development of social media. Through social media, non-governmental organizations can offer their activities on a low budget without time and space constraints. This study examined how non-governmental organizations use two of popular social networks Instagram and Twitter for their public relations activities. In a study carried out by Third Sector Foundation of Turkey, the most well-known fifteen non-governmental organizations were determined and in this study, these organizations formed the universe of the research. The most familiar ones among these fifteen non-governmental organizations, The Turkish Red Crescent and LOSEV, were selected as the sample of the study and their Instagram and Twitter accounts were analyzed by using content analysis method. The importance of the research is that the institutions discussed in the study have not been used in any other study in the light of the literature review. The findings of the research showed that social networks Instagram and Twitter were used by Turkish Red Crescent for the purpose of public information, whereas they were used by LOSEV for interacting and public information purposes. When the number of shares are examined, it is found that the Turkish Red Crescent uses its social networks Instagram and Twitter more actively when compared to LOSEV in this two months-long period of time. In general, it can be said that the organizations use social network accounts during working hours and on weekdays

Anahtar Kelimeler

Non-governmental organizations, Public Relations, Social Media, Turkish Red Crescent, LOSEV Foundation, Instagram, Twitter

Kaynakça

• Akar, D. (2018). “Filmlerin Tanıtımında Halkla İlişkiler Aracı Olarak İnstagram Kullanımı: Ayla Filmi Örneği’’, Akdeniz İletişim Dergisi 29, 95-109
• Akar, E. (2009). “Web 2.0 İle Değişen Pazarlama ve Yeni Kuralları”, Pazarlama ve İletişim Dergisi, 8(28), 47-55
• Alikılıç, Ö. (2011). Halkla İlişkiler 2.0 Sosyal Medyada Yeni Paydaşlar Yeni Teknikler, Ankara: Efil Yayınevi
• Aytaç, S. E. & Çarkoğlu, A. (2016). Bireysel Bağışçılık ve Hayırseverlik, İstanbul: Tüsev Yayınları
• Aziz, A. (2014). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri ve Teknikleri, Ankara: Nobel Yayıncılık
• Bat, M. & Vural, Z. B. (2010). “Yeni Bir İletişim Ortamı Olarak Sosyal Medya: Ege İletişim Fakültesine Yönelik Bir Araştırma”, Journal Of Yaşar University, 20(5), 3348-3382
• Briones, L. R., Kuch, B., Broke, F. L., Yan, J. (2011). “Keeping Up With The Digital Age: How The American Red Cross Uses Social Media To Build Relationship”, Public Relations Review, 37, 37-43
• Demirli, C. & Kütük, F. Ö. (2010). “Anlamsal Web (Web 3.0) ve Ontolojilerine Genel Bir Bakış”, İstanbul Ticaret Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 9(18) , 97-107
• Eldeniz, L. (2010). ‘İkinci Medya Çağında Etkileşimin Rolü’ , Filiz Aydoğdu, Ayşen Akyüz(der), İkinci Medya Çağında İnternet, İstanbul: Alfa Yayıncılık
• Haenlein, M. & Kaplan, M. A. (2010). “Users Of The World, Unite! The Challenges Opportunities Of Social Media” Bussiness Horizons, 53, 59-68
• Holtz, S. (2002). Public Relations On The Net, New York: Amacom, Erişim Tarihi (02.12.2018)
• Hyujin, S., Ji Young, K., Sung-Un, Y. (2009). “Global Activism and New Media: A Study Of Transnational NGO’s Online Public Relations”, Public Relations Review, 35, 123-126
• Işık, G. (2002). “Sivil Toplum Örgütlerinde İletişim ve Halkla İlişkilerin Rolü: TOBB Örneği”, Selçuk İletişim Dergisi, 2(2), 73-92
• Jamal, Y. J. & Waters, D. R. (2011). “Tweet, Tweet, Tweet: A Content Analysis Of Nonprofit Organizations Twitter Updates”, Public Relations Review, 37, 321-324
• Kılıç, P. (2012). “Türkiye’de Eğitim Alanında Faaliyet Gösteren Sivil Toplum Kuruluşlarının Halkla İlişkiler Uygulamaları”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü
• Lovejoy, K. & Saxton, G. (2012). “İnformation, Community and Action: How Nonprofit Organizations Use Social Media”, Journal Of Computer-Mediated Communication, 17, 337-352
• Mayfield, A. (2008).‘What İs Social Media’ https://www.icrossing.com/uk/sites/default/files_uk/insight_pdf_files/What%20is%20Social%20Media_iCrossing_ebook.pdf, Erişim Tarihi (12.12.2018)
• Okay, A. & Okay, A. (2014). Halkla İlişkiler Kavram ve Strateji Uygulamaları, İstanbul: Der Yayınları
• Okay, A. (2008). “How Do Non-Governmental Organizations İn Turkey Make Us Of Public Relations İn Shopping The Public Sphere? Example: The Field Of Education”, İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 33, 121-139
• Özdemir, P. & Yamanoğlu, M. (2010). “Türkiye’deki Sivil Toplum Kuruluşları Web Sitelerinin Diyalojik İletişim Kapasiteleri Üzerine Bir İnceleme”, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(2), 3-36
• Özkaya, B. (2012). “Halkla İlişkiler 2.0 Kapsamında Kurumların Arama Motoru Kullanıcılarına Yönelik Çalışmalar”, Marmara Üniversitesi İ.İ.B. Dergisi, 2, 355-382
• Peltekoğlu, F. (2012). Halkla İlişkiler Nedir? , İstanbul: Beta Yayınları
• Perry, D. & Taylor, M. (2005). “Diffusion Of Traditional Media and New Media, Tactics İn Crisis Communication”, Public Relations Review, 31, 209-217
• Poynter, R. (2012). İnternet ve Sosyal Medya Araştırmaları İçin Araç ve Teknikler, Çeviren: Ümit Şensoy, İstanbul: Optimist Yayınları
• Ryan, D. (2017). Dijital Pazarlama, Çeviren: Mehmet Murat Kemaloğlu, İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları
• Sayımer, İ. (2008). Sanal Ortamda Halkla İlişkiler, İstanbul: Beta Yayınları
• Scanfeld, D., Scanfeld, V. & Larson, E. (2010). “Dissemination Of Health, İnformation, Through Social Networks: Twitter and Antibiotics”, American Journal Of İnfection Control, 38(3), 182-188
• Talas, M. (2011). “Sivil Toplum Kuruluşları ve Türkiye Perspektifi”, TÜBAR XXIX- BAHAR (2011)
• Tarhan, A. (2012). “Büyükşehir Belediyelerinin Sosyal Medya Uygulamalarına Halkla İlişkiler Modellerinden Bakmak”, İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 35, 79-101
• Türkmenoğlu, H. (2014). “Teknoloji ile Saat İlişkisi ve Bir Dijital Saat Örneği Olarak İnstagram”, Ulak Bilge Dergisi 2(4), 87-100
• TÜSEV (2006). ‘Türkiye’de Sivil Toplum: Bir Değişim Süreci Uluslararası Sivil Toplum Endeksi Projesi Türkiye Ülke Raporu’ Filiz Bikmen, Zeynep Meydanoğlu(ed.), İstanbul: Tüsev Yayınları
• Yağmurlu, A. (2011). “Kamu Yönetiminde Halkla İlişkiler ve Sosyal Medya”, Selçuk İletişim Dergisi 7(1), 5-15
• Yazdanifard, R., Babei, H., Obeidy, W. K., Yusoff, W. F. (2011). “Social Networks and Microblogging; The Emerging Marketing Trends and Tools Of The Twenty First Century” İnternational Conference on Computer Communication and Management, IACSIT Press: Singapore, 577-581
• Yeniçıktı, N. (2016). “Halkla İlişkiler Aracı Olarak İnstagram: Sosyal Medya Kullanan 50 Şirket Üzerine Bir Araştırma”, Selçuk İletişim Dergisi, 9(2), 92-115
• Zengin, M. (2017). Sosyal Medyada Marka İletişimi, Konya: Literatürk Academia
• https://www.instagram.com/turkkizilayi/, Erişim Tarihi (21 Aralık 2018)
• https://www.instagram.com/losev1998/, Erişim Tarihi (21 Aralık 2018)
• https://twitter.com/Kizilay, Erişim Tarihi (21 Aralık 2018)
• https://twitter.com/losev1998, Erişim Tarihi (21 Aralık 2018)
• https://www.slideshare.net/wearesocial/digital-in-2018-in-western-asia-part-1-northwest-86865983, Erişim Tarihi (17 Aralık 2018)
• https://www.ntv.com.tr/galeri/teknoloji/twitterda-yeni-donem-basladi-karakter-sayisi-artti,tJL9EozDfEOJNy-G3s8Krw (27.12.2018)