RESİMLİ ÇOCUK KİTAPLARININ İÇERİK VE FİZİKİ ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ

Yıl 2013, Sayı: 1 - SİİRT ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ DERGİSİ, - , 17.05.2016

Mübeccel Gönen , Emine Hande Aydos

Öz

Bu araştırma 3-6 yaş grubu çocuklar için hazırlanmış resimli çocuk kitaplarını içerik, fiziksel özellik, resimleme özellikleri ve yazar-kitap bilgileri açısından incelemek ve yetersizlikleri ortaya koymak amacı ile planlanmıştır. Araştırmanın örneklemini kitapçılardan, kütüphanelerden ve anaokullarından rastgele örnekleme tekniği ile seçilmiş 228 resimli çocuk kitabı oluşturmaktadır. Kitaplar incelenirken araştırmacılar tarafından geliştirilen ‘Kitap İnceleme Anketi’ kullanılarak, her kitap için; künyesi, özeti, ana fikri, içeriği, dil ve anlatımı, fiziksel özellikleri, resimlemesi ve yazar-kitap bilgileri dikkate alınmıştır. Sonuç olarak, kitaplarda ele alınan konuların çocukların bilgi dağarcığını geliştirici yönde olduğu fakat kitaplarda yer alan konuların çeşitliliğinin sınırlı olduğu bulunmuştur. Pek çok yayınevi benzer konuları içeren kitaplar yayınlamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Çocuk edebiyatı, Resimli çocuk kitabı

Examination of Content and Physical Features of Children’s Picture Books

Öz

Aim of this research is to demonstrate the inadequacies of children’s picture books in terms of content, physical features, feature illustrations and the author-book information. Sample of the research is formed the books randomly selected from bookshops, libraries and childcare centers. When the books examined, ‘Book Examination Survey’ developed by the researchers was used for each book and identification, summary, main idea, content, language and expression, physical properties, image of book and author information are taken into consideration. As a result, concepts in the books that provide to develop the knowledge store of the children are presented; however, it is seen that the diversity of these concepts are limited in the books. When the necessary concepts are presented for children, all publishing centers focus on same concepts.

Anahtar Kelimeler

Child literature, Child picture book

Kaynakça

• Azkeskin, K. E. ve Güven, O. R. (2010). Okulöncesi Döneme Yönelik Resimli Hikâye ve Masal Kitaplarının Çocuklara Uygunluğu açısından İncelenmesi. Çukurova Üniversitesi V.Ulusal Okulöncesi Öğretmenliği Kongresi, Adana.
• Çatalcalı-Soyer, A. (2009). Okul öncesi dönem çocuk hikâye kitapları: Stereotipler ve Kimlikler. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1 (1), 13-27.
• Demircan, C. (2006). Tübitak çocuk kitaplığı dizisindeki kitapların dış yapısal ve içyapısal olarak incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2 (1), 12-27.
• Erdal, K. (2008). Çocuk edebiyatı ve çocuk kitapları. Milli Eğitim, s. 178.
• Gönen, M. (1991). İşitme özürlü okulöncesi çocukların eğitiminde kullanılan resimli kitapların özellikleri. Türk Kütüphaneciliği. s. 56-58.
• Gönen, M. ve Uyanık-Balat, G. (2002). Çocuk kitaplarına yeni bir yaklaşım: internet’te resimli çocuk kitapları (e-books). Hakemsiz Yazılar Türk Kütüphaneciliği, 16 (2), 163-170.
• Grenby, M. O. ve Immel, A. (2009). Children’s Literature. Cambridge University Press: Cambridge, UK.
• Güleç, H. ve Geçgel, H. (2005). Çocuk Edebiyatı. Ankara: Kök Yayıncılık.
• Güleç-Çakmak, H. & Gönen-Sofuoğlu, M. (1997). 1974-1993 yılları arasında Türkçe basılmış olan resimli öykü kitaplarının resimlendirilme ve fiziksel özellikleri yönünden incelenmesi. Türk Kütüphaneciliği, 11 (1), 42-53.
• Gündüz, A. (2007). Anne-Baba ve Öğretmenlerin Okul Öncesi Çocuk Kitaplarını Değerlendirmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Afyonkarahisar Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyonkarahisar.
• Işıtan, S. (2005). Resimli çocuk kitaplarının benlik kavramıyla ilgili konuları içermesi yönünden incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Programı, Ankara.
• Karasar, N. (2003). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım, 12. Baskı.
• Lüle, E. (2007). Yedi farklı çocuk kitabının çocuk yazını ilkelerine uygunluğunun değerlendirilmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8 (14), 17-30.
• Maltepe, S. (2009). Türkçe öğretmeni adaylarının çocuk edebiyatı ürünlerini seçebilme yeterlilikleri. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12 (21), 398-412.
• Mardi, H. Ö. (2006). Çocuk kitapları resimlemede karakter yaratma. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Maybin, J. ve Watson, N. J. (2009). Children’s Literature: Approaches and Territories. The Open University, Walton Hall, Milton Keynes.
• Özmen, H. (2004). Fen öğretiminde öğrenme teorileri ve teknoloji destekli (constructivist) öğrenme. The Turkish Online Journal of Educational Technology – TOJET, 3 (1), 100-111.
• Sarı, N. (2006). Çocuk kitapları illüstrasyonları bir araştırma ve bir örnekleme. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Tuğrul B. ve Feyman N. (2006). Okulöncesi Eğitimde Kalite. III. Uluslararası Öğretmen Yetiştirme Sempozyumu, Çanakkale.
• Tür, G. ve Turla, A. (1999). Okulöncesinde çocuk, edebiyat ve kitap. İstanbul: Ya-Pa Yayınları.
• Uzmen, S. (1993). 1970-1993 yılları arasında basılmış Türkçe ve İngilizce resimli hikâye kitaplarının konu yönünden incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Üzel, Ö. (2007). Serpil Ural’ın çocuk kitaplarının incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çanakkale.
• Veziroğlu, M. ve Gönen, M. (2012). Resimli çocuk kitaplarının M.E.B. Okul Öncesi Eğitim Programı’ndaki kazanımlara uygunluğunun incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 37 (163).