İç Denetimin Etkinliğini Arttırmada Yeminli Mali Müşavirlerin Rolü

Yıl 2020, Sayı: 44, 1 - 12, 01.08.2020

Fehmi Karasioğlu Derya Öztemiz

Öz

İç denetim, işletmelerin faaliyetlerinin verimliliği ve etkinliğini değerlendirerek yönetime doğru ve güvenilir iç kontrol sisteminin nasıl olması gerektiğini önerir. Türk Ticaret Kanuna göre denetim sadece uzman meslek mensupları tarafından yapılabilir ve denetimi yapacak ve denetçi olarak belirlenecek kişilerin yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir unvanını taşıması zorunludur. Bu çalışmanın amacı iç denetimin etkinliğini arttırmada yeminli mali müşavirlerin rolünü belirlemektir. İç denetim de kimlerin rol oynadığı ve yeminli mali müşavirin bu rolde nerede olduğu tespit edilmeye çalışılmıştır. Araştırma için gerekli olan veriler anket yöntemi kullanılarak toplanmıştır. Elde edilen veriler SPSS 22.0 programı kullanılarak analiz edilmiştir. Kuramsal model kullanılarak yedi adet hipotez geliştirerek bunları tanımlayıcı istatistik yöntemleri ile yorumlanmıştır. Verilerin çözümlenmesinde betimsel istatistiksel yöntemleri olarak sayı, yüzde, ortalama, standart sapma kullanılmıştır. Gruplar arasındaki verilerin karşılaştırılması için Tek yönlü One way Anova ve t-testleri yapılmıştır. Değişkenler arasındaki ilişki için korelasyon ve regresyon analizleri yapılmıştır

Anahtar Kelimeler

İç Denetim, Yeminli Mali Müşavir

The Role Of Certified Financial Consultants To Increase The Effectiveness Of Internal Audit

Öz

Internal audit evaluates the efficiency and effectiveness of the activities of the enterprises and proposes to the management how the correct and reliable internal control system should be. According to the Turkish Commercial Code, inspection may only be carried out by professionals and the auditors and auditors shall be qualified as certified public accountants or independent accountants.The aim of this study is to determine the role of sworn financial accounted in improving the effectiveness of internal audit.It has been tried to determine who is involved in internal audit and where the sworn-in financial accounted is in this role.The data required for the study were collected using the questionnaire method. The data obtained were analyzed using SPSS 22.0 program.It developed seven hypotheses using the theoretical model and interpreted them with descriptive and inferential statistical methods. Number, percentage, average and standard deviation were used as descriptive statistical methods in analyzing the data. One-way Anova and t-tests were performed to compare data between groups. Correlation and regression analyzes were conducted for the relationship between variables.As a result of the study, sworn financial advisors have no role in increasing the internal audit effectiveness, It has been revealed that businesses are reluctant to share information and that they do not exceed 40 percent of their request from sworn financial advisors for internal audit

Anahtar Kelimeler

Internal Audit, Certıfıed Fınancıal Consultant

Kaynakça

• Aksoy, Mehmet. Kamuda İç Kontrol ve İç Denetim, Ankara, Muhasebat Kontrolörleri Derneği Yayınları, 2008.
• Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S. ve Yıldırım, E. Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri, Sakarya, Sakarya Yayıncılık, 2010.
• Büyüköztürk, Ş. Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı, Ankara, PegemA Yayıncılık, 2005.
• Çankaya F., Dinç, E. ve Kara, M. (2012). “İç Denetimin Başarısını Etkileyen Denetim Türleri: Türkiye Tarım Kredi Kooperatifleri Üzerinde Bir Uygulama”, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, sayı: 39, s. 47-67.
• Çetinoğlu, T. (2015). “Dünya’da ve Türkiye’de Yeminli Mali Müşavirlik Mesleği: Sorumlulukları, Sorunları ve Çözüm Önerileri”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, no: 45, s. 73-85.
• Kalaycı, Ş., Albayrak, A. S., Eroğlu, A., Küçüksille, E., Ak, B., Karaatlı, M., et al. SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri. Ankara, Asil Yayın Dağıtım, 2010.
• Karasar, N. Bilimsel Araştırma Yöntemi, Ankara, Nobel Yayın Dağıtım, 2000.
• Kızılboğa, R. ve Özşahin, F. (2013). “Etkin Bir İç Kontrol Sisteminin İç Denetim Faaliyetine ve İç Denetçilere Katkısı”, Niğde Üniversitesi İİBF Dergisi, cilt: 6, sayı: 2.
• Mert, V. (2014). “Türkiye’de Bağımsız Denetimin Tasdik Denetimi ile Karşılaştırılması”. Yüksek lisans tezi, Okan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Savcuk, O. (2007). “Internal Audit Efficiency Evaluation Principles”, Journal of Business Economics and Management, vol: VIII, no: 4, s. 275–284.
• Sevim, Ş. ve Eliuz, A. (2007). “Denetim Komitelerinin İç Denetimin Etkinliği Üzerindeki Rolleri ve Imkb’de Bir Araştırma”, MUFAD Journal, sayı: 36, Ekim, s. 60-70.
• Tuan, K. (2015). “İç Denetçi ve Bağımsız Denetçi Arasındaki Koordinasyon ve İşbirliğinin Denetim Standartları Açısından Değerlendirilmesi”, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, yıl: 3, sayı: 18, s. 319-329.
• Wimoonard, T. (2015). “Strategic İnternal Audit Excellence and Organizational Survival: A Conceptual Model”, Proceedings of the Academy of Accounting and Financial Studies, vol: 20, no: 2, s. 185-201
• Özdamar, K. SPSS ile Biyoistatistik, Ankara, Nisan Kitabevi, 2015.