The Effect of Obtaining and Confirming Health Information on Digital Media upon Health Communication Problems

Yıl 2024, Sayı: 55, 17 - 28, 30.12.2024

Şerife Güzel , Şengül Sağlam

https://doi.org/10.52642/susbed.1468427

Öz

This research aims to support and confirm health information in the digital environment and to examine the effects on health problems. The population of the research consists of a total of 1,525 students studying at the Faculty of Health Sciences (Health Management), Faculty of Communication (Radio, Television and Cinema), and Faculty of Technology (Computer Engineering). The research, the creation of the necessary population, and the calculations were carried out with 334 students. In the study, "Obtaining and Confirming Health Information in Digital Environment During Infodemic" was used to measure information acquisition and confirmation behaviors, and "Healthcare Communication Problems" scale was used to evaluate health communication problems. Both scales successfully passed validity and reliability tests, and Cronbach's Alpha internal consistency coefficients were found to be 0.758 and 0.880, respectively. The data were analyzed in the SPSS software package. According to the analysis, 69.8% of them use Instagram, one of the social media platforms; 37.1% apply to the health sector on average 3-5 times a year; and 58.7% spend an average of 4-7 hours a day on the internet. Additionally, there was a significant difference between health probems and age. A significant difference was detected between communication problems and disruptions. According to the content of the research, there was a positive and significant relationship between the provision and verification of digital resilience, health information, and health problems. In addition, there are scenarios where participation and connections in providing health information in the digital environment positively predict the verification work.

Anahtar Kelimeler

Digital Communication, Digital Health Literacy, Healthcare Communication Problems, Social Media

Dijital Ortamda Sağlık Bilgisi Edinme ve Teyit Etme Davranışlarının Sağlık İletişimi Sorunlarına Etkisi

Öz

Bu araştırmada dijital ortamda sağlık bilgisi edinme ve teyit etme davranışlarının sağlık iletişimi sorunlarına yönelik etkisinin incelenmesi amaçlanmaktadır. Araştırmanın evreni Sağlık Bilimleri Fakültesi (Sağlık Yönetimi), İletişim Fakültesi (Radyo, Televizyon ve Sinema) ve Teknoloji Fakültesi (Bilgisayar Mühendisliği) bölümünde eğitim almakta olan toplam 1.525 öğrenciden oluşmaktadır. Araştırma, gerekli evren ve örneklem hesaplaması yapılarak 334 öğrenci ile gerçekleştirilmiştir. Çalışmada, sağlık bilgisi edinme ve teyit etme davranışlarını ölçmek için "İnfodemide Dijital Ortamda Sağlık Bilgisi Edinme ve Teyit Etme Davranışları" ve sağlık iletişimi sorunlarını değerlendirmek için "Sağlık İletişimi Sorunları" ölçekleri kullanılmıştır. Her iki ölçek de geçerlik ve güvenilirlik testlerinden başarılı bir şekilde geçmiş ve Cronbach's Alpha iç tutarlılık katsayıları sırasıyla 0.758 ve 0.880 olarak bulunmuştur. Veriler SPSS paket programı ile analiz edilmiştir. Yapılan analize göre dikkat çeken bulgular; öğrencilerin %69,8’inin sosyal medya platformlarından Instagramı kullandığı, %37,1’inin bir yılda ortalama 3-5 defa sağlık kurumlarına başvuru yaptıkları, %58,7’sinin internette ortalama günde 4-7 saat vakit geçirdikleridir. Ayrıca sağlık iletişimi sorunları ile yaş arasında anlamlı farklılık elde edilmiştir. İletişim sorunları ile fakülteler arasında anlamlı farklılık tespit edilmiştir. Araştırma sonucuna göre dijital ortamda sağlık bilgisi edinme ve teyit etme davranışı ile sağlık iletişimi sorunları arasında pozitif yönlü anlamlı bir ilişki elde edilmiştir. Ayrıca araştırmaya katılanların dijital ortamda sağlık bilgisi edinme ve teyit etme davranışının sağlık iletişimi sorunlarını pozitif yönde yordadığı sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Sosyal Medya, Sağlık Bilgisi Edinme ve Teyit Etme, Sağlık İletişimi Sorunları

Etik Beyan

Çalışmanın etik kurul onayı alınmıştır. Bu çalışma, II. Uluslararası Selçuk Sağlık Bilimleri Kongresinde sözlü olarak sunulmuş ve bildiri kitabında özet olarak yayınlanmıştır.

Kaynakça

• Akgün, Ö. and Toker, S. (2023). Sağlık yüksekokulu öğrencilerinin dijital ortamda sağlık bilgisi edinme durumları. Sağlık Akademisyenleri Dergisi, 10(4), 644-653.
• Ahmad, F., B. and Anderson, R., N. (2021). The leading causes of death in the US for 2020. JAMA, 325(18), 1829-1830.
• Aksüt Akçay, E., Öztaş, H., G. and Erdi, G. (2023). Ebelerin bireysel yenilikçi durumu ve dijital ortamda sağlık bilgisi edinme ve teyit davranışlarının ilişkili faktörler. Ebelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 6(2), 2-91.
• Anwar, A., Malik, M., and Raess, V. (2020). Role of mass media and public health communications in the COVID-19 pandemic. Cureus, 12 (9), e10453. https://doi.org/10.7759/cureus.10453
• Aydemir, İ. and Yaşar, M., E. (2023). Üniversite personelinin dijital ortamda sağlık bilgisi edinme ve teyit davranışları ile sağlık okuryazarlığı bilgi düzeyi ilişkisinin belirlenmesi. Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 25, 125-134.
• Başol, E. (2018). Hasta ile sağlık çalışanları (doktor ve hemşire) arasında iletişim sorunları ve çözüm önerileri. International Anatolia Academic Online Journal Social Sciences Journal, 4(1), 76-93.
• Basch, C., H., Maclean, S., A., Romero, R., Ethan, D. (2018). Health information seeking behavior among college students. Journal of Community Health(43), 1094-1099.
• Bennet, W., L. and Livingston, S. (2018). The disinformation order: disruptive communication and the decline of democratic institutions. European Journal of Communication , 33(2), 122-139.
• Clift, E., and Freimuth, V. (1995). Health communication: what is it and what can it do for you? Journal of Health Education, 26(2), 68-74.
• Çömlekçi, M., F. and Bozkanat, E. (2021). İnfodemide dijital ortamda sağlık bilgisi edinme ve teyit davranışları. İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Dergisi, 41,103-125. https://doi.org/10.26650/SJ.2021.41.1.0024.
• Esin, M., N. (2014). Hemşirelikte Araştırma Süreç, Uygulama ve Kritik. N. a. Erdoğan içinde, Veri Toplama Yöntem ve Araçları ve Veri Toplama Araçlarının Güvenirlik ve Geçerliliği (s. 193-233). Nobel Tıp Kitapevleri.
• Ekeland, A. G., Bowes, A., and Flottorp, S. (2010). Effectiveness of telemedicine: a systematic review of reviews. Int. J. Med. Inform, 79, 736-771.
• Erdoğan Özyurt, T., Aydemir, Y., Aydın, A., Baran İnci, M., Ekerbiçer, H., Ç., Muratdağı, G., Kurban, A. (2020). İnternet ve televizyonda sağlık bilgisi arama davranışı ve ilişkili faktörler. Sakarya Tıp Dergisi, 01-10.
• Eyüboğlu, E. (2023). Ebeveynler ve online sağlık bilgisi arama davranışı:sağlık okuryazarlığı kapsamında bir inceleme. TRT Akademi, 08(19), 904-933.
• Gül, N., Akman Dömbekci, H. (2023). Sağlık okuryazarlığının sağlık iletişimi sorunlarına etkisi: Manisa ili için değerlendirme. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 14(38), 649-665.
• Işık, T. (2021). sağlık iletişimi bağlamında hekim-hasta, hasta-hekim iletişimi inceleme çalışması: özel bir hastane analizi. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 26, 720-753
• İftikhar, R., and Abaalkhail, B. (2017). Health-seeking influence reflected by online health-related messages received on social media: cross-sectional survey. J Med Internet Res. 19, e382.
• Jacks, R., Baumann, I., Juvalta, S. and Dratva, J. (2019). Parental digital health information seeking behavior in Switzerland: a cross-sectional study. BMJ Public Health, 225, 1-11.
• Jia, X., Pang, Y. and Liu, LS. (2021). Online health information seeking behavior: a systematic review. Healthcare, 9, 1740.
• Johnson, J., D. and Case, D. O. (2012). Health Information Seeking. New York: Peter Long
• Kanchan, S., Gaidhane, A. (2023). Social media role and ıts ımpact on public health: a narative review. Cureus, 15(1), e33737.
• Kızılkaya, S. (2023). Sağlık iletişimi sorunları ile sağlık sistemlerine güvensizlik ilişkisinde hekime bağlılığın aracı rolü. Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 26, 293-302.
• Koçak, A., and Bulduklu, Y. (2013). Sağlık iletişimi: yaşlıların televizyonda yayınlanan sağlık programlarını izleme motivasyonları. Selçuk İletişim Dergisi, 6(3), 5-17.
• Leech, NL. Barrett, KC. and Morgan, GA. (2005). SPSS for intermediate statistics: Use and interpretation. Taylor &Francis.
• MillsMill, A., and Todorova, N. (2016). An ıntegrated perspective on factors ınfluencing online health ınformation seeking behaviors. (s. 83). https://aisel.aisnet.org/acis2016/83.
• Moorhead, S., Hazlett, D., Harrison, L., Carroll, J., Irwin, A. and Hoving, C. (2013). A new dimension of health care: sytematic review of the uses, benefits, and limitations of social media for health communication. Journal of Medical Internet Research, 15(4), 85.
• Okay, A. (2016). Sağlık İletişimi. DER Kitabevi.
• Özdamar, K. (2004). Paket Programlar ile İstatiksel Veri Analizi . Kaan Kitabevi.
• Özdemir, BA., Özer, YC., and Çakmak, R. (2023). İnfodemide Dijital Ortamda Sağlık Bilgisi Edinme Davranışları Üzerine Bir Araştırma: Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Örneği. Black Sea Journal of Public and Social Science, 6(2), 73-78.
• Özkan, O., Solak, M., Yılmaz, E. and Özçelik, CS. (2019). Hastaların ameliyat öncesi döneme yönelik bilgi edinmede interneti kullanma durumlarının değerlendirilmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 22(2), 105-113.
• Öztürk, C. and Vardarlıer, P. (2020). Sağlığın geliştirilmesi ve sağlık iletişimi: sağlık kurumlarının sosyal medya mecra kullanımının incelenmesi. Modern Leisure Studies, 2(1), 33-56.
• Richards, T. (1990). Chasms in communication. BMJ, 301, 1407-1408.
• Roman, L. A. (2014). Using social media to enhance career development opportunities for health promotion professionals. Health Promot Pract. 15, 471-475.
• Roter, D., L., Steward, M., Putnam, S., M., Lipkin, M., Stiles, W., and Invi, T. S. (1997). Communication patterns of primary care physicions. JAMA, 277, 350-356.
• Sentell, T., Vamos, S., Okan, O. (2020). Interdisciplinary perspectives on health literacy research around the world: More important than ever in a time of COVID-19. Int. J Environ Res. Public Health. 17(9), 3010. https://doi.org/10.3390/ijerph17093010.
• Sylvia Chou, W., Gaysynsky, A., Cappella, J., N. (2020). Where we go from here: health misinformation on social media. Am J Public Health. 110(3), 273-275.
• Smith, W., A., Hornik, R. (1999). Marketing, Communication, and Advocacyfor Large-Scale STD/HIV Prevention and Control. In K. K. Holmesand others (eds.) Sexually Transmitted Diseases. New York.
• Taşkıran, BH., and Yıldız, E. (2019). Sağlığa ilişkin risklerin önlenmesi bağlamında sağlık iletişimi kampanyalarının ve yeni medyanın rolü. Dördüncü Kuvvet, 2(2), 111-133.
• Tunçel, M. (2010). Halk sağlığı korunmasında yapılan iletişim faaliyetlerinin rolü üzerine bir araştırma. İstanbul: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Yeşildal, M., Akman Dömbekci, H., Öztürk, YE. (2021). Sağlık iletişimi sorunları: bir ölçek geliştirme çalışması. Türkiye Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi, 5(2), 108-119.
• Yılmaz, E. (2012). Doktorumun Hastasıyım.com (1.b). Giza Yayınları.