Kripto Para Yatırımcıları Üzerine Nitel Bir Araştırma

Yıl 2024, Sayı: 54, 15 - 32, 30.08.2024

Özge Çelik

https://doi.org/10.52642/susbed.1352590

Öz

Kripto para kullanımında Türkiye %16 ile dünyada 4’ncü, Avrupa’da 1. sırada ve en çok kripto paralardan kâr elde eden ülkeler arasında 6. sırada yer almaktadır. Kripto para kullanımındaki artış toplumların geleceğini düşünürken hesaba katması gereken bir olgu halini almaktadır. Bu kapsamda çalışmanın amacı, hem aktör davranışları hem de yapısal faktörler dikkate alarak bireylerin kripto para kullanım nedeni, amaç ve motivasyonlarının nasıl olduğunu anlamak ve keşfetmektir. Araştırmada nitel araştırma yöntemi seçilmiş, fenomenoloji deseni kullanılmış, 17 kripto para yatırımcısı ile yarı yapılandırılmış mülakat yapılmıştır. Araştırma sonucunda katılımcıların kripto para hakkında ilk bilgiyi çoğunlukla arkadaşlarından öğrendiği, 2-7 yıl arası sürede yatırım yaptığı, adedi 1 ile 30 arasında değişen farklı coinlere sahip olduğu; kripto para yatırımlarını çoğunlukla maaş gelirlerinden artan para ile yaptıkları, kredi çekip yatırım yapanda olduğu; kripto para yatırımı yapma sebepleri kripto paranın kısa sürede ve daha fazla katlayarak artması olduğu; amaçlarının refah seviyelerini yükseltmek olduğu; Türkiye’nin kripto para politikasının, gelecekte devletler kullanmaya başlayacağı için matbaa ve sanayi devrimi gibi kripto para teknolojisini kullanmakta geç kalınmayıp dünyadaki değişimi ülkenin yakından takip etmesini; ülkenin bireylere finans okuryazarlığı sağlaması ve kripto borsalarını denetlemesi böylece vatandaşların zarar görmekten korunması gerektiği keşfedilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kripto Para, Kripto Para Yatırımcıları, Kripto Para Kullanıcıları, Nitel Araştırma, Sosyoloji

A Qualitative Research on Cryptocurrency Investors

Öz

In terms of cryptocurrency usage, Turkey ranks 4th in the world, 1st in Europe, and 6th among the countries that make the most profit from cryptocurrencies, with 16%. The increase in the use of crypto money is becoming a phenomenon that societies should take into account when thinking about their future. In this context, the aim of the study is to understand and discover the reasons, purposes and motivations of individuals for using crypto money, taking into account both actor behavior and structural factors. In the research, qualitative research method was chosen, phenomenology pattern was used, and semi-structured interviews were conducted with 17 cryptocurrency investors. As a result of the research, it was determined that the participants learned their first information about crypto money mostly from their friends, invested in it for a period of 2-7 years, and owned different coins ranging from 1 to 30; They mostly make crypto money investments with the money left over from their salary income, and there are those who take out a loan and invest; The reasons for investing in crypto money are that crypto money increases exponentially in a short time; Their aim is to increase their welfare level; Turkey's cryptocurrency policy should not be late in using cryptocurrency technology such as the printing press and the industrial revolution, as states will start using it in the future, and the country should closely follow the changes in the world; It has been discovered that the country should provide financial literacy to individuals and regulate crypto exchanges so that citizens are protected from harm.

Anahtar Kelimeler

Crypto Money, Crypto Money Investors, Crypto Users, Qualitative Research, Sociology

Kaynakça

• Adıgözel, Ali. (2023). Kripto paraların yatırım aracı olarak kullanılması niyetini etkileyen değişkenlerin incelenmesi: Türkiye örneği. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi İşletme Anabilim Dalı.
• Alombert, A. (2019). How can culture and technics be reconciled in the digital milieu and automatic societies? Political implications of the philosophies of technology of Simondon and Stiegler. Culture, Theory and Critique, 60(3-4), 315-326. https://doi.org/10.1080/14735784.2019.1674678.
• Arıca, R., & Kozak, R. (2020). Kripto para türlerinin turizm eğitimi alan bireyler tarafından bilinirliğinin incelenmesi: Bitcoin örneği. GSI Journals Serie A: Advancements in Tourism Recreation and Sports Sciences, 2(2), 37-51. DOI: 10.5281/zenodo.3688765
• Ancarlı, S. E., Karaca, S. S., & Başcı, E. S. (2023). Blockchain Kripto Varlık Bitcoin Üzerine Bibliyometrik Bir Analiz Web Of Science Uygulaması. Uluslararası Muhasebe ve Finans Araştırmaları Dergisi, 5(1), 44-72. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ijafr/issue/78476/1292202
• Ante, L., Fiedler, F., Steinmetz, F., & Fiedler, I. (2023). Profiling Turkish Cryptocurrency Owners: Payment Users, Crypto Investors and Crypto Traders. Journal of Risk and Financial Management, 16(4), 239. DOI: 10.3390/jrfm16040239
• Bayram, İ., & Turan, A. (2023). Türkiye'de Kripto Para Farkındalığı ve Tutumu: Duygu Analizi ve İstatistiksel Analiz ile Bir Değerlendirme. Yönetim Bilişim Sistemleri Dergisi, 8(2), 20-35. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ybs/issue/75943/1197985
• Buchholz, K. (2021, 4 17). How Common is Crypto?https://www.statista.com/chart/27326/estimated-cryptocurrency-gains-by-country/ adresinden alındı
• Creswell, J. W. (2013). Nitel Araştırma Yöntemleri. (Çev. Eds. M. Bütün & SB Demir.). Siyasal Kitapevi.
• Cossu, A. (2022). The unexpected consequences of a pandemic: Crypto-finance as cultural commons. European Journal of Cultural Studies,598-607. DOİ:10.1177/13675494221135660
• Çizmecioğlu, S., & Akman, A. Z. (2021). Blok zincir ve kripto para konularının bibliyometrik bir analizi: 2015-2020 dönemi. Business Economics and Management Research Journal, 4(1), 1-16. https://dergipark.org.tr/tr/pub/bemarej/issue/62931/931012
• Doğan, Ş. (2020). Dijital çağda paranın dönüşümü: Kripto para birimleri ve blok zinciri (Blockchain) teknolojisi: Üniversite öğrencilerine yönelik bir araştırma. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(3), 859-870.
• Dulupçu, M., Yiyit, M., & Asena, Genç. (2017). Dijital Ekonominin Yükselen Yüzü: Bitcoin’in Değeri İle Bilinirliği Arasındaki İlişkinin Analizi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22(Kayfor 15 Özel Sayısı), 2241-2258.
• Hanckel, B., & Ann Hendry, N. (2024). Young adults and investing for the future: Examining futuring practices and wellbeing through digital brokerage platforms. The Sociological Review, https://doi.org/10.1177/00380261241236255.
• Hatipoğlu, O. (2021). Kamu Politikası Analizi Açısından Türkiye’de Kripto Para Politikaları. Maliye ve Finans Yazıları, (116), 171-201.
• Hayes, A. (2019). The socio-technological lives of bitcoin. Theory, culture & society, 36(4), 49-72.
• Kayacan, E. Y., & Anavatan, A. (2018). Bitcoin Getirilerinin Kaotik Yapısının İncelenmesi. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 5(7), 123-134.
• Kinney, A. B. (2021). Embedding into an emerging money system: The case of Bitcoin. Sociological Focus, 54(1), 77-92. https://doi.org/10.1080/00380237.2020.1845260
• Kuzudişli, S. C., & Çarıkçı, O. (2021). Muhasebe ve finans alanındaki eğitimcilerin kripto para farkındalık düzeyi. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 12(32), 1261-1272.
• Lee, S. C. (2022). Magical capitalism, gambler subjects: South Korea’s bitcoin investment frenzy. Culturastudies, 36(1), 96-119. https://doi.org/10.1080/09502386.2020.1788620
• Massó, M., Shevchenko, A., & Abalde-Bastero, N. (2021). Technological and socio-institutional dimensions of cryptocurrencies. An incremental or disruptive innovation?. International Review of Sociology, 31(3), 453-469.
• Mosmer, S., & Başarır, Ç. (2023). Türkiye’deki Bireysel Kripto Para Yatırımcılarının Kripto Paralara Yaklaşımları. The Journal of International Scientific Researches, 8(1), 46-63.
• Muharrem, Ş., & Kesbiç, C. (2022). Kripto Para Kullanımı Üzerine Bir Araştırma: Manisa Ö. Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(4), 632-651.
• Nakamoto, S. (2008). Bitcoin: A peer-to-peer electronic cash system. Decentralized business review.
• Ödemelerde Kripto Varlıkların Kullanılmamasına Dair Yönetmelik (2021, 16 Nisan), Resmi Gazete (Sayı: 31456) https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2021/04/20210416-4.htm adresinden alındı.
• Maciejasz-Świątkiewicz, M., & Poskart, R. (2020). Cryptocurrency perception within countries: a comparative analysis. European Research Studies Journal, 23(2).
• Öget, E., & Kanat, E. (2023) Üniversite Öğrencilerinin Kripto Para Tutum ve Bilgi Düzeylerinin Ölçümü: ZBEUN Örneği. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 19(1), 143-159.
• Pilatin, A. (2022). Bireylerin Sosyo-Ekonomik Özellikleri Kripto Varlık Satın Almalarını Etkiler Mi? Türkiye’den Kanıtlar. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(2), 665-678.
• Sümer, G. (2021). Dünyada ve Türkiye’de blok zincir teknolojisinin gelişimi ve kripto paralar. Hitit Sosyal Bilimler Dergisi, 14(1), 191-207.
• Swartz, L. (2018). What was Bitcoin, what will it be? The techno-economic imaginaries of a new money technology. Cultural studies, 32(4), 623-650.
• Tecim, E., Yılmaz, F. & Karakoyunlu, M. (2023). Metafor ve olgusal gerçeklik olarak kripto para algısı. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12(1), 270-289.
• Tuygun, İ. (2022). Kripto para yatırımcı tutumlarının sosyo-demografik değişkenler üzerinden incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Aksaray Üniversitesi Üretim Yönetimi ve Pazarlama Bilim Dalı.
• Yıldırım, A. & Şimşek H. (2016). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
• Yurtsızoğlu Z., & Akgül, K. A. (2022). Spor Bilimleri Fakültesi Öğrencilerinin Kripto Para Algısı ve Farkındalık Düzeyi. Akdeniz Spor Bilimleri Dergisi, 5(3), 383-397.
• World Economic Forum (2021) “These are the countries where cryptocurrency use is most common” https://www.weforum.org/agenda/2021/02/how-common-is-cryptocurrency Erişim Tarihi: 30.06.2023.