Political Functions of Art in the Period of Socialist Albania

Yıl 2023, Sayı: 51, 54 - 66, 31.08.2023

Ledjo Zeneli

https://doi.org/10.52642/susbed.1227047

Öz

There are many studies on Socialist Albania that cover the years 1945-1992. Studies of art in this period have focused on the institutionalization of art and how it was perceived by the state. However there are no studies about the function of songs to legitimize the regime. Therefore, in this study, firstly was started by making a sociological interpretation of relationship between art and politics. Then, by giving the artistic context of regime about was conducted a content analyze on eleven songs produced in that period and the nature with dimensions of this function was also determined. According to the findings, it was revealed that three functions emerged as legitimization of political power, legitimization of the charisma of the political leader and legitimization of the decisions taken in foreign policy were strongly present in the examined songs. It was also argued that the perspective “art for party” is more realistic than the “art for society” which has been a widely supported perspective by the regime. İn the result part was discussed about contributions of this study. There is also an English extended abstract part in the end.

Anahtar Kelimeler

Socialist Albania, Art, Political Power, Foreign Policy, Charisma, Art For party

Sosyalist Arnavutluk Döneminde Sanatın Siyasal İşlevleri

Öz

1945-1992 yıllarını kapsayan Sosyalist Arnavutluk dönemi üzerinde bir çok araştırma yapılmıştır. Bu dönemde sanatla ilgili yapılan çalışmalara bakıldığında genelde sanatın kurumsallaşması ve devlet tarafından nasıl algılandığı üzerinde durulmuştur. Sanatsal bir alan olan şarkıların rejimi meşrulaştırma işlevine ilişkin araştırmalar ise bulunmamaktadır. Dolayısıyla bu çalışmada öncelikle sanat ve siyaset ilişkisine sosyolojik bir değerlendirme yapılarak başlanmıştır. Sonra o dönemde yapılan on bir tane şarkı üzerinde nitel araştırma yöntemi kapsamında içerik analizi uygulanmış olup bu işlevin niteliği ve boyutları tespit edilmiştir. Bulgulara göre siyasal iktidarın meşrulaştırılması, siyasal liderin karizmasının meşrulaştırılması ve dış politikada alınan kararların meşrulaştırılması olarak ortaya çıkan üç işlevin incelenen şarkılarda yoğun olarak bulunduğu ortaya konulmuştur. Ayrıca bulgular ışığında bakıldığında resmi ideolojinin savunduğu “sanat toplum için” anlayışı çok spekülatif olması nedeniyle reddedilmiş ve bunun yerinde “sanat parti için” anlayışın daha gerçekçi olduğu öne sürülmüştür. Sonuç kısmında ise çalışmanın özgün özellikleri ileri sürülerek buna benzer konularda yapılabilecek diğer araştırmalara katkısı tartışılmıştır. En son bölümde ise ingilizce dilinde geniş özet bölümü verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Sosyalist Arnavutluk, Sanat, Siyasal İktidar, Dış Politika, Karizma, Sanat Parti İçin

Kaynakça

• Ahmeti, N. (2019). Kultura, Letërsia dhe Arti në Shërbim të Partisë në Shqipëri (1945 - 1968). Gjurmë Antropologjike - Seria e Shkencave Historike(49), 395-399.
• Aydın, M. (2013). Kurumlar Sosyololjisi. Açılım Kitap.
• Ballgjati, E. (2021). Administrimi shtetëror i këngës tradicionale qytetare shkodrane gjatë periudhës socialiste. Antropologjia, 3(1), 43-68.
• Bardhoshi, N. (2010). Për një antropologji të modernitetit shqiptar. Polis(9), 77-87.
• Bauman, Z. (2013). Sosyolojik Düşünmek (A. Yılmaz, Trans.; 9 ed.). Ayrıntı Yayınları.
• Devi, P. B. (2008). Content analysis. Research methods for social work, 5, 1-20.
• Duka, V. (2007). Histori e Shqipërisë, 1912 - 2000. Shtëpia Botuese "Kristalina - KH".
• Gezer, Ö. (2017). Sanat siyaset ilişkisi: propaganda ve protesto. İdil Sanat ve Dil Dergisi, 6(39), 3091-3110.
• Giddens, A. (2013). Pasojat e Modernitetit (F. T. Valbona NATHANALI, Blerjana BINO, Trans.). UETPRESS.
• Hankollari, B. (2021). Botëkuptimi socialist dhe politikat e tij botë - reduktuese. Antropologjia, 2(2), 117 - 144.
• Hoxha, E. (2014). Love, Erotic Art and the Moral in the Albanian Socialist Realism. Mediterranean Journal of Social Sciences, 5(3), 613-613.
• İdrizi, İ. (2014). Sundimi komunist në Shqipëri në periudhën e vonë të tij nga perspektiva e historisë kulturore. Përpjekja (32-33), 70-87.
• İsufi, A. (2018). Realizmi Socialist, İdeologjia dhe Propaganda. Anglisticum. Journal of the Association - İnstitute for English Language and American Studies, 7(11), 69-82.
• İsufi, A. (2020). Realizmi socialist, liberalizmi dhe formalizmi. Anglisticum. Journal of the association - intitutute for english language and american studies., 7(10), 102 - 112.
• Kalo, S. (2021). Trupi në pikturën e realizmit socialist: shprehje fantazish, ankthesh, dëshirash. Antropologjia, 2(2), 32-52.
• Latifi, B. (2014). Etnocentrizmi dhe ksenofobia në Shqipërinë komuniste. Symbol(2), 61-78.
• Luku, E. (2007). Aspekte të krizës dhe rënies së regjimit komunist në Shqipëri në gjysmën e dytë të viteve '80. Gjurmime Albanologjike-Seria e shkencave historike(37), 11-27.
• Minga, M. (2018). Muzika shqiptare në rrugët e ndërtimit socialist: Institucione dhe institucionalizim. Antropologji, 1(1), 41-63.
• Weber, R. T. P. (1989). Basic content analysis. Sage.
• Woodcock, S. (2008). Diktatura Pa Humor-Ose Mungesa e Barsoletave Shqiptare mbi Socializmin. Polis(5), 65-76.
• Yılmaz, A. (2014). Sanat ve Siyaset İlişkisinin Dönüşümü. Art-e Sanat Dergisi, 7(14), 285-315.