İnşaat Sektörü Finansal Performansının Entropi Tabanlı Topsis Yöntemi ile Değerlendirilmesi

Yıl 2023, Sayı: 52, 1 - 18, 27.12.2023

Öznur Doğan Özlem Doğan

https://doi.org/10.52642/susbed.1335889

Cited By: 2

Öz

İnşaat sektörü, Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerde ekonomik kalkınmada kullanılan en önemli araçlardan biridir. Emek yoğun bir sektör olmasından dolayı istihdam üzerindeki etkisi önemli düzeydedir. Ayrıca sektörler arası ilişkilerin en yoğun olduğu bir sektör olması ve diğer sektörleri de etkilemesinden dolayı, GSYİH üzerindeki payı nedeniyle ekonomide lider konumdadır. Sektörün ülke ekonomisi üzerinde bu denli etkisinin olması, finansal performansının devamlılığını ve takibini zorunlu kılmaktadır. Çalışmada, inşaat sektörünün 2011-2020 yılları arasındaki finansal performansı Entropi tabanlı Topsis yöntemi ile analiz edilmiştir. Analizde, Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası’nın yayımladığı sektör bilançolarından elde edilen finansal oranlar kullanılmıştır. Analiz sonucunda inşaat sektörünün en yüksek finansal performansa sahip olduğu yıl, 2012 yılı olarak tespit edilmiştir. Yıllar itibariyle bu sıralamayı 2013, 2014, 2020, 2019, 2015, 2011, 2017 ve 2016 yılları takip etmektedir. En düşük performans, döviz kurlarındaki artışların gerçekleştiği 2018 yılında gerçekleşmiştir. Döviz kurlarında ve faiz oranlarındaki dalgalanmalar, enflasyon ve yapılan yatırımlar gibi ülkedeki durgunluk ve ekonomik dalgalanmalar inşaat sektörünü doğrudan etkilemektedir.

Anahtar Kelimeler

Finansal Performans, Finansal Oranlar, Merkez Bankası Sektör Bilançoları, İnşaat Sektörü

Evaluation of the Financial Performance of the Construction Sector with the Entropy Based Topsis Method

Öz

The construction sector is one of the most important tools used in economic growth in developing countries such as Turkey. Since it is a labor-intensive sector, its impact on employment is significant. In addition, since it is a sector with the most intense inter-sectorial relations and it affects other sectors, it is a leader in the economy due to its share in GDP. The fact that the sector has such an impact on the country's economy necessitates the continuity and follow-up of its financial performance. In the study, the financial performance of the construction sector between 2011 and 2020 was analyzed with the Entropy-based Topsis method. In the analysis, financial ratios obtained from the sector balance sheets published by the Central Bank of the Republic of Turkey were used. As a result of the analysis, 2012 was determined as the year in which the construction sector had the highest financial performance. By years, this ranking is followed by 2013, 2014, 2020, 2019, 2015, 2011, 2017 and 2016. The lowest performance occurred in 2018, when the increases in exchange rates took place. Recession and economic fluctuations in country, such as fluctuations in exchange rates and interest rates, inflation and investments directly affect the construction sector.

Anahtar Kelimeler

Financial Performance, Financial Ratios, Central Bank Sector Balance Sheets, Construction Sector

Kaynakça

• Abd Rahim, Z., Azhar, F., Abdullah Fahami, N., Abd Karim, H., & Nor Abdul Rahim, S. (2020). Application Of TOPSIS Analysis Method In Financial Performance Evaluation: A Case Study Of Construction Sector İn Malaysia. Advances in Business Research International Journal, 6(1), 1-9.
• Akçakanat, Ö., Eren, H., Aksoy, E., & Ömürbek, V. (2017). Bankacılık Sektöründe Entropi ve WASPAS Yöntemleri İle Performans Değerlendirmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22(2), 285-300.
• Ayçin, E., & Güçlü, P. (2020). BIST Ticaret Endeksinde Yer Alan İşletmelerin Finansal Performanslarının Entropi ve MAIRCA Yöntemleri ile Değerlendirilmesi. Muhasebe ve Finansman Dergisi(85), 287-312.
• Bakır, M., & Atalık, Ö. (2018). Entropi ve Aras Yöntemleriyle Havayolu İşletmelerinde Hizmet Kalitesinin Değerlendirilmesi. İşletme Araştırmaları Dergisi, 10(1), 617-638.
• Baležentis, A., Baležentis, T., & Misiunas, A. (2012). An İntegrated Assessment Of Lithuanian Economic Sectors Based On Financial Ratios Andfuzzy MCDM Methods. Technological and Economic Development of Economy, 18(1), 34-53.
• Basnet, A. (2020). Financial Performance Analysis of Indian Construction Industry. IJEMR, 10(8), 1-11.
• Bilici, N. (2019). Turizm Sektörünün Finansal Performansının Oran Analizi ve Topsis Yöntemiyle Değerlendirilmesi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23(1), 173-194.
• Chan, J., Tam, C., & Cheung, R. (2005). Construction Firms At The Crossroads In Hong Kong: Going Insolvency Or Seeking Opportunity. Engineering, Construction and Architectural Management, 12(2), 111-124.
• Chen, C. (2000). Effects Of Normalization On The Entropy-Based TOPSIS Method. Expert Sysems with Applications(114), 1-9.
• Chen, P. (2019). Effects Of Normalization On The Entropy-Based TOPSIS Method. Expert Sysems with Applications(136), 33-41.
• Erkılıç, C. (2021). Hastane Hizmetleri Sektörünün CRITIC Temelli TOPSIS Yöntemi İle Finansal Performansının Değerlendirilmesi. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi(46), 63-84.
• Ertaş, F., & Peşmen, S. (2020). İnşaat Sektöründe Finansal Performansın Ölçümüne Yönelik Bir Uygulama. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 34(4), 1333-1350.
• Ertaş, F., & Yetim, A. (2022). Covıd-19 Pandemisinde Gıda ve İçecek Sektöründeki İşletmelerin Finansal Performansının TOPSIS Yöntemiyle İncelenmesi: BIST Örneği. Muhasebe ve Finansman Dergisi(93), 53-74.
• Giang, D., & Pheng, L. (2011). Role Of Construction In Economic Development: Review Of Key Concepts In The Past 40 Years. Habitat International, 35(1), 118-125.
• Gold Yapı İnşaat. (2022, 06 23). İnşaat Sektörünün Türkiye'deki Gelişimi. www.goldyapi.com.tr/insaat-sektorunun-turkiye39deki-gelisimi.html adresinden alındı
• Gümüş, U., Öziç, H., & Sezer, D. (2019). BİST’ te İnşaat ve Bayındırlık Sektöründe İşlem Gören İşletmelerin SWARA ve ARAS Yöntemleriyle Finansal Performanslarının Değerlendirilmesi. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 10(17), 835-858.
• Hacıfettahoğlu, Ö., & Perçin, S. (2020). Bütünleşik ÇKKV Yaklaşımı İle Finansal Boyutta Türk İnşaat Firmalarının Performansının Değerlendirilmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22(2), 543-567.
• Hwang, C.-L., & Yoon, K. (1981). Multiple Attribute Decision Making. New York: Springer-Verlag.
• İç, Y., Tekin, M., Pamukoğlu, F., & Yıldırım, S. (2015). Kurumsal Firmalar İçin Bir Finansal Performans Karşılaştırma Modelinin Geliştirilmesi. Journal of the Faculty of Engineering & Architecture of Gazi University, 30(1), 71-85.
• Islamoglu, M., Apan, M., & Oztel, A. (2015). An Evaluation Of The Financial Performance Of Reıts In Borsa Istanbul: A Case Study Using The Entropy-Based TOPSIS Method. International Journal of Financial Research, 6(2), 124-138.
• Kaya, V., Yalçınkaya, Ö., & Hüseyni, İ. (2013). Ekonomik Büyümede İnşaat Sektörünün Rolü:Türkiye Örneği (1987-2010). Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 27(4), 148-167.
• Kocarık, B., & Gacar, A. (2017). Topsis Yöntemi: Halka Açık İnşaat Şirketlerinin Finansal Performansları Üzerine Bir Uygulama. H. Kapucu, & Ç. Bektur içinde, Current Debates In Accounting&Finance Volume 3 (s. 317-328). London: IJOPEC Publication Limited.
• Lam, W., Lam, W., Jaaman, S., & Liew, K. (2021). Performance Evaluation Of Construction Companies Using Integrated Entropy–Fuzzy VIKOR Model. Entropy, 23(3), 1-16.
• Lee, P., Lin, C., & Shin, S. (2012). A Comparative Study On Financial Positions of Shipping Companies In Taiwan And Korea Using Entropy And Grey Relation Analysis. Expert Systems with Applications, 39(5), 5649-5657.
• Makarim, R., & Noveria, A. (2014). Investment Decision Based On Financial Performance Analysis And Market Approach Valuation Of Indonesian Construction Sector. Journal Of Business And Management, 3(7), 799-812.
• Nguyen, P., Tsai, J., Kumar, G., & Hu, Y. (2020). Stock Investment Of Agriculture Companies In the Vietnam Stock Exchange Market: An AHP Integrated With GRA-TOPSIS-MOORA Approaches. The Journal of Asian Finance, Economics, and Business, 7(7), 113-121.
• Orhan, M., Altın, H., & Aytekin, M. (2020). Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleriyle Finansal Performans Değerlendirme: Ulaştırma Alanında Bir Uygulama. Turkish Studies - Economy, 15(1), 395-410.
• Ömürbek, N., & Mercan, Y. (2014). İmalat Alt Sektörlerinin Finansal Performanslarının Topsis ve Electre Yöntemleriyle Belirlenmesi. Çankırı Karatekin İİBF Dergisi, 4(1), 237-266.
• Önder, E., & Altıntaş, A. (2017). Financial Performance Evaluation Of Turkish Construction Companies In Istanbul Stock Exchange (BIST). International Journal of Academic Research in Accounting, Finance and Management Sciences, 7(3), 108-113.
• Özkan, T. (2021). AHP-MAUT Hibrit Modeli İle Finansal Performans Değerlendirmesi: BİST İnşaat ve Bayındırlık Sektöründe Bir Uygulama. ETÜ Sentez İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi(4), 27-44.
• Öztel, A., & Yavuz, H. (2019). Entropi Tabanlı Topsis Yöntemi İle Finansal Performans Analizi: Mobilya ve Ağaç İşleri Sektörlerinde Bir Uygulama. 5. Uluslararası Ekonomi Yönetimi Ve Pazar Araştırmaları Kongresi (s. 175-182). Güven Plus Grup A.Ş. Yayınları.
• Pala, O. (2021). BIST İnşaat Endeksinde Bütünleşik CCSD-COCOSO Tabanlı Finansal Performans Analizi. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 23(4), 1500-1513.
• Polat, M., & Fendoğlu, E. (2021). İnşaat Sektörünün Ekonomik Büyüme ve Finansal Piyasalar Üzerindeki Etkileri: Türkiye Örneği. Business and Economics Research Journal, 12(3), 575-598.
• Sakarya, Ş., & Aksu, M. (2020). Ulaşım Sektöründeki İşletmelerin Finansal Performanslarının Geliştirilmiş Entropi Temelli TOPSIS Yöntemi ile Değerlendirilmesi. Optimum Ekonomi ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 7(1), 21-40.
• Şahin, İ. E., & Karacan, K. B. (2019). BIST’te İşlem Gören İnşaat İşletmelerinin Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri ile Finansal Performans Ölçümü. International Journal of Multidisciplinary Studies and Innovative Technologies, 3(2), 162-172.
• Şahin, İ. E., & Karacan, K. (2020). Entropi Temelli Copras ve Aras Yöntemleri ile Borsa İstanbul İnşaat Endeksi (XINSA) Firmalarının Finansal Performans Analizi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 44, 171-183.
• Tulum, S. (2021). BIST’de İşlem Gören İnşaat İşletmelerinin Finansal Performanslarının TOPSIS Yöntemi İle Analizi. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 23(2), 154-170.
• Turkrating. (2021-2023). Sektör Raporları. https://turkrating.com/sunumlar-ve-arastirmalar.html adresinden alındı
• Türkiye Cumhuriyeti Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı. (2023, 1 17). https://cevreselgostergeler.csb.gov.tr/istihdamin-sektorel-dagilimi-i-85697 adresinden alındı
• Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası. (2021, 12 20). https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/TR/TCMB+TR/Main+Menu/Istatistikler/Reel+Sektor+Istatistikleri/Sektor+Bilancolari/Sektor+Bilanco+Verileri adresinden alındı
• Türkiye İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği. (2022). Türkiye İMSAD Yapı Sektörü Raporu. https://imsad.org/dflip/Uploads/Files/Yapi_Sektoru_Raporu_2022_web.pdf adresinden alındı
• Türkiye İnşaat Sanayicileri İşveren Sendikası. (2018). İnşaat Sektörü Raporu. https://enerji.mmo.org.tr/wp-content/uploads/2019/05/%C4%B0N%C5%9EAAT-SEKT%C3%96R-RAPORU.pdf adresinden alındı
• Türkiye Müteahhitler Birliği. (2022, 6 5). İnşaat Sektörü Analizi (Temmuz 2021). www.tmb.org.tr/uploads/publications/60e6b78ded6d830993d559a1/1625751949522-tmb-bulten-temmuz-2021.pdf adresinden alındı
• Uludağ, A., & Doğan, H. (2016). Çok Kriterli Karar Verme Yöntemlerinin Karşılaştırılmasına Odaklı Bir Hizmet Kalitesi Uygulaması. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(2), 17-47.
• Yazıcıoğlu, Y., & Yıldırım, M. (2022). Bist İnşaat Endeksinde Yer Alan Şirketlerin Finansal Performanslarının AHP Ve Vıkor Yöntemiyle Analizi. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 15(3), 647-662.
• Yu, I., Kim, K., Jung, Y., & Chin, S. (2007). Comparable Performance Measurement System For Construction Companies. Journal of Management in Engineering, 23(3), 131-139.
• Zhang, H., Gu, C., Gu, L., & Zhang, Y. (2011). The Evaluation Of Tourism Destination Competitiveness By TOPSIS &Information Entropy–A Case In the Yangtze River Delta Of China. Tourism Management, 32(2), 443-451.