POSTMODERN EDEBİYAT-GELENEK İLİŞKİSİNE ELEŞTİREL BİR BAKIŞ

Yıl 2020, Cilt: 8 Sayı: 16, 398 - 408, 30.12.2020

Abdulhakim Tuğluk

Öz

Uzun süredir dünya edebiyatlarının gündemini meşgul eden postmodernizm, birçok tartışmanın da fitilini ateşlemiştir. Çok seslilik, çok renklilik ve kuralsızlık gibi sloganlarla yola çıkan postmodernizm, kimi zaman edebiyatın tek öznesi muamelesi görmektedir. Özellikle Türkiye gibi modern ve postmodern süreçleri deneyimleme hususunda ciddi yerel farklılıklara sahip olan bir ülkede, postmodernizmin edebiyatın dokunulmaz kalesi gibi kabul görme tehlikesi sahada önemli problemlere yol açmaktadır. Günümüzde edebî eserlerin niteliğinden önce çoğu zaman onun postmodern olabilirliği tartışılmakta ve çoğu zaman da postmodernizm lehine bir uğraşa girilmektedir. Bu noktada edebiyata önemli bir katkı sunan gelenek de ciddi bir problemle karşı karşıya kalmaktadır. Geleneğin dezenformasyonu şeklinde ortaya çıkan çeşitli kullanımlar postmodern edebiyat söylemiyle bazı çelişkilerin doğuşuna zemin hazırlamaktadır. Bu çalışmada postmodernizmin gelenekle olan ilişkisinde karşılaşılan paradokslar ve boşluklara değinilecektir. Buradan hareketle postmodernizmin geleneğe bakış açısındaki samimiyeti ve çıkarına ilişkin bir değerlendirme yapılacaktır.

Anahtar Kelimeler

postmodern edebiyat, modernizm, postmodernizm, gelenek, nostalji

Kaynakça

• Calinescu, Matei (2013) Modernliğin Beş Yüzü, çev. Sabri Gürses, Küre Yayınları, İstanbul.
• Cengiz, Metin (2007) Küreselleşme, Postmodernizm ve Edebiyat, Digraf Yayınları, İstanbul.
• Çabuklu, Yaşar (2006) Uzam ve Kötülük, Everest Yayınları, İstanbul.
• Featherstone, Mike (2013) Postmodenizm ve Tüketim Kültürü, çev. Mehmet Küçük, Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
• Gümüş, Semih, (2010) Modernizm ve Postmodernizm, Can Yayınları, İstanbul.
• Giddens, Anthony, (2010) Modernliğin Sonuçları, çev. Ersin Kuşdil, Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
• Horkheimer, Max, Adorno, Theodor W. (1995) Aydınlanmanın Diyalektiği, Kabalcı Yayınevi, İstanbul.
• Kahraman, Hasan Bülent (2007) Postmodernite ile Modernite Arasında Türkiye, Agora Kitaplığı, İstanbul.
• Lyotard, François, (2013) Postmodern Durum, çev. İsmet Birkan, Bilgesu Yayınları, Ankara.
• Mehmed Celâl, (1916) Anane, Edebiyat Mecmuası, C 1, S 9, 30 Aralık 1916, s. 163-165.
• Shils, Edward, (2003) Gelenek Nedir?, Doğu Batı Dergisi, S.25, s.101-131.
• Timur, Kemal, (1999) Tanımı Yapılamayan Postmodernizm, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı 1, s.319-323.